Mmụba ọnụ ọgụgụ mmadụ vs njikwa: Ọdịnihu nke ọnụ ọgụgụ mmadụ P4

Ụfọdụ na-ekwu na ọnụ ọgụgụ ndị bi n'ụwa ga-agbawa, na-ebute oke agụụ na-enwetụbeghị ụdị ya na enweghị ntụkwasị obi zuru ebe niile. Ndị ọzọ na-ekwu na ọnụ ọgụgụ ndị bi n'ụwa a na-atụ anya ịba ụba, na-eduga n'oge ndakpọ akụ na ụba na-adịgide adịgide. N'ụzọ dị ịtụnanya, echiche abụọ ahụ ziri ezi ma a bịa n'otú ọnụ ọgụgụ anyị ga-esi na-eto, mana akọghị akụkọ ahụ dum.

N'ime paragraf ole na ole, ị ga-amata ihe dị ka afọ 12,000 nke akụkọ ntolite ọnụ ọgụgụ mmadụ. Anyị ga-ejikwa akụkọ ihe mere eme ahụ chọpụta ka ọnụ ọgụgụ anyị ga-esi eme n'ọdịnihu. Ka anyị banye ozugbo n'ime ya.

Akụkọ banyere ndị bi n'ụwa na nkenke

N'ikwu ya n'ụzọ dị mfe, ọnụ ọgụgụ ndị bi n'ụwa bụ ọnụ ọgụgụ ụmụ mmadụ bi ugbu a n'elu nkume nke atọ site na anyanwụ. N'ihe ka ukwuu n'akụkọ ihe mere eme nke mmadụ, oke omume nke ọnụ ọgụgụ mmadụ ga-eji nwayọọ nwayọọ na-eto, site na nde ole na ole na 10,000 BC ruo ihe dị ka otu ijeri na 1800 OA. Ma n'oge na-adịghị anya ka nke ahụ gasịrị, ihe mgbanwe mere, nke Industrial Revolution bụ kpọmkwem.

Igwe uzuoku na-eduga na ụgbọ oloko mbụ na ụgbọ mmiri nke na-abụghị nanị na-eme njem ngwa ngwa, ọ na-ebelata ụwa site n'inye ndị a kpọchiri n'obodo ha mfe ịnweta ụwa ndị ọzọ. Enwere ike ịmegharị ụlọ ọrụ maka oge mbụ. Telegraph nyere ikike ịnyefe ozi n'ofe mba na oke ala.

N'ihe niile, n'etiti 1760 ruo 1840, mgbanwe mgbanwe nke mmepụta ihe mepụtara mgbanwe oké osimiri na mmepụta nke mere ka ikike mmadụ buru ibu (ọnụọgụ ndị mmadụ nwere ike ịkwado) nke Great Britain. Na site na mgbasawanye nke alaeze ukwu Britain na Europe n'ime narị afọ na-esote, uru nke mgbanwe a gbasara n'akụkụ niile nke ụwa ọhụrụ na ochie.

Ka ọ na-erule 1870, nke a mụbara, ikike ibu mmadụ zuru ụwa ọnụ butere ọnụ ọgụgụ ndị bi n'ụwa ihe dị ka ijeri 1.5. Nke a bụ mmụba nke ọkara ijeri n'ime otu narị afọ kemgbe mmalite nke Mgbanwe nke Ụlọ Ọrụ - uto nke buru ibu karịa puku afọ ole na ole gara aga bu ya ụzọ. Mana dịka anyị maara nke ọma, nnọkọ ahụ akwụsịghị ebe ahụ.

Mgbanwe nke ụlọ ọrụ nke abụọ mere n'etiti 1870 na 1914, na-emewanyewanye ụkpụrụ ndụ site na ihe ndị dị ka ọkụ eletrik, ụgbọala, na ekwentị. Oge a gbakwụnyekwara ọkara ijeri mmadụ ọzọ, dabara na uto nke mgbanwe mgbanwe mmepụta ihe mbụ na ọkara oge.

Mgbe obere oge Agha Ụwa nke Abụọ gasịrị, mmegharị nkà na ụzụ abụọ sara mbara mere nke gbawara ọnụ ọgụgụ ndị bi na anyị nke ukwuu. 

