အမည်မသိ အမြန်ရေဒီယို ပေါက်ကွဲသံများသည် အချိန်နှင့်တပြေးညီ ပြန်ပေါ်လာသည်။

မီတာရာနှင့်ချီသော ကွာဟသော လုံးပတ်တွင် ကမ္ဘာမြေမျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် လစ်လပ်နေသော အမှတ်အသားကို ချန်ထားကာ Puerto Rico ရှိ Arecibo Observatory သည် လ၏ မီးတောင်ပေါက်များမှ လူသားမျက်စိအတွက် လုပ်ဆောင်ပေးသည့် အသွင်အပြင်ကို ကမ္ဘာမှ ကြည့်နေချိန်တွင် ငှက်၏မျက်လုံးနှင့် တူညီသော အသွင်အပြင်ကို ပေးစွမ်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ဂြိုလ်ပေါ်ရှိ အကြီးဆုံးများထဲမှ တစ်ခုဟု ယူဆပါက Arecibo Observatory သည် extragalactic space ၏ ကြီးမားသော လက်ဝဲဘက် အမည်မသိ နယ်ပယ်ကို နက်နဲစွာ နားလည်နိုင်ရန် လမ်းခင်းရန် ကြိုးစားနေသည့် အနည်းငယ်သော မှန်ပြောင်းများထဲမှ တစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။ ကြီးစိုးထားသည့် အာကာသပမာဏကို စားသုံးခြင်းမဟုတ်သော်လည်း သြစတြေးလျနိုင်ငံရှိ Parkes Observatory (အချင်း ၆၄ မီတာမျှသာရှိသော) သည် ယခုဆယ်စုနှစ်တစ်ခုနီးပါးအထိ နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင်အသိုင်းအဝိုင်းကြားတွင် စိတ်ဝင်စားမှုများစွာရရှိနေခဲ့သည်။ 

၎င်းသည် Parkes Observatory မှ မူလသုတေသီများထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သည့် နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင် Duncan Lorimer ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအားဖြင့် ထူးခြားပြီး ရှားပါးသော အာကာသလှုပ်ရှားမှုကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်- အချက်အလက်အရ အကြံပြုထားသည့်အတိုင်း အလွန်လျှင်မြန်သော ရေဒီယို ပေါက်ကွဲသံများ ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ကိုယ်ပိုင်နဂါးငွေ့တန်းအပြင်ဘက် အလွန်ဝေးသောနေရာ။

Lorimer နှင့်သူ၏အဖွဲ့သည် 2007 ခုနှစ်အတွင်း တယ်လီစကုပ်၏ ဒေတာမှတ်တမ်းဟောင်းများကို စူးစမ်းရှာဖွေနေချိန်တွင် ၎င်းသည် 2001 ခုနှစ်တွင် ပြန်လည်စတင်ခဲ့ပြီး အမည်မသိအရင်းအမြစ်တစ်ခု၏ ကျပန်း၊ တစ်ခုတည်းနှင့် အလွန်ပြင်းထန်သော ရေဒီယိုလှိုင်းတစ်ခုကို တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ တစ်မီလီစက္ကန့်မျှသာ ကြာမြင့်သော်လည်း ဤအနည်းကိန်း ရေဒီယိုလှိုင်းသည် နှစ်တစ်သန်းအတွင်း နေထက် စွမ်းအင်ပိုမိုထုတ်လွှတ်သည်ကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။ ဤ FRB (အမြန်ရေဒီယို ပေါက်ကွဲသံ) ၏ ထူးဆန်းမှုသည် အဖွဲ့သည် ဤအားကောင်းပြီး မီလီစက္ကန့်ကြာရှည်ခံသည့် အဖြစ်အပျက်အစတွင် မည်သည့်နေရာမှ အတိအကျကို စတင်လေ့လာခဲ့သည်ကို စတင်လေ့လာသောအခါတွင် ပိုမိုအာရုံစိုက်လာပုံရသည်။ 

