Anthropocene Age: Afọ nke mmadụ

• Banyere chepụtara:
• Aha onye edemede

  Quantumrun ịhụ ụzọ
• December 6, 2022

Nchịkọta nghọta

Oge Anthropocene bụ oge kachasị ọhụrụ nke na-egosi na ụmụ mmadụ enwewo mmetụta dị ukwuu na nke na-adịgide adịgide na Ụwa. Ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere na ọ bụ n'ihi mmụba dị egwu nke ọnụ ọgụgụ mmadụ zuru ụwa ọnụ na ọnụ ọgụgụ a na-enwetụbeghị ụdị ya nke na-emezigharị ụwa ugbu a. Mmetụta dị ogologo oge nke Oge a nwere ike ịgụnye mmụba oku na-emeso mgbanwe ihu igwe dịka ihe mberede na ogologo oge iji chọta mbara ala ndị ọzọ obibi.

Ọnọdụ Anthropocene Age

The Anthropocene Age bụ okwu a tụrụ aro na mbụ n'afọ ndị 1950, ma ọ bụ na mmalite afọ 2000 ka ọ malitere inwe mmasị n'etiti ndị ọkà mmụta sayensị. Echiche a ghọrọ nke mbụ ewu ewu n'ihi ọrụ Paul Crutzen, onye na-ahụ maka kemist na Max Plank Institute for Chemistry nke Germany. Dr. Crutzen mere nchọpụta pụtara ìhè banyere oyi akwa ozone na otú mmetọ sitere n'aka ụmụ mmadụ si merụọ ya n'afọ ndị 1970 na 1980—ọrụ nke mesịrị nweta ihe nrite Nobel.

Mgbanwe ihu igwe nke mmadụ na-akpata, mbibi zuru ebe nile nke gburugburu ebe obibi, na mwepụta nke mmetọ n'ime gburugburu ebe obibi bụ nanị ụfọdụ n'ime ụzọ ụmụ mmadụ si ahapụ akara na-adịgide adịgide. Iji mee ka ihe ka njọ, a na-atụ anya na ọ ga-akawanye njọ na nsonaazụ ndị a na-emebi oge nke Anthropocene Age. Ọtụtụ ndị na-eme nchọpụta kwenyere na Anthropocene na-enye ikike nkewa oge geological ọhụrụ n'ihi nnukwu mgbanwe ndị metụtara ya.

Atụmatụ a enwetala ewu ewu n'etiti ndị ọkachamara sitere na nzụlite dị iche iche, gụnyere ndị ọkà mmụta geoscientists, ndị ọkà mmụta ihe ochie, ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme, na ndị na-eme nchọpụta ọmụmụ nwoke. Na mgbakwunye, ọtụtụ ụlọ ngosi ihe mgbe ochie etinyela ihe ngosi na-egosipụta nka metụtara Anthropocene, na-enweta mmụọ nsọ site na ya; Ebe mgbasa ozi zuru ụwa ọnụ anabatawokwa echiche a n'ọtụtụ ebe. Otú ọ dị, ka okwu Anthropocene na-ewu ewu, ọ ka bụ nke na-akwadoghị. Otu ndị na-eme nchọpụta na-atụle ma ha ga-eme Anthropocene ka ọ bụrụ ọkọlọtọ geological unit na mgbe ha ga-ekpebi ebe mmalite ya.

Mmetụta na-emebi emebi

Ịba obodo n'ime obodo ekerela oke mkpa n'oge a. Obodo ndị nwere nnukwu ihe ndị sịntetịt dị ka ígwè, iko, kọnkịta na brik, na-egosipụta ngbanwe nke ala ala ka ọ bụrụ nnukwu obodo mepere emepe na-enweghị ike imebi ndụ. Ngbanwe a sitere na gburugburu ebe obibi gaa na obodo mepere emepe na-egosipụta mgbanwe dị mkpa na mmekọrịta dị n'etiti mmadụ na gburugburu ha.

