နေရောင်ခြည်ကို ရောင်ပြန်ဟပ်ခြင်း- ကမ္ဘာမြေကို အေးမြစေရန် နေ၏ရောင်ခြည်ကို ရောင်ပြန်ဟပ်ရန် Geoengineering

• Author:
• စာရေးသူနာမည်

  Quantumrun Foresight
• ဖေဖေါ်ဝါရီလ 21, 2022

ဝိပဿနာ အကျဉ်းချုပ်

သုတေသီများသည် မီးတောင်ပေါက်ကွဲမှုတွင် တွေ့ရှိရသည့် သဘာဝဖြစ်စဉ်များဖြင့် မှုတ်သွင်းထားသည့် နည်းလမ်းဖြစ်သည့် စထရာတိုစဖီးယားအတွင်းသို့ ဖုန်မှုန့်အမှုန်အမွှားများကို ပက်ဖျန်းခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာကို အေးစေမည့် အစီအစဉ်ကို စူးစမ်းရှာဖွေနေပါသည်။ Geoengineering ဟု လူသိများသော ဤချဉ်းကပ်မှုသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရာသီဥတုများကို ပြောင်းလဲရန်၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများကို ထိခိုက်စေပြီး စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက် လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုဆိုင်ရာ ဗျူဟာများပြောင်းရန် အလားအလာများကြောင့် အချေအတင်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအတွက် လိုအပ်သောတုံ့ပြန်မှုအဖြစ် အချို့ကမြင်ကြသော်လည်း အချို့ကမူ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုလျှော့ချရန်နှင့် ရေရှည်တည်တံ့သောအလေ့အကျင့်များကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများမှ အာရုံလွဲသွားနိုင်ကြောင်း အခြားသူများက သတိပေးသည်။

နေရောင်ခြည်၏ ဆက်စပ်မှုကို ထင်ဟပ်စေသည်။

ဟားဗတ်တက္ကသိုလ်မှ သုတေသီများသည် ကမ္ဘာမြေကို အေးမြစေမည့် အစွန်းရောက်အစီအစဉ်ကို လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ ၎င်းတို့သည် ကယ်လ်စီယမ်ကာဗွန်နိတ်အမှုန်အမွှားများကို စထရာတိုစဖီးယားအတွင်းသို့ ပက်ဖြန်းကာ နေရောင်ခြည်အချို့ကို အာကာသထဲသို့ ရောင်ပြန်ဟပ်ခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာကို အေးစေသည်ဟု အဆိုပြုကြသည်။ အဆိုပါ အယူအဆသည် ၁၉၉၁ ခုနှစ် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ ပီနာတူဘို မီးတောင်ပေါက်ကွဲမှုမှ စထရာတိုစဖီးယားအတွင်းသို့ ဆာလဖာဒိုင်အောက်ဆိုဒ် တန်ချိန် ၂၀ သန်းခန့် ထိုးသွင်းကာ ကမ္ဘာကို စက်မှုမခေတ်မီ အပူချိန်သို့ ၁၈ လကြာ အေးခဲစေခဲ့သော အယူအဆဖြစ်သည်။

အလားတူ ဖြစ်စဉ်ကို ကမ္ဘာမြေကို အတုအယောင်ဖြင့် အေးမြစေရန် အသုံးပြုနိုင်ကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက ယုံကြည်ကြသည်။ ဤကမ္ဘာမြေရာသီဥတုကို လွှမ်းမိုးရန် တမင်တကာ ကြီးမားသောကြိုးပမ်းမှုကို ဘူမိအင်ဂျင်နီယာပညာဟု ခေါ်ဆိုပါသည်။ သိပ္ပံပညာအသိုင်းအဝိုင်းမှ အများအပြားသည် ဘူမိအင်ဂျင်နီယာပညာရပ်ဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့်ကို ဆန့်ကျင်ရန် သတိပေးခဲ့ကြသော်လည်း ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှု ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေသဖြင့် အချို့သော သိပ္ပံပညာရှင်များ၊ မူဝါဒချမှတ်သူများနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးသမားများပင် ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုကို ထိန်းချုပ်ရန် လက်ရှိကြိုးပမ်းမှုများ မလုံလောက်ခြင်းကြောင့် ၎င်းကို ပြန်လည်စဉ်းစားနေကြသည်။ 

