Genome noiʻi bias: Ke komo nei nā hemahema kanaka i loko o ka ʻepekema genetic

AEIU KI'I:
Ke kiʻi kiʻi
iStock

Genome noiʻi bias: Ke komo nei nā hemahema kanaka i loko o ka ʻepekema genetic

Genome noiʻi bias: Ke komo nei nā hemahema kanaka i loko o ka ʻepekema genetic

Ke poʻomanaʻo kikokikona
Hōʻike ka bias noiʻi Genome i nā ʻokoʻa ʻōnaehana i nā hopena kumu o ka ʻepekema genetic.
    • Author:
    • Ka inoa o ka mea kākau
      Quantumrun Foresight
    • December 14, 2021

    Hōʻuluʻulu manaʻo

    ʻO ka wehe ʻana i nā mea huna o kā mākou DNA he huakaʻi hauʻoli, akā ʻo ia ka mea e hele nei i kēia manawa i ka poʻe ʻEulopa, e alakaʻi ana i nā pilikia olakino. ʻOiai ka ʻokoʻa ʻokoʻa o ka moʻo a puni ka honua, ʻo ka hapa nui o ka noiʻi genetic e kālele ana i kahi ʻāpana liʻiliʻi o ka heluna kanaka, me ka hoʻolaha ʻole ʻana i ka lāʻau lapaʻau e pili ana i ka lāhui a me nā lāʻau lapaʻau hiki ke hoʻopōʻino. No ka hoʻoponopono ʻana i kēia, ke hoʻomaka nei nā hana e hoʻokaʻawale i nā ʻikepili genetic, me ka manaʻo e hoʻomaikaʻi i nā hopena mālama ola no nā mea āpau a hoʻoulu i ke kaulike ma ka noiʻi genomic.

    ʻO ka pōʻaiapili kaʻina noiʻi genome

    ʻOiai ke loaʻa nei ka ʻike genetic ma muli o ka nui o nā kits genetic do-it-yourself (DIY), ʻo ka hapa nui o ka DNA i hoʻohana ʻia e nā ʻepekema no nā noiʻi noiʻi nui mai nā poʻe ʻEulopa. Hiki i kēia hana ke alakaʻi i ka lāʻau lapaʻau e pili ana i ka lāhui, misdiagnoses, a me ka mālama ʻino.

    Wahi a ka puke pai ʻepekema Cell, ua ulu nā kānaka hou ma ʻApelika ma mua o 300,000 mau makahiki i hala aku nei a ua laha ma ka ʻāina. He helu liʻiliʻi o nā mamo i haʻalele i ka ʻāina ma kahi o 80,000 mau makahiki i hala aku nei, e neʻe ana ma ka honua holoʻokoʻa a lawe pū i kahi ʻāpana o nā genes o ko lākou mau mua me lākou. Eia nō naʻe, ʻike nui ʻia nā haʻawina genetic i kēlā subset. I ka makahiki 2018, 78 pakeneka o ka genome-wide association studies (GWAS) laʻana mai ʻEulopa. Eia naʻe, ʻo ka poʻe ʻEulopa a me kā lākou mau mamo he 12 pakeneka wale nō o ka heluna kanaka o ka honua. 

    Wahi a ka poʻe noiʻi, ʻo nā ʻikepili genetic biased ke kumu e ʻike ai nā kānaka ʻepekema a me nā kauka i nā pilikia a i ʻole ke kuhikuhi ʻana i nā lāʻau lapaʻau e pili ana i nā poʻe me nā genes ʻEulopa akā ʻaʻole no nā poʻe mai nā lāhui ʻē aʻe. Ua kapa ʻia kēia hana he lāʻau lapaʻau lāhui. Manaʻo ka poʻe Geneticists e ʻoi aku ka maikaʻi o ka like ʻole o ke olakino i ka wā e hoʻokumu mua ʻia ai nā ʻōlelo pili lāhui. ʻOiai ke kaʻana like ʻana o nā kānaka i ka 99.9 pakeneka o kā lākou DNA, ʻo ka 0.1 pākēneka hoʻololi i hana ʻia e nā ʻano genes like ʻole hiki ke lilo i mea ola a me ka make.

