ကော်ပိုရေးရှင်းများက အာကာသစူးစမ်းလေ့လာရေးကို ဦးဆောင်သည်။

2011 ခုနှစ်တွင် NASA သည် ၎င်း၏ နှစ် 30 သက်တမ်းရှိ အာကာသလွန်းပျံယာဉ် အစီအစဉ်ကို စတင်ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ၎င်း၏ နောက်ဆုံး လွန်းပျံယာဉ်လေးစင်းကို ပတ်လမ်းအတွင်းသို့ စေလွှတ်ခဲ့သည်။ ဟုတ်တယ်၊ သန်းနဲ့ချီတဲ့ ကလေးတွေကို အာကာသယာဉ်မှူးတွေဖြစ်လာအောင် လှုံ့ဆော်ပေးတဲ့ Neil Armstrong ကို လပေါ်တင်ထားတဲ့ ကုမ္ပဏီက (အနည်းဆုံး ဟယ်လိုဝင်းအတွက် ၀တ်ဆင်ထားတဲ့) ကုမ္ပဏီဟာ သူ့ကိုယ်သူ ဖြည်းဖြည်းချင်း ပိတ်ပစ်လိုက်တယ်။ ယခုအခါတွင် ရုရှားနှင့် တရုတ်တို့ကဲ့သို့ အခြားနိုင်ငံများသို့ လှည့်ပတ်ရန် လိုအပ်နေပြီဖြစ်သည်။

အားလုံးက ငွေနဲ့ ဆင်းသက်လာတယ်။ အစိုးရ၏ ရန်ပုံငွေသည် တဖြည်းဖြည်း လျော့နည်းလာပြီး NASA သည် အဆိုပါ တန်ဖိုးကြီးလွန်းပျံယာဉ်များကို အမည်မသိသူများထံ ပေးပို့ရန် မတတ်နိုင်တော့ပေ။

မျက်နှာသစ်

သို့သော် ကနေဒါတွင် တူညီသောပြဿနာမရှိ—သို့သော် ကနေဒါသည် မည်သည့်အရာကိုမျှ မလုပ်ဆောင်ဖူးသောကြောင့်သာ ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ဂြိုလ်တုများကိုလွှတ်တင်ရန်အမေရိကန်အပါအဝင်အခြားနိုင်ငံများအပေါ်အမြဲတမ်းမှီခိုခဲ့သည်။

သို့သော် 2006 ခုနှစ်တွင် NASA သည် Cape Breton, Nova Scotia ကို launching pad အဖြစ်အသုံးပြုလိုခဲ့သည်။ 2008 ခုနှစ်တွင် သဘောတူညီချက် ပျက်သွားခဲ့သည်။ CBC က ဖော်ပြသည့်အတိုင်း ဗာဂျီးနီးယားတွင် “ပိုမိုကောင်းမွန်သော ပက်ကေ့ခ်ျ” အကြောင်းကို အချို့က ရေရွတ်ခြင်းဖြင့် ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်ခြင်းမှာ မရေရာပါ။

Tyler Reyno သည် အကြောင်းပြချက်ကို ဂရုမစိုက်ပါ။ Cape Breton တွင် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင် ဂြိုလ်တုလွှတ်တင်ရေးကုမ္ပဏီ Open Space Orbital ကို စတင်လိုသည်။ NASA က မလုပ်ဖူးတဲ့အရာတွေကို ပြီးအောင်လုပ်ချင်တယ်။

“နည်းပညာနဲ့ စီးပွားရေးရှုထောင့်ကနေသာမကဘဲ စွန့်စားလိုတဲ့ဆန္ဒ၊ စွန့်စားရတာ စိတ်လှုပ်ရှားနေတယ်ဆိုတဲ့ ကနေဒါနိုင်ငံအတွက် မျက်နှာသစ်လုနီးပါး အခန်းကဏ္ဍတစ်ခုအနေနဲ့ ပါဝင်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ အရေးကြီးဆုံးကတော့ Dalhousie စက်မှုအင်ဂျင်နီယာဘွဲ့ရက "ဒါက တိုင်းပြည်ရဲ့ ရန်လိုတဲ့သဘောထားကို ထိန်းသိမ်းထားဖို့ စွန့်စားဖို့ အရေးကြီးတယ်" ဟုဆိုသည်။