plasma dispersion ဟုခေါ်သော နက္ခတ္တဗေဒဆိုင်ရာ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးကို တိုင်းတာခြင်းအားဖြင့် - အီလက်ထရွန်ရေဒီယိုလှိုင်းများသည် ကမ္ဘာလေထုသို့ ၎င်းတို့၏လမ်းကြောင်းတစ်လျှောက် ထိတွေ့လာခဲ့သည့် အီလက်ထရွန်ပမာဏကို အခြေခံအားဖြင့် ဆုံးဖြတ်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်သည် - ၎င်းတို့သည် အရှိန်အဟုန်ပြင်းစွာ ပေါက်ကွဲထွက်လာသည့် ရေဒီယိုလှိုင်းများသည် ပတ်၀န်းကျင်ကိုကျော်လွန်သွားကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ဂလက်ဆီ။ အမှန်တကယ်တော့ ပြန့်ကျဲနေတဲ့ တိုင်းတာမှုတွေဟာ 2011 ခုနှစ်မှာ တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ အမြန်ရေဒီယို ပေါက်ကွဲသံဟာ အလင်းနှစ် တစ်ဘီလီယံကျော် အကွာအဝေးကနေ ဆင်းသက်လာတာကို ညွှန်ပြနေပါတယ်။ ယင်းကို ရှုထောင့်အရကြည့်ရန်၊ ကျွန်ုပ်တို့၏ ဂလက်ဆီသည် ၎င်း၏အချင်းအတွက် အလင်းနှစ် 120,000 မျှသာ တိုင်းတာသည်။ ဤလှိုင်းများသည် အလင်းနှစ် ၅.၅ ဘီလီယံအကွာမှ ထွက်လာသည်ကို မြင်တွေ့ရသည်။

ဤရှာဖွေတွေ့ရှိမှုသည် နက္ခတ္တရူပဗေဒပညာရှင်အသိုက်အဝန်းအတွက် ထိုအချိန်ကပင် စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ဖြစ်နိုင်သကဲ့သို့ သြစတြေးလျနိုင်ငံရှိ Parkes Observatory တွင် နောက်ထပ်တစ်ကြိမ်တွေ့ရှိခဲ့သည့် အမြန်ရေဒီယိုပေါက်ကွဲသံများကို မကြာသေးမီက မှတ်တမ်းတင်ထားသည်မှာ ဤ extragalactic ပဟေဠိအတွက် နောက်ထပ်အရေးကြီးသည့်အပိုင်းကို ဖြည့်စပြုလာသည်။ ဩစတေးလျရှိ အဖွဲ့သည် လွန်ခဲ့သော 10 နှစ်အတွင်း အမြန်ရေဒီယို ပေါက်ကွဲသံများ (ကျွန်ုပ်တို့၏ အသိပညာအတွက်) တစ်ခုတည်းသော အမြန်ရေဒီယို ပေါက်ကွဲသံများကို မှတ်တမ်းတင်ရုံသာမက၊ ၎င်းတို့သည် အဖြစ်အပျက်ကို အချိန်နှင့်တပြေးညီ ဖမ်းဆုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများကြောင့်၊ အဖွဲ့သည် ကောင်းကင်၏ မှန်ကန်သော အစိတ်အပိုင်းကို အာရုံစိုက်ရန် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ အခြားသော အဝေးကြည့်မှန်ပြောင်းများကို သတိပေးနိုင်ခဲ့ပြီး မည်သည့် (ရှိပါက) လှိုင်းအလျားကို ထောက်လှမ်းနိုင်သည်ကို သိရှိရန် ကွဲထွက်နေသော စကင်န်များကို လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ 

ဤလေ့လာတွေ့ရှိချက်များမှ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ကျွန်ုပ်တို့အား FRB များ မည်သည့်နေရာမှ ရောက်ရှိလာသည်ကို အတိအကျ မပြောနိုင်သော အရေးကြီးသော အချက်အလက်များကို သိရှိထားသော်လည်း ၎င်းတို့သည် ၎င်းတို့မဟုတ်သည်ကို အသိအမှတ်ပြုပါသည်။ တစ်စုံတစ်ခုသော အရာမဟုတ်သောအရာကို သိခြင်းသည် အထူးသဖြင့် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော မှောင်မိုက်သည့်အရာနှင့် ဆက်ဆံသောအခါတွင် အာကာသအတွင်းရှိ အခြားဌာနများထက် ဤအကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်၍ လူသိနည်းသည်ဖြစ်သောကြောင့် အချို့က ငြင်းခုံကြသည်။