Nke mbụ, iji mmanụ ala na ngwaahịa mmanụ ala na-eme ka ụdị ndụ ọgbara ọhụrụ anyị si mara ya. Ihe oriri anyị, ọgwụ anyị, ngwa ahịa anyị, ụgbọ ala anyị, na ihe ọ bụla dị n'etiti, ejiri mmanụ rụọ ọrụ ma ọ bụ mepụta kpamkpam. Ojiji mmanụ ala nyere ụmụ mmadụ ike dị ọnụ ala na ụbara ike nke ọ ga-eji mepụta ihe niile dị ọnụ ala karịa ka ọ dị mgbe ọ bụla o kwere omume.

Nke abụọ, ọ kachasị mkpa na mba ndị na-emepe emepe, Green Revolution mere n'etiti 1930s ruo 60s. Mgbanwe a gụnyere nyocha ọhụrụ na teknụzụ ndị mere ka ọrụ ugbo dị ọhụrụ n'ụkpụrụ anyị na-anụ ụtọ taa. N'agbata mkpụrụ osisi ka mma, ogbugba mmiri n'ubi, njikwa ugbo, fatịlaịza sịntetik na ọgwụ pesticides (ọzọ, nke sitere na mmanụ ala), Mgbanwe Green zọpụtara ihe karịrị otu ijeri mmadụ n'agụụ.

Ọnụ, mmegharị abụọ a mere ka ọnọdụ obibi ndụ zuru ụwa ọnụ, akụnụba, na ogologo ndụ dịkwuo mma. N'ihi ya, kemgbe 1960, ọnụ ọgụgụ ndị bi n'ụwa bilitere site n'ihe dị ka ijeri mmadụ anọ ruo 7.4 ijeri site 2016.

Ọnụọgụ ụwa ga-agbawa… ọzọ

Afọ ole na ole gara aga, ndị na-ahụ maka igwe mmadụ na-arụ ọrụ maka UN mere atụmatụ na ọnụ ọgụgụ ndị bi n'ụwa ga-arị elu ijeri mmadụ itoolu n'afọ 2040 wee jiri nwayọọ nwayọọ na-agbada n'ime narị afọ ndị ọzọ ruo nanị ihe karịrị ijeri mmadụ asatọ. Amụma a adịkwaghị ezi.

Na 2015, Ngalaba Na-ahụ Maka Akụ na ụba na Ọha na Ọha na United Nations weputara mmelite n'amụma ha nke hụrụ na ọnụ ọgụgụ ndị bi n'ụwa na-arị elu na ijeri mmadụ 11 na 2100. Nke ahụ bụkwa amụma etiti! 

The chaatị dị n'elu, sitere na Scientific American, na-egosi otú nnukwu mgbazi a si bụrụ n'ihi ibu karịa ka a tụrụ anya na kọntinent Africa. Amụma ndị mbụ buru amụma na ọnụego ọmụmụ ga-agbadata nke ọma, omume na-emebeghị ka ọ dị ugbu a. Ogbenye dị elu,

iwetulata ọnụ ọgụgụ ọnwụ ụmụ ọhụrụ, ogologo ndụ ndụ, na ọnụ ọgụgụ buru ibu karịa nkezi nke ndị bi n'ime obodo esonyela na ọnụ ọgụgụ ọmụmụ a dị elu.

Njikwa ọnụ ọgụgụ mmadụ: Ọ nwere ọrụ ka ọ bụ onye na-ama jijiji?

Oge ọ bụla a tụgharịrị akpaokwu a bụ 'njikwa ndị mmadụ', ị ga-anụkarị aha ahụ, Thomas Robert Malthus, n'otu ume ahụ. Nke ahụ bụ n'ihi na, na 1798, onye na-ahụ maka akụ na ụba a na-ekwu okwu rụrụ ụka na a seminal akwụkwọ na, “Ndị mmadụ, mgbe a na-enyochaghị ya, na-abawanye na oke geometrical. Nri na-abawanye naanị n'usoro mgbakọ na mwepụ." N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, ọnụ ọgụgụ mmadụ na-eto ngwa ngwa karịa ikike ụwa nwere inye ya nri. 

