အမြင်အာရုံဆုံးရှုံးခြင်းနှင့် CRISPR- မျက်စိကွယ်ခြင်းအတွက် ကုသနည်း။

• Author:
• စာရေးသူနာမည်

  Quantumrun Foresight
• ဇြန္လ 16, 2022

ဝိပဿနာ အကျဉ်းချုပ်

CRISPR မျိုးရိုးဗီဇတည်းဖြတ်ခြင်းနည်းပညာဖြင့် မကြာသေးမီက စမ်းသပ်မှုများသည် မျိုးရိုးလိုက်သော မျက်စိကွယ်ခြင်းအမျိုးအစားများကို ကုသရာတွင် ကတိပြုချက်များကို ပြသခဲ့သည်။ ပြဿနာရှိသော မျိုးရိုးဗီဇတစ်ခုကို ပစ်မှတ်ထားပြီး ပြုပြင်ခြင်းဖြင့် ကုသမှုသည် လက်ရှိနည်းပညာအရ ကန့်သတ်ချက်များကြောင့် အမြဲတမ်းမဟုတ်သော်လည်း အချို့သောလူနာများတွင် အမြင်အာရုံကို ခေတ္တတိုးတက်စေရန် လေ့လာမှုငယ်တစ်ခုက လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ မျိုးဗီဇကုထုံးတွင် ဤခုန်တက်မှုသည် ပိုမိုဖွံ့ဖြိုးလာပါက မျက်စိစောင့်ရှောက်မှုလုပ်ငန်းများကို သိသိသာသာပြောင်းလဲသွားစေနိုင်ပြီး အမြင်အာရုံဆိုင်ရာဝန်ဆောင်မှုအချို့အတွက် လိုအပ်ချက်ကို လျော့နည်းစေကာ လူများစွာ၏အမြင်အာရုံကို ပြန်လည်ရရှိနိုင်ရန် သို့မဟုတ် မြှင့်တင်ပေးခြင်းဖြင့် ဘဝအရည်အသွေးနှင့် စီးပွားရေးထုတ်လုပ်မှုကို တိုးတက်စေနိုင်သည်။

အမြင်အာရုံဆုံးရှုံးမှုနှင့် CRISPR ဆက်စပ်မှု

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) ၏ ခန့်မှန်းချက်အရ အနည်းဆုံး လူပေါင်း ၂.၂ ဘီလီယံသည် အမြင်အာရုံချို့ယွင်းမှုဒဏ်ကို ခံစားနေကြရသည်။ ထို့အပြင်၊ US တွင်လူပေါင်း 2.2 ခန့်သည် အဖြေမရှိသော မျိုးရိုးလိုက်မြင်လွှာဆိုင်ရာရောဂါများခံစားနေရသည်။ 200,000 ခုနှစ်တွင် မျိုးရိုးလိုက်သော မျက်စိရောဂါများကို ကုသရန် ကြိုးပမ်းသည့် လေ့လာမှုတစ်ခုမှ အချက်အလက်များကို အများပြည်သူသို့ ပထမဆုံးအကြိမ် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ၎င်း၏ကနဦးရလဒ်များသည် အလွန်အလားအလာကောင်းသည်ဟု အချို့သောလုပ်ငန်းနယ်ပယ်မှ ဝေဖန်သုံးသပ်သူများကဆိုသည်။

လေ့လာမှုအား 2019 ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့ပြီး United States ရှိ Editas Medicine နှင့် Ireland ရှိ Allergan တို့မှ ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါသည်။ လေ့လာမှုသည် မွေးရာပါ မျက်စိကွယ်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသော မျိုးရိုးဗီဇတွင် တိကျသော ဗီဇပြောင်းလဲမှုတစ်ခုကို ပစ်မှတ်ထားရန် CRISPR ဗီဇတည်းဖြတ်ခြင်းနည်းပညာကို အသုံးပြု၍ စမ်းသပ်ခဲ့သည်။ ဗီဇပြောင်းလဲမှုသည် မြင်လွှာ၏လုပ်ဆောင်မှုကို ထိခိုက်စေပြီး မျက်လုံး၏အလင်းအာရုံခံအခန်းကို ထိခိုက်စေပြီး အလင်းအာရုံခံဆဲလ်များ ဆုံးရှုံးသွားစေသည်။

