Awọn sẹẹli onise: Lilo isedale sintetiki lati ṣatunkọ koodu jiini wa

• Nipa Author:
• Orukọ onkọwe

  Quantumrun Iwoju
• November 12, 2021

Awọn aṣeyọri ninu isedale sintetiki ti ṣii ọna fun ṣiṣẹda awọn sẹẹli alapẹrẹ, ni ipa ọpọlọpọ awọn apa lati ilera si iṣẹ-ogbin. Awọn sẹẹli ti a ṣe ẹrọ wọnyi, ti o lagbara lati ṣe agbejade awọn ọlọjẹ aramada, le funni ni awọn itọju arun ti ara ẹni, awọn irugbin ti o ni agbara diẹ sii, ati awọn ojutu agbara alagbero. Bibẹẹkọ, fifo imọ-ẹrọ yii tun mu iwuwasi si pataki ati awọn italaya awujọ, gẹgẹbi aidogba iraye si ati awọn idalọwọduro ilolupo ti o pọju, nilo ilana iṣọra agbaye ati ijiroro ironu.

Awọn sẹẹli alapẹrẹ

Awọn onimo ijinlẹ sayensi ti lo awọn ọdun mẹwa lati gbiyanju lati ṣe iṣelọpọ igbesi aye. Ni ọdun 2016 wọn ṣẹda sẹẹli sintetiki lati ibere. Laanu, sẹẹli naa ni awọn ilana idagbasoke ti ko ni asọtẹlẹ, ti o jẹ ki o nira pupọ lati kawe. Sibẹsibẹ, ni ọdun 2021 awọn onimo ijinlẹ sayensi ṣakoso lati tọka awọn jiini meje ti o yori si idagbasoke sẹẹli deede. Loye awọn Jiini wọnyi ṣe pataki fun awọn onimo ijinlẹ sayensi lati ṣẹda awọn sẹẹli sintetiki.

Nibayi, awọn ilọsiwaju imọ-jinlẹ miiran ti jẹ ki o ṣee ṣe lati yi awọn sẹẹli ti o wa tẹlẹ pada lati gba “awọn iṣẹ apẹrẹ”. Ni pataki, isedale sintetiki le jẹ ki awọn sẹẹli wọnyi ni awọn agbara aramada nipa yiyipada awọn ọna ṣiṣe iṣelọpọ amuaradagba. Amuaradagba kolaginni jẹ pataki si cellular idagbasoke ati iyipada. 

Symbiogenesis jẹ ilana ti o gba julọ ti bi awọn sẹẹli ṣe n ṣiṣẹ loni. Ẹ̀kọ́ náà sọ pé nígbà tí àwọn kòkòrò àrùn gba ara wọn ní bílíọ̀nù méjì ọdún sẹ́yìn, àwọn sẹ́ẹ̀lì náà kò rí oúnjẹ jẹ. Lọ́pọ̀ ìgbà, wọ́n dá àjọṣe tó ń ṣàǹfààní fún ara wọn sílẹ̀, wọ́n sì dá sẹ́ẹ̀lì eukaryotic sílẹ̀. Awọn eukaryotic cell ni o ni eka amuaradagba-ile ẹrọ ti o le kọ eyikeyi amuaradagba se amin ninu awọn ohun elo jiini ti awọn sẹẹli. 

Awọn onimo ijinlẹ sayensi ti Jamani ti fi awọn ẹya ara sintetiki ti o le ṣe atunṣe awọn ohun elo jiini sẹẹli si koodu fun awọn ọlọjẹ tuntun patapata. Iṣe yẹn tumọ si pe sẹẹli ti a ṣe atunṣe le ṣe awọn ọlọjẹ aramada laisi iyipada eyikeyi ninu awọn iṣẹ ṣiṣe deede rẹ.

Ipa Idarudapọ

Wiwa ti awọn sẹẹli apẹẹrẹ le yipada ọna ti a tọju awọn arun ati ṣakoso ilera. Awọn sẹẹli le ṣe apẹrẹ lati fojusi pataki ati imukuro akàn, tabi lati ṣe iṣelọpọ insulin fun awọn ti o ni àtọgbẹ, dinku iwulo fun oogun ita. Iṣẹ iṣe yii le ja si iyipada pataki ninu ile-iṣẹ elegbogi, nitori idojukọ le gbe lati iṣelọpọ oogun si apẹrẹ ati iṣelọpọ awọn sẹẹli kan pato. Fun awọn ẹni-kọọkan, eyi le tumọ si awọn itọju ti ara ẹni diẹ sii ati ti o munadoko, ti o le ni ilọsiwaju didara igbesi aye ati igbesi aye gigun.