Ụgbọ okporo ígwè nke echiche a malitere n'echiche na-enweghị isi banyere ego anyị na-eri dị ka ọha mmadụ na oke elu nke oke oriri mmadụ zuru ụwa ọnụ nwere ike ịkwado. Maka ọtụtụ ndị Malthusians nke oge a, nkwenkwe bụ na mmadụ niile ijeri asaa bi taa (2016) ga-enweta ọkwa oriri mbụ nke ụwa - ndụ nke gụnyere SUV anyị, nri protein anyị dị elu, iji ọkụ eletrik na mmiri eme ihe, wdg - Ụwa. agaghị enwe ihe onwunwe na ala dị nso iji gboo mkpa onye ọ bụla, ma ọbụghị naanị ọnụ ọgụgụ mmadụ ruru ijeri iri na otu. 

Na mkpokọta, ndị na-eche echiche Malthusian kwenyere na mbelata mmụba nke ọnụ ọgụgụ mmadụ na-emeziwanye ọnụ ọgụgụ nke ụwa ọnụ ọgụgụ nke ga-eme ka mmadụ niile nwee ike ikere òkè n'ụdị ndụ dị elu. Site n'ime ka ọnụ ọgụgụ mmadụ dị ala, anyị nwere ike imeta ụdị ndụ oriri dị elu na-enweghị mmetụta dị njọ na gburugburu ebe obibi ma ọ bụ daa ogbenye ndị ọzọ. Iji ghọta nke ọma echiche a, tụlee ihe ndapụta ndị a.

Ọnụọgụ ụwa vs mgbanwe ihu igwe na mmepụta nri

Achọpụtara nke ọma na nke anyị Ọdịnihu nke mgbanwe ihu igwe usoro, ka ndị mmadụ na-adị n'ụwa, ka ndị mmadụ na-eri ihe onwunwe ụwa iji na-eme ndụ ha kwa ụbọchị. Na dị ka ọnụ ọgụgụ nke etiti na ndị ọgaranya na-abawanye (dị ka pasent nke ndị a na-eto eto), otú ahụ ka ngụkọta larịị nke oriri na-eto na exponential ọnụego. Nke a pụtara na nri, mmiri, mineral, na ike a na-enweta n'ụwa ka ukwuu, bụ́ ndị ikuku carbon ya ga-emerụ gburugburu anyị. 

Dị ka a na-enyocha nke ọma na anyị Ọdịnihu nke nri usoro, ihe atụ na-echegbu onwe nke ndị bi na ihu igwe na-emekọrịta ihe n'ime mpaghara ọrụ ugbo anyị.

Maka ịrị elu otu ogo ọ bụla na okpomoku ihu igwe, ngụkọta nke evaporation ga-ebili ihe dịka pasenti 15. Nke a ga-enwe mmetụta na-adịghị mma na oke mmiri ozuzo n'ọtụtụ mpaghara ọrụ ugbo, yana ọkwa mmiri nke osimiri na ọdọ mmiri dị n'akụkụ ụwa dum.

Nke a ga-emetụta owuwe ihe ubi zuru ụwa ọnụ ka ọrụ ugbo nke oge a na-adabere na ụdị osisi ole na ole ka ha na-eto n'ọtụtụ ụlọ ọrụ mmepụta ihe - ihe ọkụkụ ndị a na-emepụta n'ime ụlọ nke a na-emepụta site na ọtụtụ puku afọ nke ọmụmụ akwụkwọ ntuziaka ma ọ bụ ọtụtụ afọ nke usoro mkpụrụ ndụ ihe nketa. Nsogbu bụ ọtụtụ ihe ọkụkụ nwere ike itolite naanị n'ọnọdụ ihu igwe dị iche iche ebe okpomọkụ dị naanị Goldilocks. Nke a bụ ya mere mgbanwe ihu igwe ji dị ize ndụ: ọ ga-eme ka ọtụtụ n'ime ihe ọkụkụ ndị a na-emepụta n'èzí na-eto eto masịrị ha, na-ebuli ihe ize ndụ nke nnukwu ọdịda ihe ọkụkụ n'ụwa nile.