အသိပညာ ကြီးမားစွာ မရှိတော့သောအခါ၊ အသံနှင့် အဓိပ္ပါယ်မဲ့ သိပ္ပံနည်းကျ သီအိုရီများ ပေါ်ပေါက်လာရန် ချည်နှောင်ထားသည်။ Lorimer သည် လာမည့်ဆယ်စုနှစ်အတွင်း အခြေအနေများသာ ကြီးထွားလာမည်ဟု ဟောကိန်းထုတ်ခဲ့သည့် လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်သော ရေဒီယိုပေါက်ကြားမှုများနှင့် ပတ်သက်၍ "ခဏကြာလျှင် တစ်ဦးချင်းတွေ့ရှိထားသည့် ပေါက်ကွဲသံများထက် သီအိုရီများ ပိုမိုရှိလာမည်" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဤပေါက်ကွဲသံများသည် အာကာသမှနေ၍ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေး၏ လက္ခဏာတစ်ခုပင်ဖြစ်နိုင်သည်ဟူသော အယူအဆကို ကျောထောက်နောက်ခံပြုရန်ပင် ကြားခဲ့ရဖူးသည်။ Parkes Observatory တွင် အဖွဲ့ကို ဦးဆောင်ခဲ့သည့် နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင် Duncan Lorimer သည် နံနက်ခင်း 'မင်္ဂလာပါ' ဟု အမည်ပေးထားသည့် ဖော်ရွေသော သိုင်းသမားအချို့၏ လှိုင်းတံပိုးများ ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ခံယူချက်ဖြင့် အရုပ်ကို ကြားလိုက်ရသည် ။ ဝေးကွာသော ဂလက်ဆီမှ Lorimer သည် NPR နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတစ်ခုအတွင်း ကိုးကား၍ “ကမ္ဘာမြေပြင်ပယဉ်ကျေးမှုများမှ လက်မှတ်များအကြောင်း စာပေများတွင် ဆွေးနွေးမှုများပင်ရှိပါသည်” ဟုပြောကာ အဆိုပါစွပ်စွဲချက်များကို အပြည့်အဝထောက်ခံခြင်းရှိမရှိ အတည်ပြုနိုင်ခြင်းမရှိသေးပေ။ 

အမှန်မှာ၊ သိပ္ပံပညာအသိုင်းအဝိုင်း၏ အများစုသည် ယင်းတို့၌ မည်သည့်အလေးချိန်မျှ သို့မဟုတ် ထိုကိစ္စအတွက် တစ်စုံတစ်ရာကို ချထားရန် အနည်းငယ် ချီတုံချတုံ ဖြစ်နေပုံရသည်။ အသံအထောက်အထားမရှိဘဲ သီအိုရီများ။

သို့ရာတွင် အငြင်းပွားရန် သီအိုရီများပင်မရှိမီ၊ ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် Lorimer မှ မူလစုဆောင်းခဲ့သော FRBs များကို သိပ္ပံပညာရှင်များ (မကြာသေးမီအထိ) က ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ယုံကြည်ခဲ့ကြပြီး မြေပြင်အနေအထားအရ ပိုမိုဒေသခံဖြစ်ပြီး မူလနည်းသော အကြောင်းရင်း၊ မူရင်းတွင်။ Lorimer နှင့်အဖွဲ့သည် ၎င်းတို့၏ 2001 ဒေတာမှ FRB နမူနာတစ်ခုကို စုဆောင်းထားသော်လည်း Parkes Observatory data set အတွင်း သို့မဟုတ် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ အခြားသော စိတ်တူကိုယ်တူ စက်ပစ္စည်းများမှ ထုတ်လုပ်သည့် အခြားသော မှတ်တမ်းတင်ထားသည့် သာဓကများ မရှိပေ။ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းမှ အတည်ပြုချက်တစ်စုံတစ်ရာမရရှိဘဲ ထုတ်လုပ်ထားသော မည်သည့်တစ်ခုတည်းသောအစီရင်ခံစာ သို့မဟုတ် လေ့လာမှုအတွက်မဆို အလွန်အယုံအကြည်မရှိကြသောကြောင့် Lorimer သည် ၎င်းကိုပထမဆုံးရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သောနည်းပညာ၏ fluke တစ်ခုအဖြစ် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။ Parkes တယ်လီစကုပ်မှ နောက်ထပ် ပေါက်ကွဲမှုလေးခုကို 2011 ခုနှစ်တွင် တွေ့ရှိမှသာ သံသယများ တိုးလာပုံရသော်လည်း ယခုတစ်ကြိမ်တွင် FRBs များသည် ကုန်းနေဇစ်မြစ်ဟု သိကြသော ရေဒီယိုဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုဖြစ်သည့် Perytons နှင့် မသက်မသာသော ဆင်တူမှုများစွာကို ပြသခဲ့သည့် စရိုက်လက္ခဏာများကို ပြသခဲ့သည်။