Fun awọn ile-iṣẹ ti o kọja ilera, awọn sẹẹli apẹẹrẹ le tun ni awọn ilolu to jinlẹ. Ni iṣẹ-ogbin, awọn ohun ọgbin le jẹ imọ-ẹrọ pẹlu awọn sẹẹli ti o tako diẹ si awọn ajenirun tabi awọn ipo oju ojo lile, idinku iwulo fun awọn ipakokoropaeku kemikali ati jijẹ aabo ounjẹ. Ni eka agbara, awọn sẹẹli le ṣe apẹrẹ lati yi imọlẹ oorun pada daradara si awọn ohun elo biofuels, nfunni ni ojutu alagbero si awọn iwulo agbara. Awọn ile-iṣẹ ti n ṣiṣẹ ni awọn apa wọnyi yoo nilo lati ni ibamu si awọn imọ-ẹrọ tuntun wọnyi, ti o le nilo awọn ọgbọn ati imọ tuntun, ati pe awọn ijọba yoo nilo lati ṣeto awọn ilana lati rii daju aabo ati lilo ihuwasi.

Bibẹẹkọ, lilo kaakiri ti awọn sẹẹli apẹẹrẹ tun gbe awọn ibeere iṣe iṣe pataki ati ti awujọ dide ti o nilo lati koju. Tani yoo ni iwọle si awọn imọ-ẹrọ wọnyi? Ṣe wọn yoo jẹ ifarada fun gbogbo eniyan tabi fun awọn ti o le sanwo nikan? Ni pataki julọ, bawo ni a ṣe le rii daju pe lilo awọn sẹẹli ti o ṣe apẹrẹ ko yorisi awọn abajade ti a ko pinnu, gẹgẹbi awọn arun titun tabi awọn ọran ayika? Awọn ijọba le nilo lati ṣeto awọn ilana agbaye lati koju awọn ibeere wọnyi ni pipe.

Awọn ipa ti awọn sẹẹli onise 

Awọn ilolu to gbooro ti awọn sẹẹli onise le pẹlu:

• Àwọn sẹ́ẹ̀lì ẹ̀dá ènìyàn tí ń ṣe ẹ̀rọ láti di ajẹsára sí àwọn ipa ti ọjọ́ ogbó. 
• Awọn ile-iṣẹ tuntun ti dojukọ ni ayika apẹrẹ sẹẹli ati iṣelọpọ, ti o yori si ṣiṣẹda iṣẹ ati idoko-owo pọ si ni imọ-ẹrọ imọ-ẹrọ.
• A nlo awọn sẹẹli oluṣeto lati nu awọn idoti ayika mọ, ti o yori si mimọ, agbegbe alara lile.
• Ṣiṣẹjade awọn irugbin ti o ni ounjẹ diẹ sii ti n ṣe idasi si ilọsiwaju ilera gbogbo eniyan ati idinku awọn idiyele ilera.
• Ṣiṣẹda awọn epo epo ti o yori si idinku ninu igbẹkẹle wa lori awọn epo fosaili ati igbega ominira agbara.
• Awọn idalọwọduro ti o pọju ni awọn eto ilolupo eda ti o yori si awọn abajade airotẹlẹ fun ipinsiyeleyele.
• Awọn ijiyan ti a tunṣe lori awọn ọmọ alapẹrẹ, ṣiṣi awọn ibeere lori ihuwasi ti imọ-ẹrọ “pipe” eniyan ati bii eyi ṣe le buru si awọn aidogba eto-ọrọ awujọ.

Awọn ibeere lati ronu

• Awọn ohun elo afikun wo ni o le ronu fun awọn sẹẹli apẹrẹ ni awọn ile-iṣẹ oriṣiriṣi? 
• Ṣe o ro pe awọn ohun elo ti awọn sẹẹli apẹẹrẹ wa ni ilepa aiku bi?