Ọmụmaatụ, ọmụmụ nke Mahadum Ọgụgụ na-agba chọpụtara na ala ala indica na ugwu japonica, abụọ n'ime ụdị osikapa a na-akụkarị, na-enwekarị nsogbu maka oke okpomọkụ. Kpọmkwem, ọ bụrụ na okpomọkụ gafere ogo Celsius 35 n'oge okooko osisi ha, osisi ahụ ga-aghọ nke na-adịghị mma, na-enye obere mkpụrụ. Ọtụtụ mba ebe okpomọkụ na Eshia ebe osikapa bụ isi nri nri na-edinarị na nsọtụ mpaghara ọnọdụ okpomọkụ nke Goldilocks a, yabụ okpomoku ọ bụla ọzọ nwere ike ịpụta ọdachi.

Ugbu a, tụlee na ọnụ ọgụgụ buru ibu nke ọka anyị na-akụ na-eji emepụta anụ. Dịka ọmụmaatụ, ọ na-ewe kilogram 13 (kilo 5.6) nke ọka na galọn 2,500 (lita 9463) iji mepụta otu paụnd nke anụ ehi. Nke bụ́ eziokwu bụ na ebe a na-esi enweta anụ, dị ka azụ̀ na anụ ụlọ, bụ isi mmalite protein na-adịghị arụ ọrụ nke ukwuu ma e jiri ya tụnyere protein sitere na osisi.

N'ụzọ dị mwute, ụtọ anụ anaghị apụ n'oge ọ bụla. Ihe ka ọtụtụ n'ime ndị bi na mba ndị mepere emepe na-eji anụ dị ka akụkụ nke nri ha na-eri kwa ụbọchị, ebe ihe ka ọtụtụ n'ime mba ndị na-emepe emepe na-ekerịta ụkpụrụ ndị ahụ ma na-achọ ịbawanye oriri anụ ha ka ha na-arịgo elu nrịgo akụ na ụba ha.

Ka ọnụ ọgụgụ ndị bi n'ụwa na-arị elu, yana ka ndị nọ ná mba ndị ka na-emepe emepe na-aba ụba nke ukwuu, ọchịchọ anụ ahụ zuru ụwa ọnụ ga-arị elu, kpọmkwem ka mgbanwe ihu igwe na-ebelata oke ala a na-enweta maka ịkọ ugbo na ịzụ ehi. Oh, enwerekwa okwu niile gbasara igbutu oke ọhịa na methane sitere na anụ ụlọ nke na-enye aka ihe ruru pasenti 40 nke ikuku ikuku ikuku n'ụwa niile.

Ọzọkwa, mmepụta nri bụ naanị otu ihe atụ nke ka mmụba ọnụ ọgụgụ mmadụ si na-ebuga oriri ruo ọkwa na-adịghị adịgide adịgide.

Njikwa ọnụ ọgụgụ mmadụ na-arụ ọrụ

Nyere nchegbu ndị a niile nwere ntọala nke ọma gbasara mmụba ọnụ ọgụgụ ndị a na-achịkwaghị achịkwa, enwere ike ịnwe ụfọdụ mkpụrụ obi gbara ọchịchịrị na-achọ maka ọhụụ ọhụrụ. Ọnwụ Ojii ma ọ bụ mwakpo zombie iji kpochapụ ìgwè mmadụ. N'ụzọ dị mma, nchịkwa ọnụ ọgụgụ mmadụ ekwesịghị ịdabere n'ọrịa ma ọ bụ agha; Kama nke ahụ, gọọmentị gburugburu ụwa nwere ma na-arụsi ọrụ ike na-eme ụzọ dị iche iche nke ụkpụrụ omume (mgbe ụfọdụ) ịchịkwa ọnụ ọgụgụ mmadụ. Ụzọ ndị a sitere n'iji mmanye na-emezigharị ụkpụrụ ọha mmadụ. 

Malite n'akụkụ mmanye nke ụdịdị dị iche iche, amụma China nke otu nwa, ewepụtara na 1978 ma kwụsịtụrụ n'afọ 2015, kpasuru di na nwunye ume ka ha mụta ihe karịrị otu nwa. A na-atụ ndị dara iwu a ntaramahụhụ siri ike, na ebubo na a manyere ụfọdụ n'ime ite ime na usoro ịmụ nwa.

