Diplomacy aaye: Iselu aaye ti fẹrẹ di idiju diẹ sii

KẸDI Aworan:
Didun aworan
iStock

Diplomacy aaye: Iselu aaye ti fẹrẹ di idiju diẹ sii

Diplomacy aaye: Iselu aaye ti fẹrẹ di idiju diẹ sii

Àkọlé àkòrí
Bii ere-ije aaye ti n jade si irin-ajo, awọn atunnkanka iṣelu gbagbọ pe o nilo lati wa boṣewa ti o dara julọ ni iṣakoso aaye ati ṣiṣe eto imulo.
    • Nipa Author:
    • Orukọ onkọwe
      Diplomacy aaye
    • November 16, 2022

    Akopọ oye

    Awọn ọdun 2010 rii ọpọlọpọ awọn imọ-ẹrọ ati awọn ipilẹṣẹ ijọba ti o yi eka aaye naa pada si ilowo pupọ ati aala ti ifarada fun iṣowo. Irin-ajo aaye wa, iwadii ni iṣelọpọ ounjẹ aaye, awọn ipilẹṣẹ iwakiri iwakusa lori oṣupa, ati awọn abẹwo igba pipẹ si awọn aye aye ti o wa nitosi bii Mars. Bibẹẹkọ, bi awọn iṣẹ eniyan wọnyi ṣe bẹrẹ iṣakojọpọ oniruuru ti o gbooro ti awọn ti o nii ṣe ati awọn iwulo, awọn eto imulo aaye gbọdọ ni ibamu ni ibamu. 

    Ọgangan diplomacy aaye

    Ni ọdun 2022, ofin agbaye nikan ti o nṣe abojuto awọn iṣẹ aaye ni Adehun Ode Space, ti a fọwọsi nipasẹ awọn orilẹ-ede to ju 100 ni 1967. Adehun naa pẹlu awọn ile-iṣẹ ti kii ṣe ijọba ti n ṣe awọn iṣẹ satẹlaiti (bii Starlink lori Ukraine). Nibayi, ni 1967, Soviet Union fẹ lati mu awọn ipinlẹ ṣe jiyin fun awọn iṣẹ aladani.

    Ofin naa ni abawọn ipilẹ ni arosinu rẹ pe ile-iṣẹ aladani kii yoo lo awọn satẹlaiti fun awọn idi ologun. Bibẹẹkọ, awọn agbara aaye bii AMẸRIKA, China, Russia, ati Faranse ti fun awọn ologun aaye wọn lokun. Ni akoko kanna, idoti aaye le fa ki awọn ijọba bẹrẹ si tọka awọn ika si ara wọn fun itankale ijekuje lati awọn satẹlaiti fifọ ati awọn bugbamu.

    Ni ipari 2021, bi Russia ṣe pọ si wiwa ologun rẹ lẹba aala Yukirenia, ọmọ ogun Russia ṣe ifilọlẹ idanwo ti awọn ohun ija satẹlaiti ti o ṣẹda awọn ipele ti o lewu ti idoti aaye. Iṣe yii fi awọn astronauts ti ara Russia sinu ewu ti o wa ninu Ibusọ Space Space International ati awọn oṣiṣẹ miiran ni ọkọ ofurufu ti o wa nitosi. Ni ibakcdun nipasẹ awọn irokeke ti ndagba wọnyi ni aaye, awọn ọmọ ẹgbẹ Aparapọ Awọn Orilẹ-ede (UN) titari fun aabo aaye ti o tobi julọ lakoko Ẹgbẹ Ṣiṣẹ-Ipari 2022 lori Idinku ipade Awọn Ihalẹ Alaaye ni Geneva.

    Pẹlu diẹ sii awọn oṣere ti kii ṣe ipinlẹ ti n lọ si aaye, UN ṣe itẹwọgba awọn aṣoju lati awujọ araalu si ipade naa. Gẹgẹbi diplomat ti Chile Ricardo Lagos, pẹlu awọn ẹgbẹ ilu jẹ itumọ nitori pe nọmba ti awọn alagbada ti npọ si ni aaye; Ikopa wọn ninu awọn ilana alapọpọ wọnyi ṣafikun ipele keji ti ẹtọ si awọn abajade.