    Ka hopena hoʻopilikia 

    Wahi a Broad Institute geneticist Alicia Martin, ʻike mau ka poʻe ʻAmelika ʻAmelika i nā hana racist ma ka ʻoihana lapaʻau. ʻO ka hopena, ʻaʻole lākou e hilinaʻi i ka poʻe hana i ka lāʻau lapaʻau. Eia naʻe, ʻaʻole kēia pilikia ma muli o ka hoʻokae; pāʻani kekahi kuleana. ʻO ka hopena, ʻehā a ʻelima mau manawa i ʻoi aku ka pololei o nā hopena olakino no nā poʻe me nā kūpuna ʻEulopa ma mua o nā poʻe ʻApelika. Ua ʻōlelo ʻo Martin ʻaʻole ia he pilikia wale no ka poʻe o ka hoʻoilina ʻApelika akā he hopohopo no kēlā me kēia.

    ʻO H3Africa kahi hui e hoʻāʻo nei e hoʻoponopono i kēia āpau genomic. Hāʻawi ka hoʻolālā i nā mea noiʻi me nā ʻōnaehana kūpono e hoʻopau i ka noiʻi genetic a loaʻa kālā hoʻomaʻamaʻa. ʻO kekahi o nā pahuhopu o ka hui e hiki i nā mea noiʻi ʻApelika ke hōʻiliʻili i nā ʻikepili e pili ana i nā mea ʻepekema o ka ʻāina. ʻAʻole ʻae kēia manawa iā lākou e noiʻi i nā pilikia e pili ana i ka genomics akā i alakaʻi pū i ka hoʻopuka ʻana i nā ʻike ma kēia mau kumuhana.

    I kēia manawa, loaʻa i nā ʻoihana ʻē aʻe nā pahuhopu like me H3Africa. No ka laʻana, hana ʻo Nigerian startup 54gene me nā haukapila o ʻApelika e hōʻiliʻili i nā laʻana DNA no ka noiʻi genetic. Eia nō naʻe, ke hōʻiliʻili nei ka UK National Institutes of Health i ka liʻiliʻi o 1 miliona mau hōʻailona DNA mai ka heluna kanaka like ʻole o ka US e hoʻohālikelike i ka mana o nā ʻano ʻEulopa i kāna ʻikepili.

    Nā hopena o ka ʻimi noiʻi genomic

    Hiki ke komo i nā hopena nui aʻe o ka ʻimi noiʻi genomic: 

    • Hoʻonui ka manaʻo i ka mālama olakino, me ka hiki ʻole i nā kauka ke ʻike a mālama i nā maʻi maʻi like ʻole e like me nā hui lehulehu.
    • ʻO ka hoʻomohala ʻana i nā lāʻau lapaʻau kūpono ʻole a me nā lāʻau lapaʻau e pili pono ana i nā lāhui liʻiliʻi.
    • Loaʻa paha nā mea liʻiliʻi i ka hoʻokae ʻole ʻia e nā hui ʻinikua a me nā mea lawelawe ʻē aʻe ma muli o ka nele o ka ʻike genomic no nā mea liʻiliʻi.
    • ʻO nā ʻano hoʻokae lāhui a i ʻole ka lāhui e hiki mai ana ke nānā nui nei i nā genetics, i hoʻoulu ʻia e ka nele o ka ʻike genomic no nā mea liʻiliʻi.
    • ʻO ka nalowale o nā manawa kūpono no ka poʻe ʻepekema e noiʻi ana i nā genes uncategorized, e alakaʻi ana i nā pilikia hou aʻe no ke kaulike ma ka noiʻi genomic.
    • ʻO nā ʻāina ʻē aʻe e hui pū ana e hoʻololi i kā lākou biobanks lehulehu i ka pane ʻana i ka hoʻonui ʻana i nā ʻōlelo hoʻohewa e pili ana i ka noiʻi olakino olakino.
    • Hoʻomaikaʻi i ka noiʻi lāʻau lapaʻau a me ka ʻimi noiʻi e noʻonoʻo ana i nā heluna ʻē aʻe, e wehe ana i nā manawa no nā ʻoihana biotech a me ka lāʻau lapaʻau.

    Nā nīnau e noʻonoʻo ai

    • No ke aha ʻoe i manaʻo ai ʻaʻohe manawa kūpono no nā ʻepekema e aʻo i nā ʻano genes like ʻole? 
    • Manaʻo paha ʻoe e nānā hou nā ʻepekema i nā noiʻi i hala ma o ka lens o ka lāhui a me ka lāhui? 
    • He aha nā kulekele e pono e hoʻonui ʻia i loko o ke kahua noiʻi genomic e hoʻohui i kāna mau ʻike no nā mea liʻiliʻi a pau?