Ka ọ dị ugbu a, n'otu afọ ahụ China kwụsịrị iwu otu nwa, Myanmar gafere Iwu nlekọta ahụike na-achịkwa ọnụọgụ mmadụ nke manyere ụdị dị nro nke njikwa ọnụ ọgụgụ mmadụ. N'ebe a, ndị di na nwunye na-achọ ka ha mụọ ọtụtụ ụmụ ga-enwerịrị ohere ọmụmụ nwa ọ bụla afọ atọ.

N'India, a na-akwado njikwa ọnụ ọgụgụ mmadụ site n'ụdị obere ịkpa oke n'ụlọ ọrụ. Dịka ọmụmaatụ, ọ bụ naanị ndị nwere ụmụaka abụọ ma ọ bụ ihe na-erughị ya nwere ike ịzọ ntuli aka na gọọmentị ime obodo. A na-enye ndị ọrụ gọọmentị ụfọdụ uru nlekọta ụmụaka maka ihe ruru ụmụaka abụọ. Maka ndị mmadụ n'ozuzu, India akwalitela atụmatụ ezinaụlọ nke ọma kemgbe 1951, na-aga n'ihu ruo n'inye ụmụ nwanyị ihe mkpali ka ha nweta ọgwụ mgbochi afọ. 

N'ikpeazụ, na Iran, a na-atụ anya usoro atụmatụ atụmatụ ezinụlọ ga-atụ anya n'ihu na mba n'etiti 1980 ruo 2010. Usoro a kwalitere ọnụ ọgụgụ ezinụlọ dị nta na mgbasa ozi ma chọọ ọmụmụ ihe mgbochi afọ ime tupu ndị di na nwunye nweta akwụkwọ ikike alụmdi na nwunye. 

Akụkụ dị n'ime mmemme nchịkwa ọnụ ọgụgụ mmadụ na-amanye karịa bụ na ọ bụ ezie na ha na-arụ ọrụ nke ọma n'ịkwụsị mmụba nke ọnụ ọgụgụ mmadụ, ha nwekwara ike iduga ndakọrịta nwoke na nwanyị na ndị mmadụ. Dị ka ihe atụ, na China bụ́ ebe a na-ahọrọ ụmụ nwoke karịa ụmụ agbọghọ n’ihi ọdịbendị na akụ̀ na ụba, nnyocha e mere gosiri na n’afọ 2012, a mụrụ ụmụ nwoke 112 maka otu narị ụmụ agbọghọ ọ bụla. Nke a nwere ike ọ gaghị ada ka nke ukwuu, ma site na 2020, ndị nwoke n'oge mbụ ha lụrụ di na nwunye ga-aka ụmụ nwanyị karịa nde 30.

Ma ọ́ bụghị eziokwu na ọnụ ọgụgụ ndị bi n'ụwa na-ebelata?

Ọ nwere ike na-eche na ọ bụ ihe na-emegiderịta onwe ya, mana ka ọnụ ọgụgụ mmadụ n'ozuzu ya na-aga ịkụda akara ijeri itoolu ruo 11, ndị bi na ya. eto uto bụ n'ezie na a freefall n'ọtụtụ nke ụwa. N'ime America dum, ọtụtụ n'ime Europe, Russia, akụkụ nke Asia (karịsịa Japan), na Australia, ọnụ ọgụgụ ọmụmụ na-agbasi mbọ ike ịnọ n'elu ọmụmụ 2.1 maka nwanyị ọ bụla (ọnụego a chọrọ ma ọ dịkarịa ala ịnọgide na-enwe ọkwa mmadụ).