Ọganihu teknụzụ emeela ka mmetụta nke Anthropocene Age dị ngwa ngwa. Mwebata na mgbanwe nke igwe enyerela ụmụ mmadụ aka iwepụta na iji ihe ndị sitere n'okike mee ihe n'ọ̀tụ̀tụ̀ a na-enwetụbeghị ụdị ya, na-atụnye ụtụ n'ibelata ngwa ngwa ha. Mwepụta akụrụngwa a na-adịghị akwụsị akwụsị, nke ọganihu teknụzụ na-akwalite, butere mbelata nke ukwuu na nchekwa akụ sitere n'ụwa, na-agbanwe gburugburu ebe obibi na odida obodo. N'ihi ya, ụwa na-eche ihe ịma aka dị egwu ihu: imezi mkpa maka ọganihu nkà na ụzụ na njikwa akụ na-adịgide adịgide. 

A na-egosipụta mgbanwe ihu igwe mmadụ na-akpata site na okpomoku zuru ụwa ọnụ yana ihe omume ihu igwe na-abawanye ugboro ugboro na nke siri ike. N'otu oge ahụ, igbutu osisi na mmebi ala na-ebute ọnụ ọgụgụ dị egwu nke mkpochapụ na mfu nke ụdị ndụ dị iche iche. A naghị echekwa oke osimiri ndị ahụ, na-eche ihe iyi egwu sitere na mmetọ rọba gaa na acidification. Ọ bụ ezie na gọọmentị amalitela ilebara okwu ndị a anya site n'ibelata ịdabere na mmanụ ọkụ na ịkwalite ume ọhụrụ, nkwenye n'etiti ndị ọkà mmụta sayensị bụ na mbọ ndị a ezughi oke. Ọganihu na teknụzụ akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ na mmepe nke sistemu na-ebu carbon na-enye ụfọdụ olile anya, mana enwere mkpa dị mkpa maka atụmatụ zuru ụwa ọnụ zuru oke ma dị irè iji weghachi nsonaazụ mbibi nke Oge a.

Mmetụta nke Anthropocene Age

Mmetụta dị ukwuu nke Anthropocene Age nwere ike ịgụnye: 

• Ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere ịgbakwunye Anthropocene dị ka ngalaba ọrụ ala, ọ bụ ezie na a ka nwere ike inwe arụmụka gbasara oge.
• Oku abawanyela maka gọọmentị ka ha kwupụta ọnọdụ mberede ihu igwe wee mejuputa mgbanwe dị egwu iji belata oriri mmanụ ọkụ. Ntugharị a nwere ike ibute ngagharị iwe n'okporo ụzọ, ọkachasị ndị ntorobịa.
• Mmụba nnabata na mmefu nyocha nke atụmatụ geoengineering emebere iji kwụsị ma ọ bụ tụgharịa mmetụta mgbanwe ihu igwe.
• A na-akpọ ụlọ ọrụ ego na ụlọ ọrụ maka ịkwado azụmahịa mmanụ ọkụ na ndị na-azụ ahịa na-ewepụ ya.
• Mmụba igbutu osisi na igbuchapụ nke ndụ mmiri iji kwado ọnụ ọgụgụ mmadụ zuru ụwa ọnụ. Omume a nwere ike ibute itinyekwu ego na teknụzụ ọrụ ugbo iji mepụta ugbo na-adigide.
• Ntinye ego na ego maka nyocha mbara igwe ka ndụ n'ụwa na-esiwanye ike. Nchọgharị ndị a ga-agụnye otu esi arụ ọrụ ugbo na mbara igwe.

Ajụjụ ndị a ga -atụle

• Kedu ihe ị chere bụ mmetụta na-adịte aka nke ọrụ mmadụ na mbara ala?
• Olee otú ọzọ ndị ọkà mmụta sayensị na ndị ọchịchị ga-esi mụọ Anthropocene Age ma mepụta atụmatụ iji gbanwee mmetụta ọjọọ nke mmepeanya mmadụ?