ရီနိုသည် NASA အတွက် အမေရိကန် အစိုးရ၏ ရန်ပုံငွေ ကုန်ဆုံးသွားကာ အကျိုးဆက်အနေဖြင့် အာကာသ စူးစမ်းလေ့လာရေးကို စောင့်ကြည့်ခဲ့သည်။ သို့သော် ပုဂ္ဂလိကကုမ္ပဏီများနှင့် လူပုဂ္ဂိုလ်အုပ်စုငယ်များသည် အာကာသမစ်ရှင်များအတွက် ရန်ပုံငွေအဖြစ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေကြောင်း သူမြင်သည်။ အထူးသဖြင့် မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း ကနေဒါအာကာသယာဉ်မှူး Chris Hadfield ၏ အောင်မြင်မှုများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်း မရှိခြင်းကြောင့် ကနေဒါတွင် အလားတူအဖြစ်မျိုး ဖြစ်ပျက်လာမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။

အမေရိကန်ရှိလူများသည် အာကာသဟိုတယ်များ ဖန်တီးရန် ကြိုးစားနေချိန်တွင် Reyno သည် ဂြိုလ်တုများနှင့်ပတ်သက်သည့် အရာအားလုံးကို သုတေသနပြုခဲ့သည်။ 2020 ခုနှစ်အထိ သေးငယ်သော ဂြိုလ်တုများအတွက် ကြီးမားသော တိုးတက်မှုကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ အရွယ်အစားသေးငယ်ခြင်းကြောင့် ဂြိုလ်တုများဖန်တီးရာတွင် စျေးသက်သာပြီး အစိုးရမဟုတ်သောအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ကုမ္ပဏီများအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပိုမိုရရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

“လူတော်တော်များများက ဒီဂြိုလ်တုလေးတွေကို တီထွင်ဖန်တီးနိုင်စွမ်းရှိပြီး တတ်နိုင်သလို စွမ်းရည်လည်း ရှိပါတယ်” ဟု Reyno က ပြောကြားသော်လည်း အလွန်သေးငယ်သော အုပ်စုမဟုတ်ပါက ၎င်းတို့ကို မည်သူမှ ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် လွှတ်တင်နိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒါကြောင့် Open Space Orbital ကို တည်ထောင်ခဲ့ပါတယ်။ သူသည် အင်ဂျင်နီယာများ၊ အာကာသ အတိုင်ပင်ခံများနှင့် ကနေဒါ အထက်လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း John Buchanan တို့ကို စုစည်းကာ အဆိုပါ ဂြိုလ်တုငယ်များကို အာကာသထဲသို့ လွှတ်တင်နိုင်သည့် ဒုံးပျံများကို ဖန်တီးရန် ကူညီပေးခဲ့သည်။

သေးတာက ပိုကောင်းလား

Reyno သည် ဂြိုလ်တုများ၏ အနာဂတ်အကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များ၊ အင်ဂျင်နီယာများနှင့် အာကာသ ကျွမ်းကျင်သူများစွာနှင့် ဆွေးနွေးသည်။ လာမယ့်ငါးနှစ်၊ ဆယ်နှစ်နဲ့ ဆယ့်ငါးနှစ်အတွင်းမှာ နည်းပညာတွေ အရှိန်အဟုန်နဲ့ တိုးတက်လာမယ်လို့ ဒီကျွမ်းကျင်သူတွေဆီက ကြားသိခဲ့ရတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။

လေထု၏ အဝေးမှ အသံထွက်ခြင်း နှင့် Dalhousie လေထုဆိုင်ရာ သိပ္ပံပါမောက္ခ James Drummond သည် ဂြိုဟ်တုပေါ်ရှိ တူရိယာနှစ်ခုကို ဖန်တီးရန် ကနေဒါ သုတေသန ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ကူညီပေးခဲ့သည်။ ပထမအချက်မှာ လေထုအတွင်း ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ကို တိုင်းတာပြီး NASA ၏ Terra ဂြိုလ်တုနှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည့် နာဆာ၏ Terra ဂြိုလ်တုတွင် လေထုညစ်ညမ်းမှု တိုင်းတာခြင်း (MOPITT) ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် လွှတ်တင်ခဲ့သည့် NASA ၏ Terra ဂြိုလ်တုနှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည်။ ၎င်းသည် ကျောင်းကားငယ်၏ အရွယ်အစားခန့်ရှိကြောင်း Drummond က ဆိုသည်။ ၎င်း၏အခြားတူရိယာမှာ အိုဇုန်းဓာတ်များကိုတိုင်းတာပြီး အာတိတ်ကိုအာရုံစိုက်သည့် ကနေဒါဂြိုဟ်တု SCISAT တွင် MAESTRO ဖြစ်သည်။ SCISAT သည် အရှည် တစ်မီတာခန့်ရှိပြီး ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် စတင်ထုတ်လုပ်ခဲ့သည်။