ပရောဂျက်တွင် ကယ်လ်စီယမ် ကာဗွန်နိတ် 12 ပေါင်ခန့်ကို လေထုထဲသို့ 4.5 မိုင်အကွာမှ သိပ္ပံနည်းကျ ကိရိယာများ သယ်ဆောင်ရန် အမြင့်မှ မီးပုံးပျံကို အသုံးပြု၍ ပါဝင်သည်။ လွှတ်ပြီးသည်နှင့် မီးပုံးပျံအတွင်းရှိ ကိရိယာများသည် ပတ်ဝန်းကျင်လေထုကို တိုင်းတာသည်။ ရလဒ်များနှင့် ထပ်တလဲလဲ စမ်းသပ်မှုများအပေါ် အခြေခံ၍ ဂြိုဟ်များ၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုအတွက် အစပြုမှုကို အတိုင်းအတာဖြင့် ချိန်ညှိနိုင်သည်။

အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေတယ်။ 

တစ်ဦးချင်းစီအတွက်၊ ဘူမိအင်ဂျင်နီယာပညာရပ်ဖြင့် နေရောင်ခြည်ကို ရောင်ပြန်ဟပ်ခြင်းသည် ဒေသန္တရရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပြီး စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများကို ထိခိုက်စေပါသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ အထူးသဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် အိမ်ခြံမြေလုပ်ငန်းများအတွက်၊ အဆိုပါပြောင်းလဲမှုများသည် လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုဆိုင်ရာ ဗျူဟာများနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်များ အပြောင်းအလဲများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ ဤပရောဂျက်၏ ကြီးမားသော သြဇာလွှမ်းမိုးမှု အလားအလာသည် ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုအပေါ် သိပ္ပံနည်းကျ စမ်းသပ်မှု၏ ကျင့်ဝတ်နယ်နိမိတ်များကို ဖြတ်ကျော်သွားသည်ဟု အချို့က ငြင်းခုံကြသည်။

သို့ရာတွင်၊ အထူးသဖြင့် စက်မှုထွန်းကားမှု စတင်ချိန်မှစ၍ လေထုထဲသို့ ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှု များပြားသော ပမာဏအားဖြင့် လူသားများသည် ဘူမိအင်ဂျင်နီယာပညာရပ်တွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေပြီဟု အခြားသူများက တန်ပြန်ကြသည်။ ဤရှုထောင့်က ကျွန်ုပ်တို့သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ပတ်ဝန်းကျင်ကို မရည်ရွယ်ဘဲ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ခြယ်လှယ်ခြင်းသို့ ပြောင်းလဲနေခြင်းမျှသာဖြစ်ကြောင်း ညွှန်ပြနေသည်။ ထို့ကြောင့် အစိုးရများသည် ဤဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုများကို စီမံခန့်ခွဲရန်နှင့် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော အန္တရာယ်များကို လျော့ပါးစေရန် စည်းမျဉ်းများနှင့် မူဝါဒများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန် လိုအပ်ပါသည်။

သိပ္ပံပညာအသိုက်အဝန်းနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများသည် အဆိုပါဖြစ်ထွန်းမှုများကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေပြီး ယင်းကြိုးပမ်းမှုများသည် လက်ရှိနည်းပညာများနှင့် မဟာဗျူဟာများကို အသုံးပြု၍ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုလျှော့ချခြင်းမှ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအာရုံစိုက်မှုကို လမ်းကြောင်းပြောင်းသွားစေမည်ကို စိုးရိမ်ကြောင်း ဖော်ပြကြသည်။ "အမြန်ပြင်မည်" ဟူသော ကတိကဝတ်သည် ရေရှည်တည်တံ့သော အလေ့အကျင့်များဆီသို့ အသွင်ကူးပြောင်းရန် ကြိုးပမ်းမှုများကို ထိခိုက်စေနိုင်သောကြောင့် ဤသည်မှာ မှန်ကန်သောစိုးရိမ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ Geoengineering သည် ဖြေရှင်းချက်တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို ပေးစွမ်းနိုင်သော်လည်း ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုကို လျှော့ချရန်နှင့် ရေရှည်တည်တံ့မှုကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများကို အစားမထိုးသင့်ကြောင်း နားလည်ရန် အရေးကြီးပါသည်။

