ရာသီဥတုပြောင်းလဲခြင်း ရေကြီးခြင်း- အနာဂတ် ရာသီဥတု ဒုက္ခသည်များ ပေါ်ပေါက်လာရခြင်း အကြောင်းအရင်း

• Author:
• စာရေးသူနာမည်

  Quantumrun Foresight
• ဒီဇင်ဘာလတွင် 3, 2021

ဝိပဿနာ အကျဉ်းချုပ်

ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ရေလည်ပတ်မှု ကြောင့် ပြင်းထန်သော မိုးရွာသွန်းမှု များသည် တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် ပိုမို ပြင်းထန်လာခဲ့သည်။ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်မှု၊ အရင်းအမြစ်ပြိုင်ဆိုင်မှုနှင့် စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာများသည် လူမှုရေးဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများကြားတွင်ရှိပြီး စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် ဆုံးရှုံးမှုနှင့် ဂုဏ်သိက္ခာပိုင်းဆိုင်ရာ အန္တရာယ်များနှင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ အစိုးရများသည် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှု၊ ငွေကြေးအခက်အခဲများနှင့် ဝန်ပိလွန်းသည့် အရေးပေါ်ဝန်ဆောင်မှုများကဲ့သို့ စိန်ခေါ်မှုများကို ရင်ဆိုင်ရာတွင် အစိုးရများသည် ချက်ချင်းအကျိုးသက်ရောက်မှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းပြီး ရေလွှမ်းမိုးမှုကာကွယ်ရေးအခြေခံအဆောက်အအုံတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် လိုအပ်ပါသည်။ 

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ရေကြီးရေလျှံမှု အခြေအနေ 

မိုးလေဝသသိပ္ပံပညာရှင်များက ပြင်းထန်သော ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်သော ရေစက်ဝန်းများကို 2010 ခုနှစ်များအတွင်း တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် ကြုံတွေ့ခဲ့ရသော မိုးရွာသွန်းမှု ပြင်းထန်မှု တိုးလာရခြင်းအကြောင်းအရင်းကို ထောက်ပြသည်။ Water Cycle သည် မိုးရွာခြင်းနှင့် ဆီးနှင်းကျရာမှ ရေ၏ရွေ့လျားမှုအား မြေကြီးအတွင်းရှိ အစိုဓာတ်သို့ ရွေ့လျားစေပြီး ရေများမှတစ်ဆင့် ၎င်း၏ အငွေ့ပျံခြင်းကို ဖော်ပြသည့် ဝေါဟာရဖြစ်သည်။ အပူချိန်မြင့်တက်လာခြင်း (ရာသီဥတုပြောင်းလဲခြင်း) သည် လေထုအား အစိုဓာတ်ပိုမိုထိန်းသိမ်းနိုင်စေရန်၊ မိုးရွာသွန်းမှုကို လှုံ့ဆော်ပေးပြီး ပြင်းထန်သောမုန်တိုင်းဖြစ်စဉ်များကို လှုံ့ဆော်ပေးသောကြောင့် လည်ပတ်မှု ပိုမိုပြင်းထန်လာသည်။ 

ကမ္ဘာ့အပူချိန်များ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ပင်လယ်ပြင်များ ပူနွေးလာပြီး ကျယ်ပြန့်လာကာ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းခြင်းနှင့်အတူ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်များ မြင့်တက်လာကာ ရေလွှမ်းမိုးမှု၊ ပြင်းထန်သော မုန်တိုင်းများနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံများ ချို့ယွင်းမှု ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးမြင့်စေသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းခြင်းသည် အရှေ့တောင်အာရှဒေသအများစုတွင် ရေလွှမ်းမိုးမှုကို ထိန်းချုပ်ရန် အရေးကြီးသည့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကြီးမားသောဆည်ကွန်ရက်အတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခု ဖြစ်လာနေသည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးဆည်ဖြစ်သည့် Three Gorges သည် 2020 ခုနှစ်တွင် မိုးရွာသွန်းမှုအဆင့်ထက် မြင့်တက်လာပြီး ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေး အတွက်ပင် စိုးရိမ်စရာရှိပါသည်။ ဇူလိုင်လ 20 ရက်၊ 2021 ခုနှစ်တွင် Zhengzhou မြို့၌ တစ်နှစ်တာအတွင်း မိုးရွာသွန်းမှု များပြားသည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပြီး သေဆုံးခဲ့သည့် ဖြစ်ရပ်တစ်ခု၊ လူသုံးရာကျော်။ အလားတူ၊ 2021 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ပြင်းထန်သောမိုးနှင့် ရွှံ့မြေပြိုမှုများသည် ကနေဒါနိုင်ငံ၊ British Columbia ရှိ မြို့တစ်မြို့ဖြစ်သော Abbotsford ၏ ရေကန်တစ်ခုထဲသို့ နစ်မြုပ်သွားခဲ့ပြီး အဆိုပါဧရိယာသို့ ဝင်ရောက်ရန် လမ်းများနှင့် အဝေးပြေးလမ်းများအားလုံးကို ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။

အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေတယ်။ 

ရေကြီးရေလျှံမှု ကြိမ်နှုန်းနှင့် ပြင်းထန်မှုသည် နေအိမ်များမှ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရခြင်း၊ ဥစ္စာပစ္စည်းများ ဆုံးရှုံးခြင်းနှင့် အသက်ဆုံးရှုံးခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ဤနေရာရွှေ့ပြောင်းမှုသည် ရေလွှမ်းမိုးမှုဒဏ်ခံရမှုနည်းသောဒေသများရှိ အရင်းအမြစ်များအတွက် ပြိုင်ဆိုင်မှု တိုးမြင့်လာခြင်းနှင့် အိမ်ဆုံးရှုံးခြင်းနှင့် ရပ်ရွာဆုံးရှုံးခြင်းဆိုင်ရာ စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာများကဲ့သို့သော အခြားပြဿနာများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ ထို့အပြင် ရေကြီးရေလျှံမှုနှင့်ဆက်စပ်သော ကျန်းမာရေးအန္တရာယ်များ ဖြစ်သည့် ရေကြောင့်ဖြစ်သော ရောဂါများနှင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှုများလည်း တိုးလာဖွယ်ရှိသည်။

ရေကြီးလေ့ရှိသောဒေသများရှိ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာပိုင်ဆိုင်မှုရှိသည့်ကုမ္ပဏီများသည် ကြီးမားသောဆုံးရှုံးမှုများနှင့်ရင်ဆိုင်ရနိုင်ပြီး အာမခံကုန်ကျစရိတ်များ မြင့်တက်လာနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်များ ပြတ်တောက်စေပြီး ထုတ်လုပ်မှုနှောင့်နှေးမှုနှင့် ကုန်ကျစရိတ်များ တိုးလာနိုင်သည်။ ထို့အပြင်၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားခြင်း သို့မဟုတ် ပံ့ပိုးကူညီခြင်းမပြုပါက ဂုဏ်သိက္ခာဆိုင်ရာအန္တရာယ်များနှင့် ရင်ဆိုင်ရနိုင်သည်။ သို့သော်လည်း ရေလွှမ်းမိုးမှုကာကွယ်ရေး၊ ရေပျက်စီးမှု ပြန်လည်ထူထောင်ရေးနှင့် ရာသီဥတုအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ အကြံပေးခြင်းကဲ့သို့သော အဆိုပါစိန်ခေါ်မှုများကို ဖြေရှင်းပေးနိုင်သည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက် အခွင့်အလမ်းများလည်း ရှိပါသည်။

အစိုးရများသည် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် အခွင့်အလမ်းများစွာကို ရင်ဆိုင်နေရသည်။ အရေးပေါ် ဝန်ဆောင်မှုများနှင့် ယာယီအိမ်ရာများ ပံ့ပိုးပေးခြင်း၊ အခြေခံအဆောက်အအုံများ ပြုပြင်ခြင်းနှင့် ထိခိုက်ခံစားရသော လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများကို ပံ့ပိုးပေးခြင်းစသည့် ရေလွှမ်းမိုးမှု၏ ချက်ချင်းအကျိုးသက်ရောက်မှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်ပါသည်။ သို့သော်လည်း ၎င်းတို့တွင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု ရေကြီးမှု၏ ရေရှည်အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို လျော့ပါးသက်သာစေရန် အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပါသည်။ ၎င်းတွင် ရေကြီးခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် အခြေခံအဆောက်အအုံများတွင် ရင်းနှီးမြုပ်နှံခြင်း၊ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု လျှော့ချရန် မူဝါဒများ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းနှင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် ရေလွှမ်းမိုးမှုလျော့ပါးရေးဆိုင်ရာ သုတေသနလုပ်ငန်းများကို ပံ့ပိုးပေးခြင်းတို့ ပါဝင်နိုင်သည်။ အစိုးရများသည် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုအန္တရာယ်များနှင့် ၎င်းတို့အတွက် မည်သို့ပြင်ဆင်ရမည်ကို ပြည်သူများအား ပညာပေးရာတွင်လည်း အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ပါသည်။

ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ရေကြီးခြင်း၏ သက်ရောက်မှုများ

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ရေကြီးခြင်း၏ ကျယ်ပြန့်သောသက်ရောက်မှုများ ပါဝင်နိုင်သည်- 

• ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ပြင်းထန်သော ရာသီဥတုကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ အရေအတွက် တိုးလာသော်လည်း အထူးသဖြင့် လူဦးရေ၏ အများစုသည် ကမ်းရိုးတန်းမြို့များတွင် နေထိုင်သည့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် ဖြစ်သည်။
• အထူးသဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကို စီမံခန့်ခွဲရာတွင် အသုံးပြုသည့် အခြေခံအဆောက် အအုံအသုံးစရိတ်များ တိုးမြင့်လာခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတော်နှင့် စည်ပင်သာယာရေး အစိုးရများတွင် ငွေကြေးအခက်အခဲရှိနေသည်။
• ရေကြီးမှုနှင့်ဆက်နွှယ်သော သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များ၏ လူသားကုန်ကျစရိတ်များကို စီမံခန့်ခွဲရာတွင် အမျိုးသားအရေးပေါ်ဝန်ဆောင်မှုများနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်များ တိုးမြင့်လာခြင်းဖြစ်သည်။
• အရင်းအမြစ်များ နည်းပါးပြီး ရေကြီးလေ့ရှိသော ဒေသများတွင် နေထိုင်ကြသော ဘေးဖယ်ထားသော လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများကဲ့သို့ လူမှုမညီမျှမှုများ တိုးလာခြင်းသည် သက်ရောက်မှုများကို ခံနိုင်ရည်ရှိသည်။
• ရေကြီးရေလျှံမှုကြောင့် သီးနှံဆုံးရှုံးမှုနှင့် မြေဆီလွှာတိုက်စားမှုကြောင့် လယ်ယာထွက်ကုန် ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းကာ စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လပ်မှုနှင့် စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာသည်။
• ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ရေကြီးရေလျှံမှုဒဏ်ခံရသော ဒေသများတွင် ပြိုင်ဆိုင်မှုများ ပြင်းထန်လာသဖြင့် ရေနှင့်မြေကဲ့သို့သော အရင်းအမြစ်များနှင့်ပတ်သက်၍ နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုများနှင့် ပဋိပက္ခများ တိုးလာပါသည်။
• အဆင့်မြင့်ကြိုတင်သတိပေးစနစ်များ၊ ခံနိုင်ရည်ရှိသောအခြေခံအဆောက်အအုံနှင့် ထိရောက်သောရေနုတ်မြောင်းစနစ်များကဲ့သို့သော ဆန်းသစ်သောရေလွှမ်းမိုးမှုစီမံခန့်ခွဲမှုနည်းပညာများအတွက် လိုအပ်ချက် တိုးလာပါသည်။
• စိုက်ပျိုးရေး၊ ခရီးသွားလုပ်ငန်းနှင့် ဆောက်လုပ်ရေး ကဲ့သို့သော ရေလွှမ်းမိုးမှုဒဏ်ခံနိုင်သော ကဏ္ဍများတွင် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း အနှောင့်အယှက်များနှင့် အလုပ်အကိုင်များ ဆုံးရှုံးခြင်း၊
• ရေလွှမ်းမိုးမှုကြောင့် ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများနှင့် ဂေဟစနစ်ဝန်ဆောင်မှုများ ဆုံးရှုံးခြင်းသည် နေရင်းဒေသများကို ပျက်စီးစေပြီး မျိုးစိတ်များ ကျဆင်းလာကာ ဂေဟစနစ် မညီမျှမှုကို ဖြစ်စေသည်။

စဉ်းစားရန်မေးခွန်းများ

• ပြင်းထန်သော ရေအခြေခံ ရာသီဥတုဖြစ်စဉ်များကို ကြိုတင်မျှော်လင့်ထားခြင်းဖြင့် အစိုးရများသည် ၎င်းတို့၏ အခြေခံအဆောက်အဦများကို မည်သို့ ခိုင်ခံ့စေမည်နည်း။
• လာမည့်ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း များပြားလှသော လူအများအပြားကို ၎င်းတို့၏နေအိမ်များမှ ရွှေ့ပြောင်းပေးရန်အတွက် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ရေလွှမ်းမိုးမှုများသည် သိသာထင်ရှားသောအချက်တစ်ခုဖြစ်ပါသလား။