Ọ̀tụ̀tụ̀ uto a na-eji nwayọọ nwayọọ bụ ihe a na-apụghị ịgbanwe agbanwe, ma e nwere ọtụtụ ihe kpatara o ji bịa. Ndị a gụnyere:

Ịnweta ọrụ nhazi ezinụlọ. Na mba ndị ahụ ọgwụ mgbochi afọ juru ebe niile, a na-akwalite mmụta gbasara atụmatụ ezinaụlọ, yana a na-enwetakwa ọrụ ime ime nke ọma, ụmụ nwanyị anaghị enwe ike ịchụso ezinụlọ nke karịrị ụmụaka abụọ. Gọọmenti niile dị n'ụwa na-enye otu ma ọ bụ karịa n'ime ọrụ ndị a ruo n'ókè ụfọdụ, mana ọnụọgụ ọmụmụ na-anọgide na-adị elu karịa ụkpụrụ zuru ụwa ọnụ na mba ndị ahụ na steeti ebe ha na-enweghị. 

Iha nhata nwoke. Nnyocha e mere egosila mgbe ụmụ nwanyị nwetara ohere agụmakwụkwọ na ohere ọrụ, a na-eme ka ha nwee ike ime mkpebi ndị nwere ezi uche gbasara otu ha si hazie nha ezinụlọ ha.

Ọnwụ ụmụ ọhụrụ na-ada ada. N'akụkọ ihe mere eme, otu ihe mere ka ọ̀tụ̀tụ̀ ịmụ nwa buru ibu bụ ọnụ ọgụgụ dị elu nke ụmụ ọhụrụ na-anwụ bụ́ nke hụrụ na ọtụtụ ụmụaka na-anwụ tupu ha eruo ụbọchị ọmụmụ ha anọ n'ihi ọrịa na erighị ihe na-edozi ahụ́. Mana kemgbe afọ ndị 1960, ụwa ahụla ọganihu na-aga n'ihu na nlekọta ahụike ọmụmụ nke mere ka ime ime dịrị nchebe ma nne na nwa. Na n'ihi na ọnụ ọgụgụ ụmụaka na-anwụ ntakịrị, ụmụaka ole na ole ka a ga-amụ iji dochie ndị a tụrụ anya na ha ga-anwụ n'oge. 

Ịba ụba obodo. N'ihe dị ka afọ 2016, ihe karịrị ọkara ndị bi n'ụwa bi n'obodo ukwu. N'afọ 2050, 70 percent nke ụwa ga-ebi n'obodo ukwu, na nso 90 pasent na North America na Europe. Omume a ga-enwe mmetụta dị ukwuu na ọnụego ọmụmụ.

N'ime ime obodo, karịsịa ebe ọtụtụ ndị mmadụ na-arụ ọrụ ugbo, ụmụaka bụ ihe bara uru nke nwere ike itinye n'ọrụ maka ọdịmma ezinụlọ. N'obodo ukwu, ọrụ na ịzụ ahịa ihe ọmụma bụ isi ọrụ, nke ụmụaka na-adịghị mma. Nke a pụtara na ụmụaka nọ n'obodo mepere emepe na-aghọ ndị nne na nna ga-akwụ ụgwọ maka nlekọta na agụmakwụkwọ ha ruo mgbe ha tolitere (ma na-adịkarị ogologo). Ọnụ ego ịzụ ụmụaka a na-abawanye na-eme ka ndị nne na nna na-eche echiche ịzụlite ezinụlọ na-akụda mmụọ na-eto eto.

Ọgwụ mgbochi afọ ọhụrụ. N'afọ 2020, ụdị ọgwụ mgbochi ọhụrụ ga-adaba n'ahịa zuru ụwa ọnụ nke ga-enye ndị di na nwunye ohere karịa ịchịkwa ọmụmụ ha. Nke a gụnyere ihe mgbochi mgbochi microchip a na-achịkwa nke ọma nke nwere ike ịdịru ihe ruru afọ iri na isii. Nke a gụnyekwara nke mbụ nwoke ọgwụ mgbochi afọ.

Ịnweta ịntanetị na mgbasa ozi. N'ime ijeri mmadụ 7.4 nọ n'ụwa (2016), ihe dị ka ijeri 4.4 ka enweghị ohere ịntanetị. Ma ekele ọtụtụ atumatu kọwara na anyị Ọdịnihu nke ịntanetị usoro, ụwa dum ga-abịa na ntanetị n'etiti 2020s. Ịnweta webụ a, yana mgbasa ozi dị n'Ebe Ọdịda Anyanwụ dị na ya, ga-ekpughere ndị mmadụ n'ofe mba ndị na-emepe emepe nhọrọ ụzọ ndụ ọzọ, yana ịnweta ozi ahụike ọmụmụ. Nke a ga-enwe mmetụta dị nro na-agbadata n'ọnụ ọgụgụ mmụba ndị mmadụ n'ụwa niile.