"ဂြိုလ်တုလွှတ်တင်ခြင်းသည် ရှည်လျားသော ကွင်းဆက်တစ်ခု၏ အလယ်မျှသာဖြစ်ကြောင်း မှတ်သားထားရမည်" ဟု ဒရမ်မွန်က ပြောကြားခဲ့သည်။ ဂြိုလ်တုပရောဂျက်အများစုသည် ခြောက်နှစ်မှ ခုနစ်နှစ်အထိ ကြာမြင့်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောသည်။

Reyno သည် ၎င်း၏ဒုံးပျံအား 2018 တွင် အဆင်သင့်ဖြစ်မည်ဟု ခန့်မှန်းခဲ့သည်—ယခုမှ လေးနှစ်သာ လိုတော့သည်။

သေးငယ်သော ဂြိုလ်တုများအတွက် ၀ယ်လိုအား ကြီးထွားလာသည်ကို တွေ့ရကြောင်း ဒရမ်မွန်က ပြောသည်။ ဤတိုးတက်မှုကို ယေဘုယျအားဖြင့် နည်းပညာအသေးစားနှင့် ဂြိုလ်တုငယ်များ၏ ကုန်ကျစရိတ်သက်သာခြင်းအတွက် ချီးကျူးဂုဏ်ပြုပါသည်။

ဒရမ်မွန်က “သင်ဟာ ဂြိုဟ်တုငယ်လေးတွေနဲ့ နက္ခတ္တဗေဒပညာကို လုပ်ဆောင်နိုင်ပေမယ့် အရွယ်အစားပဲ လိုအပ်နေတဲ့ အရာတချို့တော့ ရှိတာကြောင့် အဲဒါကို လုပ်ရမှာပဲ” လို့ ဆိုပါတယ်။

အစိုးရမရှိ၊ ပြဿနာမရှိ။

Reyno သည် သင့်လက်ထဲတွင် ကိုင်ထားနိုင်သော ဂြိုလ်တုငယ်များကို နှစ်သက်သည်။ ၎င်းတို့သည် တည်ဆောက်ခြင်းနှင့် လွှတ်တင်ရန် စျေးသက်သာသောကြောင့် ကမ္ဘာနှင့် အာကာသကို စူးစမ်းလေ့လာရန် ပိုများပါသည်။

Reyno က "အပြင်မှာ စူးစမ်းလေ့လာပြီး ကြယ်တွေကို စူးစမ်းဖို့က ကျွန်မတို့ရဲ့ တာဝန်တစ်ခုလို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။

သို့သော် အာကာသစူးစမ်းလေ့လာရေးတွင် အစိုးရငွေအနည်းငယ်ဖြင့် Reyno သည် ဤတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရန် ရွေးချယ်ခွင့်တစ်ခုသာရှိသည်- ပုဂ္ဂလိကပိုင်ပြုလုပ်ခြင်း ဖြစ်သည်။

“ကုမ္ပဏီတစ်ခုက ပစ္စည်းတွေကို အာကာသထဲထည့်တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုနဲ့ ပေါ်ပေါက်လာချင်တယ်ဆိုရင် အဲဒါကလွဲလို့ ဘယ်သူ့ကိုမှ အကြွေးတင်စရာမရှိပါဘူး” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ရီနိုပေမယ့Open Space Orbital အတွက် လှုပ်ရှားမှုသည် ဩဂုတ်လ 2014 တွင် မအောင်မြင်ခဲ့ပါ။ Open Space သည် "အစီအစဉ်တွင် တူညီသောလုပ်ဆောင်မှုအဆင့်များနှင့်အတူ ရှေ့သို့တိုးသွားသည်၊ ကျွန်ုပ်တို့သည် စွန့်ဦးတီထွင်မှုရန်ပုံငွေ (Futurpreneur, CEED, etc.) နှင့် ဖက်ဒရယ်ထောက်ပံ့ကြေးများဆီသို့ ကျွန်ုပ်တို့၏အာရုံကို ချိန်ညှိနေပါသည်။ ပိုက်ဆံ"

"အစိုးရက စပြီးပြောရင်၊ အာကာသထဲမှာ ပစ္စည်းတွေကို နေရာချပြီး အပြင်ဘက်ကို ချီတက်ဖို့ ရံပုံငွေ ကောင်းကောင်း ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု Reyno မှ ပြောကြားခဲ့သည်၊ "ဒါက လူတွေပြောနေကြတာကို ရုတ်တရက် ကြားလိုက်တာနဲ့၊ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဒီပြဿနာတွေ ရှိတယ်၊ အရင်ဆုံး ဂရုစိုက်ဖို့လိုတယ်၊ ကင်ဆာကို ကုသဖို့လိုတယ်၊ အေအိုင်ဒီအက်စ်ကို ကုသဖို့လိုတယ်၊ ဆင်းရဲမွဲတေမှုကို ကုစားရမယ်။"

