ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေး စာချုပ်များ- ဆိုက်ဘာစပေ့ကို ထိန်းချုပ်ရန် စည်းမျဉ်းတစ်ခု

• Author:
• စာရေးသူနာမည်

  Quantumrun Foresight
• ဇြန္လ 2, 2023

ပြည်နယ်များအကြား ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မြှင့်တင်ရန်အတွက် ကမ္ဘာ့ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေး သဘောတူညီချက်အများအပြားကို 2015 ခုနှစ်ကတည်းက လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း အဆိုပါသဘောတူညီချက်များသည် အထူးသဖြင့် ရုရှားနှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ်များထံမှ ခုခံမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေး သဘောတူညီချက်များအကြောင်း

2021 ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ (UN) Open-Ended Working Group (OEWG) မှ အဖွဲ့ဝင်များအား နိုင်ငံတကာ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေး သဘောတူညီချက်ကို သဘောတူရန် စည်းရုံးခဲ့သည်။ ယခုအချိန်အထိ နိုင်ငံပေါင်း ၁၅၀ သည် စာဖြင့်ရေးသားတင်ပြချက်ပေါင်း 150 နှင့် 200 နာရီထုတ်ပြန်ချက်တို့အပါအ ၀ င်နိုင်ငံပေါင်း 110 လုပ်ငန်းစဉ်တွင်ပါဝင်ခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ အစိုးရဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူများအဖွဲ့ (GGE) သည် ယခင်က ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးစီမံချက်ကို မောင်းနှင်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံအနည်းငယ်သာ ပါဝင်ခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၁၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံမှ အပြိုင်လုပ်ငန်းစဉ်နှစ်ခုကို အတည်ပြုခဲ့သည်- အမေရိကန်မှ ထောက်ခံထားသည့် ဆဌမအကြိမ်ထုတ် GGE နှင့် ရုရှားမှ အဆိုပြုထားသည့် OEWG တို့သည် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအားလုံးအတွက် ဖွင့်လှစ်ပေးထားသည့် အပြိုင်လုပ်ငန်းစဉ်များဖြစ်သည်။ ရုရှား၏ OEWG အဆိုပြုချက်ကို ထောက်ခံမဲ 2018 မဲရှိကာ ဆိုက်ဘာစပေ့စပေ့အတွက် စံနှုန်းများ ချမှတ်ရန် နိုင်ငံတကာမှ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စိတ်ဝင်စားမှုကို ပြသခဲ့သည်။

GGE အစီရင်ခံစာသည် အန္တရာယ်အသစ်များ၊ နိုင်ငံတကာဥပဒေ၊ စွမ်းရည်မြှင့်တင်ရေးနှင့် ကုလသမဂ္ဂအတွင်း ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များကို ဆွေးနွေးရန် ပုံမှန်ဖိုရမ်တစ်ခုဖန်တီးခြင်းတို့ကို စဉ်ဆက်မပြတ်အာရုံစိုက်ရန် အကြံပြုထားသည်။ 2015 GGE သဘောတူညီချက်များသည် ဝဘ်ကို တာဝန်သိစွာ သွားလာရာတွင် နိုင်ငံများကို ကူညီပေးရန်အတွက် ဆိုက်ဘာစံနှုန်းများ ချမှတ်ခြင်းအတွက် အရေးပါသော ခြေလှမ်းတစ်ခုအဖြစ် အတည်ပြုခဲ့သည်။ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများမှ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးနှင့် အခြားသော အရေးကြီးသော အခြေခံအဆောက်အအုံများဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့်၊ စွမ်းရည်မြှင့်တင်ရေး ပြဋ္ဌာန်းချက်သည် အရေးကြီးပါသည်။ နိုင်ငံအလိုက် အခြေခံအဆောက်အအုံဆိုင်ရာ မူဝါဒများကို ထိရောက်မှု မရှိအောင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ဒေတာများ အဆက်မပြတ် ဖလှယ်နေသောကြောင့် OEWG သည် နိုင်ငံတကာ ဆိုက်ဘာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွင် ၎င်း၏ အရေးပါမှုကို အသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။

အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေတယ်။

ဤသဘောတူညီချက်၏ အဓိကအငြင်းအခုံမှာ ဒစ်ဂျစ်တယ်ပတ်ဝန်းကျင်၏ ရှုပ်ထွေးမှုများနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေရန်အတွက် နောက်ထပ်စည်းမျဉ်းများကို ဖန်တီးသင့်သလား သို့မဟုတ် ရှိပြီးသားဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးစည်းမျဉ်းများကို အခြေခံဟု ယူဆပါက၊ ရုရှား၊ ဆီးရီးယား၊ ကျူးဘား၊ အီဂျစ်နှင့် အီရန်တို့ အပါအဝင် ပထမအုပ်စုသည် တရုတ်၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုဖြင့် ယခင်ကဲ့သို့ ငြင်းခုံခဲ့ကြသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင်၊ အမေရိကန်နှင့် အခြားသော အနောက်လစ်ဘရယ်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများကလည်း 2015 GGE သဘောတူညီချက်ကို အစားထိုး၍ မတည်ဆောက်သင့်ဟု ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အထူးသဖြင့်၊ UK နှင့် US တို့သည် ဆိုက်ဘာစပေ့ကို နိုင်ငံတကာဥပဒေဖြင့် ထိန်းချုပ်ထားပြီးဖြစ်သောကြောင့် နိုင်ငံတကာသဘောတူညီချက်ကို မလိုအပ်တော့ဟု ယူဆပါသည်။