Gen X na Millennial weghara. Nyere ihe ị gụrụ ruo ugbu a na isiakwụkwọ ndị gara aga nke usoro isiokwu a, ị mara ugbu a na Gen Xers na Millennials n'ihi iweghara ọchịchị ụwa ka ọ na-erule njedebe nke afọ 2020 na-emesapụ aka karịa ndị bu ha ụzọ. Ọgbọ ọhụrụ a ga-arụsi ọrụ ike kwalite mmemme atụmatụ ezinaụlọ na-eche n'ihu gburugburu ụwa. Nke a ga-agbakwunye arịlịka ọzọ dị ala megide ọnụego ọmụmụ zuru ụwa ọnụ.

Akụ na ụba nke ọnụ ọgụgụ na-ada ada

Gọọmentị ugbu a na-elekọta ọnụ ọgụgụ ndị na-ebelata ebelata na-agbasi mbọ ike ịkwalite ọnụego ọmụmụ ụlọ ha site na ụtụ isi ma ọ bụ inye onyinye yana site na mbata na ọpụpụ mbata na ọpụpụ. N'ụzọ dị mwute, ọ dịghị ụzọ ọ bụla nke ga-emebi usoro a na-ada ada ma nke a na-echegbu ndị ọkachamara n'ihe banyere akụ na ụba.

N'akụkọ ihe mere eme, ọnụ ọgụgụ ọmụmụ na ọnwụ mere ka ọha mmadụ dị ka pyramid, dị ka e gosiri na foto dị n'okpuru ebe a site na. PopulationPyramid.net. Nke a pụtara na a na-enwekarị ọtụtụ ndị na-eto eto (n'okpuru pyramid) iji dochie ọgbọ ochie na-anwụ anwụ (n'elu pyramid). 

Mana ka ndị mmadụ gburugburu ụwa na-adị ogologo ndụ na ọnụ ọgụgụ ọmụmụ na-ebelata, ọdịdị pyramid a mara mma na-agbanwe ka ọ bụrụ kọlụm. N'ezie, site na 2060, America, Europe, ọtụtụ n'ime Asia na Australia ga-ahụ ma ọ dịkarịa ala 40-50 ndị agadi (afọ 65 ma ọ bụ karịa) maka 100 ọ bụla na-arụ ọrụ.

Omume a nwere nnukwu nsonaazụ maka mba ndị mepere emepe tinyere aka na atụmatụ Ponzi sara mbara yana nke ahaziri nke a na-akpọ Social Nche. Enweghị ndị na-eto eto zuru oke amụrụ iji kwado ndị okenye n'ụzọ ego n'ime oge ịka nká na-adịgide adịgide, mmemme Social Nche n'ụwa niile ga-ada.

N'oge dị nso (2025-2040), ụgwọ ọrụ nchekwa ọha ga-agbasa karịa ọnụ ọgụgụ ndị na-atụ ụtụ isi na-ebelata, na-emecha na-eduga n'ụtụ isi ma belata mmefu / oriri site n'ọgbọ ndị na-eto eto-ha abụọ na-anọchi anya nrụgide ala na akụ na ụba ụwa. Nke ahụ kwuru, ọdịnihu adịghị njọ dị ka igwe ojii oké ifufe akụ na ụba a na-atụ aro. 

Mmụba ọnụ ọgụgụ mmadụ ma ọ bụ mbelata ọnụ ọgụgụ mmadụ, ọ baghị uru

N'ịga n'ihu, ma ị gụrụ akwụkwọ akụkọ ndị na-akụda akwara ozi sitere n'aka ndị ọkachamara n'ihe banyere akụ na ụba na-adọ aka ná ntị banyere ọnụ ọgụgụ na-ebelata ma ọ bụ site n'aka ndị Malthusian demographers na-adọ aka ná ntị banyere ọnụ ọgụgụ na-arị elu, mara na n'ime nnukwu atụmatụ ihe. o nweghi ihe o mere!