လေ့လာမှုမှ တည်းဖြတ်ရန် အတိအလင်း ပစ်မှတ်ထားသည့် မျိုးဗီဇကို CEP290 ဟု လူသိများပြီး တစ်ခါတစ်ရံတွင် Leber congenital amaurosis Type 10 ဟုခေါ်သော မျိုးရိုးဗီဇဖြင့် ကုသမှုကို စုစုပေါင်း လူနာ ခြောက်ဦးသည် မျက်လုံးတစ်ဖက်တွင် လေးနက်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများမရှိဘဲ ကုသမှုကို လက်ခံရရှိခဲ့သည်။ ကုသမှုခံယူခဲ့သည်။ စတီးရွိုက်များ ပေးခြင်းဖြင့် ထိန်းချုပ်နိုင်သော အပျော့စား၊ ကုသမှုဆိုင်ရာ ရောင်ရမ်းမှုဒဏ်ကြောင့် လူနာအချို့ကို ထိခိုက်ခဲ့သည်။ ကုသမှုကြောင့် လူနာလေးဦးသည် မျက်စိနာခြင်း ဝေဒနာ ခံစားခဲ့ရပါသည်။ သို့သော်လည်း၊ လူနာ၏ DNA တွင် ပြောင်းလဲနေသော မျိုးရိုးဗီဇကုဒ်ကို ပြုပြင်နိုင်သည့် နည်းပညာမရှိခြင်းကြောင့် လေ့လာမှုမှ စီမံကွပ်ကဲသည့် ကုသမှုသည် အမြဲတမ်း အဖြေမဟုတ်ပေ။

အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေတယ်။

CRISPR အခြေပြု ဗီဇတည်းဖြတ်ခြင်းကဲ့သို့သော ကုသမှုအသစ်များ ဆက်လက်ဖွံ့ဖြိုးပြီး အများသူငှာအသုံးပြုနိုင်ပါက အမြင်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းနယ်ပယ်သည် သိသိသာသာပြောင်းလဲသွားနိုင်ပါသည်။ မျက်စိပညာနှင့် မျက်စိအထူးကု လေ့ကျင့်ရေးကောလိပ်များသည် နယ်ပယ်ပြောင်းလဲနေသော ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများနှင့် ကိရိယာများကို ပေါင်းစည်းရန်အတွက် ၎င်းတို့၏ သင်တန်းပစ္စည်းများကို အပ်ဒိတ်လုပ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ အလားတူပင်၊ အထက်တန်းကျောင်းအဖွဲ့အစည်းများသည် သင်ကြားပို့ချမှုရည်ရွယ်ချက်များအတွက် အဆိုပါနည်းပညာများကို ရယူသုံးစွဲရန် နည်းပညာကုမ္ပဏီများနှင့် ပူးပေါင်းရန် ကြိုးပမ်းနိုင်သည်။

နောင်ဆယ်စုနှစ်များတွင်၊ မျိုးဗီဇကုထုံးများအသုံးပြုခြင်း သို့မဟုတ် အီလက်ထရွန်းနစ်မျက်ကြည်လွှာ အစားထိုးကုသမှုများကြောင့်ဖြစ်စေ မျက်စိကွယ်ခြင်းမှ ကုသ၍မရနိုင်သည့်အခါ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ သန်းပေါင်းများစွာသောလူများ၏ဘဝအရည်အသွေးသည် သိသိသာသာတိုးတက်လာမည်ဖြစ်ပါသည်။ ဤပုဂ္ဂိုလ်များသည် ပိုမိုလွတ်လပ်မှုရရှိစေသည့်အပြင် လုပ်ငန်းခွင်တွင် ပိုမိုလွယ်ကူစွာ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ရန် သို့မဟုတ် ရှေ့တိုးနိုင်မှုတို့ကို ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ 