အစိုးရများသည် အာကာသစူးစမ်းလေ့လာရေး သို့မဟုတ် ဒုံးပျံလွှတ်တင်ခြင်းကဲ့သို့သော အထူးပြုလုပ်ငန်းများကို ငွေကြေးထောက်ပံ့ရန် ခက်ခဲစေသည့် အထွေထွေလူဦးရေ၏ အကျိုးစီးပွားကို ၎င်း၏ထိပ်တန်းဦးစားပေးအဖြစ် ထားရှိရမည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် ကနေဒါသည် ၎င်း၏ အာကာသဆိုင်ရာ အားထုတ်မှုများကို ယခုတွင် ချဲ့ထွင်ခြင်းမပြုပါက၊ ၎င်းတို့အတွက် လုပ်ဆောင်နေသော အခြားနိုင်ငံများ၏ နောက်ကျကျန်နေလိမ့်မည်ဟု Reyno က ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေး အာကာသအေဂျင်စီသည် အာကာသထဲသို့ ဂြိုလ်တုများ အဆက်မပြတ် လွှတ်တင်လျက်ရှိပြီး လပေါ်သို့ လွန်းပျံယာဉ် ဆင်းသက်ရန် စတုတ္ထမြောက် နိုင်ငံ (အမေရိကန်၊ ရုရှားနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့က ပထမသုံးနိုင်ငံ) ဖြစ်လာရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။ အစ္စရေးသည် အဓိက အာကာသစွမ်းအင်မဟုတ်သော်လည်း ၎င်းသည် မိုက်ခရိုဂြိုလ်တုများကို အသုံးပြုသည့် ပထမဆုံးနေရာများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး ဂြိုလ်တုများ၏ အဓိကထုတ်လုပ်သူဖြစ်သည်။

ကနေဒါသည် ၎င်း၏ငွေနှင့် စွမ်းအင်ကို ရေနံလုပ်ငန်းအပေါ် လုံးလုံးနီးပါး အာရုံစိုက်နေပုံကို သူမြင်သည်ဟု Reyno က ပြောသည်။

"ကျွန်ုပ်တို့သည် တစ်နေ့နေ့တွင် ဆီကုန်လိမ့်မည်" ဟု Reyno ကဆိုသည်။ “အဲဒါဆိုရင် ငါတို့ ဘောင်းဘီကို ဆွဲချလိုက်မှာလား။ ကျွန်ုပ်တို့သည် လုံးဝအဝတ်ဗလာဖြင့် ကျန်ရစ်တော့မည်လား။ ငါတို့ရဲ့ ရပ်တည်ချက်က ဘာပါလိမ့်"

Reyno က သူသည် ဂြိုဟ်သိမ်ဂြိုဟ်မွှားများ၊ အင်္ဂါဂြိုလ်နှင့် အခြားသော ကောင်းကင်ယံများတွင် အရင်းအမြစ်များ တူးဖော်ခြင်းဆိုင်ရာ အကြံဉာဏ်သည် ကောင်းမွန်သော အကြံဉာဏ်ဖြစ်သည်ဟု ရီနိုက ပြောကြားခဲ့သည်။ သယံဇာတ အမဲလိုက်ခြင်းနှင့် ရောင်းချခြင်းတွင် ကျွမ်းကျင်သော ကနေဒါသည် အာကာသတွင်းတူးဖော်ရေး လုပ်ငန်းကို ဦးဆောင်ရန် နိုင်ငံအဖြစ် ထူးချွန်သော ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

“တခြားကောင်းကင်တမန်ရုပ်တွေကို ကြည့်မယ်ဆိုရင်၊ သူတို့မှာ ကမ္ဘာမြေကြီးပေါ်မှာ အလွန်ရှားပါးတဲ့ အရင်းအမြစ်တွေ အများကြီးရှိတယ်ဆိုတာ သင်သဘောပေါက်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

သို့သော်၊ ၎င်းသည် ကနေဒါတွင် ဖြစ်ပျက်နေသည့် Reyno ကြိုမြင်သည့် အလားတူ ဘေးဒုက္ခမျိုးဆီသို့ ဦးတည်သွားနိုင်သည်- တစ်နေ့တွင် ထောက်ပံ့မှု ကုန်ဆုံးသွားသည်။