Na-eche na ọnụ ọgụgụ ndị bi n'ụwa na-abawanye ruo ijeri 11, n'ezie, anyị ga-enweta ụfọdụ ihe isi ike inye mmadụ niile ndụ. N'agbanyeghị nke ahụ, ka oge na-aga, dịka anyị mere n'ime 1870s na ọzọ na 1930-60s, ụmụ mmadụ ga-emepụta ihe ngwọta ọhụrụ iji mee ka ikike mmadụ buru ụwa. Nke a ga-agụnye nnukwu mmụba n'ihu ka anyị si ejikwa mgbanwe ihu igwe (nyochaa na anyị Ọdịnihu nke mgbanwe ihu igwe usoro), otú anyị si emepụta nri (nyocha na anyị Ọdịnihu nke nri usoro), ka anyị si ewepụta ọkụ eletrik (nyochaa na anyị Ọdịnihu nke ike ike usoro), ọbụna otú anyị si ebu ndị mmadụ na ngwongwo (nyocha na anyị Ọdịnihu nke Ụgbọ njem usoro). 

Nye ndị Malthusians na-agụ nke a, cheta: Ọ bụghị ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke ọnụnụ na-akpata agụụ, ọ bụ na ọha mmadụ anaghị etinye sayensị na nkà na ụzụ n'ụzọ dị irè iji mụbaa ego na ibelata ọnụ ahịa nri anyị na-emepụta. Nke a metụtara ihe ndị ọzọ niile na-emetụta ndụ mmadụ.

Nye onye ọ bụla ọzọ na-agụ nke a, jide n'aka na n'ime ọkara narị afọ nke na-abịa, ihe a kpọrọ mmadụ ga-abanye n'oge ụbara nke a na-enwetụbeghị ụdị ya ebe onye ọ bụla nwere ike ikere òkè n'ụdị ndụ dị elu. 

Ka ọ dị ugbu a, ọ bụrụ na ọnụ ọgụgụ ụwa kwesịrị ịda mbà ngwa ngwa karịa ka a tụrụ anya, ọzọ, oge a bara ụba ga-echebe anyị pụọ n'usoro akụ na ụba na-akpali akpali. Dị ka a na-enyocha (n'ụzọ zuru ezu) na anyị Ọdịnihu nke Ọrụ usoro, kọmpụta na igwe nwere ọgụgụ isi na nke nwere ike ga-arụ ọrụ na ọrụ anyị ka ukwuu. Ka oge na-aga, nke a ga-eduga n'ọkwa nrụpụta na-enwetụbeghị ụdị ya nke ga-egbo mkpa ihe onwunwe anyị niile, ma na-enye anyị ohere ibi ndụ ntụrụndụ ka ukwuu.

Site n'oge a, ị kwesịrị ịnwe njikwa siri ike na ọdịnihu nke ọnụ ọgụgụ mmadụ, mana iji ghọta n'ezie ebe anyị na-aga, ị ga-achọkwa ịghọta ma ọdịnihu nke ịka nká na ọdịnihu nke ọnwụ. Anyị ga-ekpuchi ha abụọ n’isiakwụkwọ ndị fọdụrụ n’usoro isiokwu a. Hụ gị ebe ahụ.

Ọdịnihu nke usoro ọnụọgụ mmadụ

Kedu ka ọgbọ X ga-esi gbanwee ụwa: Ọdịnihu nke ọnụ ọgụgụ mmadụ P1

Otu puku afọ ga-esi gbanwee ụwa: Ọdịnihu nke ọnụ ọgụgụ mmadụ P2

Kedu ka Centennials ga-esi gbanwee ụwa: Ọdịnihu nke ọnụ ọgụgụ mmadụ P3

Ọdịnihu nke ịka nká: Ọdịnihu nke ọnụ ọgụgụ mmadụ P5

Ịgafe site na ndọtị ndụ dị oke egwu gaa na anwụghị anwụ: Ọdịnihu nke ọnụ ọgụgụ mmadụ P6

Ọdịnihu nke ọnwụ: Ọdịnihu nke ọnụ ọgụgụ mmadụ P7