သိပ္ပံပညာရှင်များသည် Lorimer ပေါက်ကြားမှု မြင့်မားသော ပြန့်ကျဲမှုတိုင်းတာမှုမှ ၎င်းတို့သည် နက္ခတ်ဗေဒင်ဆိုင်ရာ ဒေသတစ်ခုမှဖြစ်ကြောင်း ကောက်ချက်ချနိုင်ခဲ့သည်။ ဤတိုင်းတာမှုနောက်ကွယ်မှ နည်းပညာသိပ္ပံပညာရပ်သည် ဤလှိုင်းများကို ပါရီတွန်ဟု အဘယ်ကြောင့် မှားယွင်းစေခဲ့သည်ကို နားလည်နိုင်စေမည့် သိပ္ပံပညာသည် အမှန်တကယ်ပင် ရိုးရှင်းပါသည်။ အရာဝတ္တုတစ်ခု၏ ဝေးကွာလေလေ၊ ၎င်းသည် ပလာစမာ (ဆိုလိုသည်မှာ အားသွင်းထားသော အိုင်းယွန်း) နှင့် မကြာခဏ အပြန်အလှန် တုံ့ပြန်ရန် လိုအပ်လေလေဖြစ်ပြီး မကြာခဏ ပြန့်ကျဲနေသော ရောင်စဉ်တန်းကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်၊ ဆိုလိုသည်မှာ ပိုနှေးသော ကြိမ်နှုန်းများသည် ပိုမြန်လာပြီးနောက် ရောက်ရှိလာမည်ဖြစ်သည်။ ဤရောက်ရှိသည့်အချိန်များကြားရှိ နေရာလပ်သည် ပုံမှန်အားဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့၏ဂလက်ဆီ၏အတွင်း သို့မဟုတ် အပြင်ဘက်ရှိ မူလအရင်းအမြစ်ကို ညွှန်ပြမည်ဖြစ်သည်။ ဤပျံ့လွင့်မှုရောင်စဉ်အမျိုးအစားသည် ယေဘူယျအားဖြင့် perytons ၏ပုံမှန်မဟုတ်သောဖြစ်ရပ်မှလွဲ၍ ကျွန်ုပ်တို့၏ဂလက်ဆီအတွင်းတွေ့ရှိရသောအရာများနှင့်မဖြစ်ပွားပါ။ ပိုလျှံနေသော အာကာသထဲမှ ထွက်လာသည့် အရင်းအမြစ်၏ အပြုအမူကို လှောင်ပြောင်သော်လည်း Perytons သည် အမှန်တကယ်တွင် ကုန်းနေမူရင်းဖြစ်ပြီး Lorimer ပေါက်ကွဲခြင်းကဲ့သို့ Parkes Observatory မှသာလျှင် စောင့်ကြည့်လေ့လာခဲ့သည်။ 

FRBs များ၏ မူလရင်းမြစ်ဖြစ်ရန် မူလက အဆိုပြုခဲ့သော သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ၎င်းတို့၏ နမူနာများအတွင်း ကွဲပြားမှုမရှိခြင်းကြောင့်သာ ယူဆနိုင်သော ရိုးရှင်းသော ချို့ယွင်းချက်ဖြစ်သည့် ၎င်းတို့၏နည်းပညာဖြင့် ၎င်းတို့ကိုယ်ပိုင်နည်းပညာဖြင့် ပြန်လည်မွမ်းမံခြင်းကို စတင်နေပြီဖြစ်သည်။ မယုံကြည်သူများနှင့် မယုံကြည်သူများ သည် သီးခြားနေရာတစ်ခုမှ အခြားမှန်ပြောင်းမှ ဤလှိုင်းများကို သီးခြားတည်နေရာမှမြင်တွေ့ကြောင်း အတည်ပြုခြင်းမပြုမီအထိ ထူးခြားသည့်ဖြစ်ရပ်တစ်ခုအဖြစ် ဤလှိုင်းများကို ထူးခြားသည့်အခြေအနေအဖြစ် ပေးအပ်ရန် ချီတုံချတုံဖြစ်လာကြသည်။ အခြားနက္ခတ်တာရာများမှ အတည်ပြုချက်မရယူမချင်း ၎င်း၏တွေ့ရှိချက်များကို ရပ်ရွာလူထုတောင်းဆိုသည့် သိပ္ပံနည်းကျတရားဝင်မှုမျိုး ပေးမည်မဟုတ်ကြောင်း Lorimer က သဘောတူလက်ခံခဲ့သည်။

