Zambiri zopezeka pagulu: Kupangitsa kuti anthu azidziwitso zapadziko lonse lapansi

• Author:
• Dzina la wolemba

  Quantumrun Foresight
• January 9, 2024

Chidule cha chidziwitso

Zidziwitso zofikiridwa ndi anthu, zomwe ndizofunikira masiku ano, zimathandizira kupanga zisankho, kuwonekera poyera, komanso kukambirana ndi anthu koma zimadzetsa nkhawa zachinsinsi komanso kugwiritsa ntchito molakwika. Maboma ndi mabungwe akugawana zambiri m'mawonekedwe osavuta kugwiritsa ntchito, kulimbikitsa chitukuko cha AI komanso kukhala nzika zodziwika bwino. Ngakhale zili ndi phindu, kuyang'anira moyenera ndikofunikira kuthana ndi zovuta zachinsinsi. Kutsegula kwa data kumeneku kumabweretsa kupititsa patsogolo ntchito zaboma, njira zabwino zothetsera mliri, komanso kafukufuku wochulukirapo komanso kupita patsogolo kwa AI.

Kufikika kwa data ya anthu onse

Zambiri zapagulu ndizomwe zasonkhanitsidwa kapena kupangidwa ndi boma kapena mabungwe ena aboma. Izi zitha kukhala zamtundu uliwonse, kuphatikiza zolemba, manambala, zithunzi, kapena kanema. Deta yotseguka imaperekedwa kwa anthu onse m'mawonekedwe owerengeka ndi makina kuti apeze ndikugwiritsa ntchito mosavuta. Kuchulukitsitsa kwamtundu wa data ndi kufikika kungathe kupezedwa popanga miyezo yapadziko lonse yamitundu yama data ndi njira zofalitsira. Kuphatikiza apo, njira zoperekera ndemanga zitha kulimbikitsa ogwiritsa ntchito kuti apereke ziwerengero zawo ndi kafukufuku wawo. Mamembala a gulu loyang'anira maboma la Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) amafalitsa mwachangu zidziwitso zowunikiridwa bwino komanso zosinthidwa pamadoko awo aboma kuti nzika zizigwiritsa ntchito.

Mgwirizano wambiri pakati pa maboma, mabungwe ofufuza, mayunivesite, ndi mabungwe akupangidwa kuti athandizire deta yapamwamba ya anthu. Zitsanzo zina za zotulukazi ndi ma code otsegula (kapena gwero) a opanga mapulogalamu, zida zotseguka za mainjiniya, ndi data yazaumoyo (monga manambala a COVID-19). Nthawi zambiri, zomwe anthu angapeze zitha kuthandiza anthu kuzindikira zovuta zapadziko lonse lapansi kudzera mu kafukufuku. Kuphatikiza apo, deta yotseguka ikhoza kulimbikitsa kwambiri chitukuko cha nzeru zamakono (AI). Uthenga wapagulu ungathenso kupatsa mphamvu nzika ndikuthandizira kuthana ndi zabodza. Pomaliza, zowunikiridwa ndi anzawo zitha kuthandizira kuwongolera njira ndi machitidwe okhazikitsidwa ndi anthu komanso maboma. 

Zosokoneza

Ubwino umodzi wofunikira wa deta yotseguka ndikuti ungathandize kukonza zisankho. Ziwerengero za anthu zimalola ofufuza kuti aphunzire machitidwe ndi zochitika zomwe zikanabisika. Zimathandiziranso mabizinesi kupanga zinthu zatsopano ndi ntchito potengera zomwe anthu ambiri amapeza komanso zotsatira za mayeso oyesa. Kuonjezera apo, deta yotseguka ingathandize kuonjezera kuwonekera ndi kuyankha mwa kupangitsa kuti ntchito za boma ziwonekere kwa anthu. Kuchita nawo anthu pachiwopsezo ndi phindu linanso lalikulu la deta yotseguka, kuthandiza nzika kuti aziyankha boma lawo popereka chidziwitso cha momwe ndalama zamisonkho zikugwiritsidwira ntchito. Kafukufuku wapagulu angalimbikitsenso nzika kuti zitenge nawo mbali mogwira mtima mundondomeko ya demokalase popereka chidziwitso chokhudza zotsatira za zisankho kapena njira zovota. Zitsanzo zina za magwero otseguka a data ndi monga World Bank Open Data (3,000 datasets), World Health Organisation (chiwerengero cha mayiko 194 omwe ali mamembala), ndi European Union Open Data Portal (zochokera ku mabungwe 70, mabungwe, ndi madipatimenti).

Ngakhale mapindu ambiri a deta yotseguka, zoopsa zina zimagwirizanitsidwa ndi kugwiritsidwa ntchito kwake. Chimodzi mwazinthu zomwe zimadetsa nkhawa kwambiri ndi kukhala zachinsinsi. Zidziwitso za anthu onse zitha kukhala ndi zidziwitso zokhuza anthu, monga ma adilesi kapena matenda. Izi zikapezeka m'manja olakwika, zitha kugwiritsidwa ntchito kuba zidziwitso kapena zolinga zina zoyipa. Chodetsa nkhawa china ndi chakuti mabizinesi kapena mabungwe ena atha kugwiritsa ntchito molakwika zidziwitso za anthu. Mwachitsanzo, kampani ikhoza kugwiritsa ntchito deta yotseguka kuti igwirizane ndi mauthenga otsatsa kumagulu enaake a anthu. Kapena bungwe litha kugwiritsa ntchito zidziwitso zotseguka kuti ziwonetse anthu omwe ali pachiwopsezo kuti athe kudyeredwa masuku pamutu. Pofuna kupewa kugwiritsiridwa ntchito molakwika kwa ma dataset, mabungwe amatha kutsata kapena kuyang'anira kagwiritsidwe ntchito ka kafukufuku wawo.

Zotsatira zochulukira za data yofikiridwa ndi anthu onse

Zomwe zingachitike pazambiri zomwe anthu azitha kuzipeza zitha kukhala: 

• Ofufuza, makampani opanga mankhwala, ndi madipatimenti aboma azaumoyo akuthandizana kupanga njira zabwinoko za mliri/miliri, kuphatikiza kupanga ndi kugawa katemera.
• Kuwonjezeka kwa kafukufuku wa anthu padziko lonse lapansi, machitidwe, machitidwe, ndi njira zachuma, zomwe zingakhale zothandiza popanga mfundo.
• Mayiko akugawana deta yawo yadziko kuti apeze kafukufuku wolondola komanso wosinthidwa wapadziko lonse, zomwe zingathandize kukonza ntchito zapagulu monga zachipatala ndi zamayendedwe.
• Mipata yowonjezereka ya ntchito ndi kafukufuku kwa ofufuza amaphunziro, osanthula deta, ndi asayansi a data.
• Kuthamanga kwa AI ndi makina ophunzirira makina, zomwe zimapangitsa kuti pakhale mayankho abwino opangira makina ndi zida zamakono.

Mafunso oti muyankhepo

• Kodi mumapeza nthawi zambiri zomwe anthu amapeza?
• Kodi maboma ndi mabungwe angateteze bwanji kugwiritsa ntchito nkhokwe zawo?