နောက်ထပ် ဆွေးနွေးငြင်းခုံမှုမှာ ဆိုက်ဘာစပေ့၏ စစ်အင်အားတိုးလာမှုကို မည်ကဲ့သို့ ထိန်းညှိရမည် ဖြစ်သည်။ ရုရှားနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့ အပါအဝင် နိုင်ငံအများအပြားသည် စစ်ရေး ဆိုက်ဘာ စစ်ဆင်ရေးနှင့် ထိုးစစ်ဆင်သည့် ဆိုက်ဘာ စွမ်းရည်များကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပိတ်ပင်ရန် တောင်းဆိုထားသည်။ သို့သော် ယင်းကို အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များက ငြင်းဆိုထားသည်။ အခြားပြဿနာမှာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးစာချုပ်များတွင် နည်းပညာကုမ္ပဏီများ၏ အခန်းကဏ္ဍဖြစ်သည်။ ကုမ္ပဏီအများအပြားသည် တိုးမြှင့်စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို လိုက်နာရမည်ကို စိုးရိမ်သဖြင့် အဆိုပါသဘောတူညီချက်များတွင် ပါဝင်ရန် တွန့်ဆုတ်နေပါသည်။

ဤကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးစာချုပ်သည် ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုကို သတိပြုရန် အရေးကြီးသည်။ ရုရှားနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့က နိုင်ငံပိုင် ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများသည် အကျုံးဝင်မှု အများဆုံး (ဥပမာ၊ Solar Winds နှင့် Microsoft Exchange) ကို ရရှိသော်လည်း အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များ (ယူကေနှင့် အစ္စရေး အပါအဝင်) တို့သည်လည်း ၎င်းတို့၏ ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများကို ဆင်နွှဲခဲ့ကြသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ အမေရိကန်သည် သမ္မတဗလာဒီမာပူတင်အား သတိပေးချက်အဖြစ် 2019 ခုနှစ်တွင် ရုရှား၏လျှပ်စစ်ဓာတ်အားအခြေခံအဆောက်အအုံတွင် malware ထားရှိခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် တရုတ်မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းထုတ်လုပ်သူများကိုလည်း ဖောက်ထွင်းဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး သုတေသနဗဟိုဖြစ်သည့် Tsinghua University တွင် သူလျှိုလုပ်ခဲ့သည်။ ဤလုပ်ဆောင်ချက်များသည် ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများကို ပုံမှန်စတင်လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသည့် အာဏာရှင်နိုင်ငံများပင် ဆိုက်ဘာစပေ့ပေါ်တွင် ခိုင်မာသောစည်းမျဉ်းများကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် စိတ်အားထက်သန်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ကုလသမဂ္ဂသည် ယေဘုယျအားဖြင့် ဤကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးသဘောတူညီချက်ကို အောင်မြင်သည်ဟု မှတ်ယူသည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးသဘောတူညီချက်များ၏ ကျယ်ပြန့်သောသက်ရောက်မှုများ

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးစာချုပ်များ၏ ဖြစ်နိုင်ခြေသက်ရောက်မှုများ ပါဝင်နိုင်သည်- 

• ၎င်းတို့၏ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးအခြေခံအဆောက်အအုံများကို အဆင့်မြှင့်တင်ရန်အတွက် ၎င်းတို့၏ အစိုးရနှင့် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍများကို ထိန်းညှိပေးသည့် နိုင်ငံများသည် (အချို့သောကိစ္စများတွင် ထောက်ပံ့မှုများ) တိုးလာကြသည်။ 
• ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဖြေရှင်းချက်များနှင့် ထိုးစစ်ဆင်ခြင်း (ဥပမာ၊ စစ်ရေး၊ သူလျှိုလုပ်ခြင်း) ဆိုက်ဘာစွမ်းရည်များတွင် အထူးသဖြင့် ရုရှား-တရုတ်နှင့် အနောက်အုပ်စုအစိုးရများကဲ့သို့ ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံအုပ်စုများကြားတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ တိုးလာပါသည်။
• ရုရှား-တရုတ် သို့မဟုတ် အနောက်အုပ်စုနှင့် ကင်းကွာနေသည့် နိုင်ငံအများအပြားသည် ၎င်းတို့၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားအတွက် အကောင်းဆုံးလုပ်ဆောင်သည့် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင်ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးစည်းမျဉ်းများကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် ရွေးချယ်ခဲ့ကြသည်။
• နည်းပညာကုမ္ပဏီကြီးများ၊ အထူးသဖြင့် cloud ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများ၊ SaaS နှင့် microprocessor ကုမ္ပဏီများသည် ၎င်းတို့၏ သက်ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများအပေါ် ၎င်းတို့၏သက်ရောက်မှုများပေါ်မူတည်၍ ဤသဘောတူညီချက်များတွင် ပါဝင်ကြသည်။
• အထူးသဖြင့် အဆင့်မြင့်ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးကာကွယ်ရေးကို ပံ့ပိုးရန် လိုအပ်သောအရင်းအမြစ်များ၊ စည်းမျဉ်းများ၊ သို့မဟုတ် အခြေခံအဆောက်အအုံများမရှိသော ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအတွက် ဤသဘောတူညီချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် စိန်ခေါ်မှုများ။

စဉ်းစားရန်မေးခွန်းများ

• ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးစာချုပ်များသည် အကြံကောင်းတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု သင်ထင်ပါသလား။
• နိုင်ငံများသည် အားလုံးအတွက် တရားမျှတပြီး အားလုံးပါဝင်နိုင်သည့် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးသဘောတူညီချက်ကို မည်သို့ ဖော်ဆောင်နိုင်မည်နည်း။