    Ipa idalọwọduro

    Imudara idagbasoke ti awọn iṣẹ aye aaye agbaye, bi a ti ṣe afihan nipasẹ awọn Harvard International Review, tẹnumọ iyipada pataki ni eto imulo agbaye ati awọn ilana aabo. Awọn iwulo ti o pọ si ti awọn ologun ni aaye ita bi aaye ilana kan nilo isọdọtun ti awọn eto imulo ajeji ati awọn ilana aabo orilẹ-ede. Aṣa yii ṣe afihan ilọkuro lati awọn iwo ibile ti aaye bi ibakcdun agbeegbe. Ifaramo ti awọn orilẹ-ede bii AMẸRIKA, UK, Australia, Ilu Niu silandii, Canada, Jẹmánì, ati Faranse, gẹgẹbi a ti jẹri nipasẹ Iṣapọ Awọn iṣẹ Space Space Vision 2031, ṣe afihan ipa apapọ kan si idaniloju aabo ati iduroṣinṣin ti awọn iṣẹ aaye.

    Isọdọtun aaye naa ni eto-ọrọ aje, imọ-jinlẹ, ati agbara awujọ mu lainidii. O ṣii awọn ọna fun ĭdàsĭlẹ ti ilẹ ati ṣe atilẹyin ifowosowopo ilana agbaye. Iru ifowosowopo bẹ ṣe pataki fun idilọwọ awọn ija ti o le dide lati ilopo aaye. Aṣa naa tun tọka si iyipada si aaye idanimọ bi aaye pataki fun ilosiwaju imọ-ẹrọ ati idagbasoke eto-ọrọ.

    Awọn ijọba le nilo lati ṣe agbekalẹ awọn eto imulo tuntun ati awọn ifowosowopo lati ṣakoso awọn iṣẹ aaye ati koju awọn ifiyesi aabo ti o pọju. Awọn iṣowo le tẹ sinu agbara eto-aje ti awọn imọ-ẹrọ aaye, wiwakọ imotuntun ati ṣiṣẹda awọn ọja tuntun. Awọn awujọ ni iduro nla lati ni anfani lati awọn ilọsiwaju imọ-jinlẹ ati imudara awọn agbara ibaraẹnisọrọ agbaye. 

    Awọn ipa ti diplomacy aaye

    Awọn ilolu to gbooro ti diplomacy aaye le pẹlu: 

    • Ogun otutu ti o buru si laarin awọn orilẹ-ede lati Iwọ-oorun ati Koria Koria-Russia-China.
    • Awọn ọmọ ẹgbẹ UN ṣiṣẹda alaye ti o pọ si, awọn ilana igba pipẹ lori imuse iṣakoso aaye ati iṣowo.
    • Awọn orilẹ-ede ti n ṣeto awọn aṣoju ijọba aaye ati awọn ile-iṣẹ lati mura silẹ fun iṣelu aaye iwaju ati ṣiṣe ipinnu.
    • Awọn ajafitafita iduroṣinṣin ti n tako ilosoke ninu idoti aaye, n beere pe ki awọn iṣowo ati awọn orilẹ-ede ṣe jiyin fun bii wọn ṣe ṣetọju ati ifẹhinti ohun elo aaye wọn.
    • Diẹ ninu awọn ipinlẹ orilẹ-ede n pọ si awọn idoko-owo wọn ni awọn imọ-ẹrọ aaye, pataki fun ologun ati aabo orilẹ-ede. Idagbasoke yii le ja si awọn aifọkanbalẹ diẹ sii kọja awọn aala.
    • Awọn awoṣe iṣowo kariaye n yipada si awọn iṣẹ ti o da lori aaye, ti o yọrisi iyipada awọn ẹwọn ipese agbaye ati awọn agbara ọja.
    • Ifarahan ti awọn ilana iṣeduro amọja fun awọn ohun-ini aaye, wiwakọ awọn awoṣe owo tuntun ati awọn igbelewọn eewu ni ile-iṣẹ iṣeduro.
    • Awọn ile-iṣẹ eto-ẹkọ agbaye ti n ṣakopọ imọ-ẹrọ aaye ati awọn ẹkọ eto imulo, ngbaradi awọn oṣiṣẹ iṣẹ iwaju fun ile-iṣẹ aaye ti o gbooro.

    Awọn ibeere lati ronu

    • Bawo ni o yẹ ki awọn orilẹ-ede ṣiṣẹ pọ lati rii daju pe alaafia ni aaye?
    • Bawo ni awọn ijọba ṣe le rii daju pe awọn ile-iṣẹ irin-ajo aaye ko ṣe alabapin si idoti aaye?

    Awọn itọkasi oye

    Awọn ọna asopọ olokiki ati ti ile-iṣẹ wọnyi ni itọkasi fun oye yii:

    Iwe akosile ti Awọn Eda Eniyan, Awujọ ati Awọn Imọ-ẹrọ Isakoso BRICS diplomacy aaye ati idahun ti awọn orilẹ-ede ti kii ṣe Iwọ-oorun: akọle ti Neo-Functionalism