သို့သော် Reyno အတွက်၊ ကောင်းကင်ရုပ်အလောင်းများ၏ ပမာဏသည် အလွန်များပြားသောကြောင့် ကုန်သွားခြင်းအတွက် စိုးရိမ်စရာ မလိုပါ။

အကယ်၍ ကျွန်ုပ်တို့သည် အခြားဂြိုလ်များ သို့မဟုတ် လပေါ်တွင် သယံဇာတတူးဖော်ရေးတွင် အလွန်ကျွမ်းကျင်သော နေရာကို ရောက်ဖူးပါက၊ ထိုအချိန်တွင် Reyno က “အာကာသတစ်လျှောက် သွားလာရတာ အရမ်းကောင်းမယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုမှ နောက်တစ်ခုသို့ ပြင်ပသို့ တိုးဝင်ရန် ကျွန်ုပ်တို့အတွက် အလွန်ခက်ခဲလိမ့်မည်မဟုတ်ပေ။"

အစိုးရက အာကာသအတွက် ပစ်လွှတ်ခြင်းမပြုဘဲပင်၊ Open Space Orbital သည် ကနေဒါနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပုံကို ရီနိုက စဉ်းစားထားပြီးဖြစ်သည်။

Reyno သည် အင်ဂျင်နီယာများ၊ အာကာသကျွမ်းကျင်သူများနှင့် အတိုင်ပင်ခံများ၊ အထွေထွေစီးပွားရေးနှင့် စာရင်းကိုင်မန်နေဂျာများကို ခန့်အပ်ရန် လိုအပ်သည်။ ၎င်း၏ရန်ပုံငွေအောင်မြင်ပါက၊ Reyno သည် စီးပွားရေးလုံးဝကျဆင်းနေသည့်နေရာဖြစ်သော Cape Breton၊ NS တွင်ရှိရန် လိုအပ်ပြီး ၎င်း၏ဇာတိသားအများစုသည် အခွင့်အလမ်းများရှာဖွေရန် အနောက်ဘက်သို့ ပြောင်းရွှေ့သွားသည်ကို တွေ့မြင်ရမည်ဖြစ်သည်။

“စားသောက်ဆိုင်တွေကို ပျက်ကွက်တဲ့ နေရာတစ်ခုဆီ ခေါ်ဆောင်လာဖို့က တစ်ခုဘဲ၊ ဒါပေမယ့် ဒီလိုမျိုး ဧရိယာကို ဒီအရွယ် ပရောဂျက်တစ်ခု ယူလာတဲ့အခါ၊ ဒါက တကယ်ကို ထက်မြက်ပြီး တကယ်ကို အရည်အချင်းရှိတဲ့ လူတွေ အများကြီးကို အဲဒီနေရာကို ယူဆောင်လာပေးတယ်။ ”

ဒုံးပျံလွှတ်တင်ခြင်းသည် ခရီးသွားဧည့်သည်များကို ဆွဲဆောင်မှုတစ်ခုလည်း ဖြစ်လိမ့်မည် ဟု Reyno က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ဒါပေမယ့် ဂြိုလ်တုတွေ တက်လာပြီးတာနဲ့ အနာဂတ်မှာ ဘာတွေဖြစ်လာနိုင်တယ်ဆိုတာ မသိရသေးပါဘူး။

"အာကာသနည်းပညာတွေ... အရှိန်အဟုန်နဲ့ စတင်ဖွံ့ဖြိုးတော့မှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ နေအဖွဲ့အစည်းတစ်ခွင်၊ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ဂလက်ဆီတစ်ခွင်နဲ့ ဒီ့ထက်ပိုပြီး သဘာဝအတိုင်း ဖြစ်ပျက်သွားနိုင်တဲ့ အရာတွေတောင်မှ သဘာဝအတိုင်း ဖြစ်တည်လာနိုင်ပါတယ်" ဟု Reyno မှ ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ လူကို လပေါ်ကို ဆင်းသက်ခဲ့ပြီး အဲဒါက ငါတို့နဲ့ အနီးစပ်ဆုံး ကောင်းကင်ကိုယ်ထည်ပဲ၊ ဒါကြောင့် ငါတို့ သိပ်ပြီး မလုပ်ဖူးဘူးထင်တယ်”

အာကာသခရီး၏အနာဂတ်မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ, Reyno သည်ကနေဒါလမ်းကိုဦးဆောင်ရန်ကူညီလိမ့်မည်ဟုမျှော်လင့်သည်။ ကျန်တဲ့သူတွေလည်း လုပ်သင့်တယ်။