တစ်ချိန်တည်းတွင်၊ အမြင်အာရုံဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးကူညီမှုဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုများသည် အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်လာနိုင်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ မိသားစုနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပြုစုစောင့်ရှောက်ပေးသူ လိုအပ်မှု ကျဆင်းလာကာ နိုင်ငံတော်၏ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု ကုန်ကျစရိတ်များကို လျှော့ချနိုင်သည်။ မျက်မမြင်များအတွက် ရည်စူးထားသော ခွေးအသင်းအဖွဲ့များနှင့် အလှူအတန်းများသည် ၎င်းတို့၏အာရုံကို ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်ပါသည်။ မျက်မှန်ထုတ်လုပ်သူများ အနေဖြင့် ဝယ်လိုအား လျော့ကျသွားသည်ကို သတိပြုမိနိုင်ပါသည်။ အမြင်အာရုံပုံပျက်နေသောလူနာများအတွက် လေဆာမျက်လုံးခွဲစိတ်မှုပေးသည့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအဆောက်အအုံများသည် အရည်အချင်းပြည့်မီသောလူနာများထံမှ တောင်းဆိုမှုအနည်းငယ်သာရရှိနိုင်ပါသည်။ 

CRISPR ပံ့ပိုးပေးထားသော နည်းပညာများ၏ သက်ရောက်မှုများသည် မျက်စိကွယ်ခြင်းနှင့် အမြင်လွဲမှားခြင်းကို ပျောက်ကင်းစေသည်။

မျိုးရိုးလိုက်သော မျက်လုံးအခြေအနေများအတွက် ကုသမှုအသစ်များ ပေးဆောင်သော မျိုးရိုးဗီဇပြုပြင်ခြင်းနည်းပညာများ၏ ကျယ်ပြန့်သောသက်ရောက်မှုများ ပါဝင်နိုင်သည်- 

• ယခင်က ကုသ၍မရသော မျက်စိရောဂါများကို ပျောက်ကင်းစေပါသည်။
• အခြားမျက်စိရောဂါကုသမှုများအတွက် လိုအပ်ချက်ပုံစံများကို ပြောင်းလဲခြင်း၊ ဤစက်မှုလုပ်ငန်းများအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိသော လုပ်သားအင်အားကို အပျက်သဘောဆောင်သော အကျိုးသက်ရောက်စေသည်။
• လူများသည် ၎င်းတို့၏ အမြင်အာရုံချို့တဲ့မှုကြောင့် လုပ်ဆောင်ရန် သို့မဟုတ် လျှောက်ထားခြင်းမှ ကန့်သတ်ခံထားရသော အလုပ်အကိုင်များကို လေ့လာ၍ လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်း၊ 
• လူဦးရေအတိုင်းအတာဖြင့် စီးပွားရေးကုန်ထုတ်စွမ်းအားမြှင့်တင်မှုများအပြင် အမျိုးသားကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအသုံးစရိတ်များ လျှော့ချရေးတို့ဖြစ်သည်။
• အမြင်အာရုံချို့ယွင်းမှုနှင့် ဆက်နွှယ်သော မတော်တဆမှု ပုံစံအမျိုးမျိုး၏ နှုန်းများကို တဖြည်းဖြည်း လျှော့ချပေးသည်။
• မျက်စိကွယ်ခြင်းနှင့် အမြင်အာရုံချို့ယွင်းမှုပုံစံအမျိုးမျိုးကို ကုသပေးသည့် ကုသမှုများကို အပြည့်အဝကာမိစေရန် အစိုးရများနှင့် အာမခံကုမ္ပဏီများအပေါ် ကြီးမားသောဖိအားပေးမှုများ။

စဉ်းစားရန်မေးခွန်းများ

• CRISPR-အခြေခံမျက်လုံးကုသမှုများကိုအသုံးပြုရန်ရွေးချယ်ခွင့်ပေးထားပါက၊ သင်အသုံးပြုမည်လား။ 
• မျိုးရိုးဗီဇ တည်းဖြတ်ခြင်း ကုသမှုများသည် အချို့သော မျက်လုံးအခြေအနေများကို ဖယ်ရှားပေးနိုင်ပါက အမြင်အာရုံဆိုင်ရာ နယ်ပယ်သည် မည်သို့ပြောင်းလဲနိုင်မည်နည်း။ 
• အခြားမည်သည့်စက်မှုလုပ်ငန်း သို့မဟုတ် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် လူဦးရေအတိုင်းအတာဖြင့် တိုးတက်မှုကို မျှော်မှန်းချက်ဖြစ်စေနိုင်သနည်း။