ရောင်ပြန်ဟပ်ခြင်း၏ သက်ရောက်မှု 

နေရောင်ခြည် ရောင်ပြန်ဟပ်ခြင်း၏ ကျယ်ပြန့်သောသက်ရောက်မှုများ ပါဝင်နိုင်သည်-

• ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုအပေါ် ပြင်းထန်ပြီး ခန့်မှန်းမရသော အကျိုးသက်ရောက်မှုများ၊ လေတိုက်မှုပုံစံများ၊ မုန်တိုင်းများဖြစ်ပေါ်ခြင်းနှင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုများကို အသစ်အဆန်းဖြစ်စေခြင်းစသည့် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ သက်ရှိများအတွက် မမျှော်မှန်းနိုင်သော ရှုပ်ထွေးမှုများကို ဖြစ်စေသည်။
• ဘူမိအင်ဂျင်နီယာပညာရပ်၏ အန္တရာယ်များကို သိရှိလာသောအခါတွင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးသမားများနှင့် ပြည်သူများ၏ ကြီးမားသောဆန္ဒပြမှုများ။
• ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့်ပတ်သက်၍ အစိုးရများ၊ ကုမ္ပဏီကြီးများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို Geoengineering က ဆွဲဆောင်လျက်ရှိသည်။
• ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲမှုမရှိသော လူများနေထိုင်ရာဒေသများမှ ထွက်ခွာလာခြင်းကြောင့် လူဦးရေခွဲဝေမှုတွင် အပြောင်းအလဲများပြီး မြို့ပြစီမံကိန်းနှင့် အရင်းအမြစ်ခွဲဝေမှုတွင် သိသာထင်ရှားသော လူဦးရေပြောင်းလဲမှုနှင့် စိန်ခေါ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။
• စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းနှင့် ရရှိနိုင်မှု အတက်အကျများသည် လေးနက်သော စီးပွားရေးဂယက်ရိုက်ခတ်မှုများရှိနိုင်ပြီး ဒေသတွင်းစီးပွားရေးနှင့် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်မှုကို ထိခိုက်စေပါသည်။
• စက်မှုလုပ်ငန်းအသစ်များသည် အဆိုပါနည်းပညာများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ အသုံးချခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းခြင်းတို့ကို အာရုံစိုက်ကာ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းသစ်များ ဖန်တီးပေးရုံသာမက လုပ်သားအင်အား ပြန်လည်လေ့ကျင့်ရေးနှင့် လိုက်လျောညီထွေရှိရန် လိုအပ်ပါသည်။
• ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သဘောတူညီမှု လိုအပ်သည့်အတွက် နိုင်ငံရေး တင်းမာမှုများသည် နိုင်ငံအချင်းချင်းကြား အုပ်ချုပ်ရေး၊ သာတူညီမျှမှုနှင့် ဆုံးဖြတ်ချက်ချနိုင်သော အာဏာတို့အပေါ် ပဋိပက္ခများဖြစ်စေသည်။
• ဂေဟစနစ်များသည် နေရောင်ခြည်နှင့် အပူချိန် အပြောင်းအလဲများကို လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေသောကြောင့် ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများအပေါ် သက်ရောက်မှုများရှိပြီး မျိုးစိတ်များ ဖြန့်ဖြူးမှု အပြောင်းအလဲနှင့် မျိုးစိတ်များ မျိုးသုဉ်းခြင်းအထိ ဖြစ်နိုင်သည်။

စဉ်းစားရန်မေးခွန်းများ

• Geoengineering သည် အပြုသဘောဆောင်သောကတိကို ကိုင်စွဲထားသလား၊ သို့မဟုတ် ထိန်းချုပ်ရန် ကိန်းရှင်များလွန်းသည့် အန္တရာယ်များသော အစပျိုးမှုတစ်ခုလား။
• အကယ်၍ Geoengineering သည် ကမ္ဘာမြေကို အေးစေခြင်း အောင်မြင်ပါက၊ နိုင်ငံများနှင့် ကုမ္ပဏီကြီးများကဲ့သို့သော ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုကြီးများ၏ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အစပျိုးလုပ်ဆောင်မှုများကို မည်သို့အကျိုးသက်ရောက်နိုင်မည်နည်း။