2012 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်၊ ဤ FRB များသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ ဂလက်ဆီအပြင်ဘက်မှ ထွက်လာသည်ဟု ယုံကြည်သော Lorimer နှင့် အခြားသုတေသီများ၏ ပြင်းထန်သောဆုတောင်းချက်များသည် အဖြေရရှိခဲ့ပါသည်။ ဩစတေးလျတွင် အစီရင်ခံသည့် အလားတူ အမြန်ရေဒီယိုပေါက်ကွဲသည့် FRB12110 ကို Puerto Rico ရှိ Arecibo Observatory တွင် တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ပွာတိုရီကိုနှင့် သြစတြေးလျကြား အကွာအဝေး - ခန့်မှန်းခြေ 17,000 ကီလိုမီတာ — သုတေသီများသည် FRBs များကြားတွင် မြင်နိုင်ရန်မျှော်လင့်ထားသည့် အာကာသအမျိုးအစားတစ်ခုသာဖြစ်ပြီး အဆိုပါဂြိုလ်သားလှိုင်းအလျားများသည် Parkes တယ်လီစကုပ် သို့မဟုတ် ၎င်း၏တည်နေရာ၏ ကွဲလွဲချက်မဟုတ်ကြောင်း အတည်ပြုနိုင်ပြီဖြစ်သည်။

ယခုအခါ အဆိုပါ FRBs များသည် နက္ခတ္တဗေဒဆိုင်ရာ လေ့လာမှုအတွင်း ၎င်းတို့၏တရားဝင်မှုကို သက်သေပြခဲ့ပြီး၊ နောက်တဆင့်မှာ အဆိုပါ ပေါက်ကွဲမှုများသည် အမှန်တကယ် မည်သည့်ကလာသနည်း၊ ၎င်းတို့ကို မည်သည့်အရာကဖြစ်စေကြောင်း ရှာဖွေရန်ဖြစ်သည်။ SWIFT တယ်လီစကုပ်တွင် စမ်းသပ်ခြင်းတွင် FRB ၏ ဦးတည်ရာသို့ X-rays အရင်းအမြစ် ၂ ခုရှိကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သော်လည်း ယင်းမှလွဲ၍ အခြားလှိုင်းအလျားများကို မတွေ့ရှိခဲ့ပါ။ အခြားလှိုင်းအလျား၏ spectrum တွင်ရှိသော အခြားလုပ်ဆောင်မှုမျိုးကို မတွေ့သဖြင့်၊ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် FRB ၏ ဇစ်မြစ်အတွက် ခိုင်လုံသော ရှင်းလင်းချက်အဖြစ် ယူဆခြင်းမှ အခြားသော အငြင်းပွားသီအိုရီများစွာကို ဖယ်ထုတ်နိုင်ခဲ့သည်။ 

ဤပေါက်ကွဲမှုများကို အခြားလှိုင်းအလျားတွင် သတိပြုမိခြင်းမရှိသည့်အပြင်၊ FRB များသည် linear မဟုတ်ဘဲ စက်ဝိုင်းပုံပိုလာများဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပြီး ၎င်းတို့သည် အားကောင်းသောသံလိုက်စက်ကွင်းအချို့တွင် ရှိနေရမည်ဟု ညွှန်ပြခဲ့သည်။ ဖယ်ရှားရေး လုပ်ငန်းစဉ်အားဖြင့် သိပ္ပံပညာရှင်များသည် အဆိုပါ ပေါက်ကွဲခြင်း၏ ဖြစ်နိုင်ခြေ ရင်းမြစ်များကို အမျိုးအစားသုံးမျိုး ခွဲထုတ်နိုင်သည်- တွင်းနက်များ ပြိုကျခြင်း (ယခု blitzars ဟု ခေါ်သည်)၊ သံလိုက်မှ ထွက်လာသော ဧရာမ မီးတောက်များ (နျူထရွန် မြင့်မားသော သံလိုက်စက်ကွင်းရှိသော နျူထရွန်ကြယ်များ)၊ နျူထရွန်ကြယ်များနှင့် တွင်းနက်များကြား တိုက်မိခြင်း၏ ရလဒ်ဖြစ်သည်။ သီအိုရီသုံးခုစလုံးသည် ဤအားကောင်းသောပေါက်ကွဲသံများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့မသိသောအချက်အလက်များသည် ကျွန်ုပ်တို့တွင် စာရင်းပြုစုထားသောအသိပညာထက် သာလွန်နေသေးသောကြောင့် သီအိုရီသုံးခုစလုံးသည် မှန်ကန်ရန်အလားအလာရှိသည်။