Ọdịnihu nke asụsụ Bekee

"[Bekee] na-agbasa n'ihi na ọ na-egosipụta na ọ bara uru." - The Economist

N'ọnọdụ na-aga n'ihu nke ijikọ ụwa ọnụ n'oge a, asụsụ aghọwo ihe mgbochi nke a na-apụghị ileghara anya. N'otu oge na akụkọ ihe mere eme n'oge na-adịbeghị anya, ụfọdụ kwenyere na Chinese nwere ike ịghọ asụsụ nke ọdịnihu, ma taa China dị ka nke ụwa. ọnụ ọgụgụ kasị ukwuu na-asụ Bekee. Nkwurịta okwu Bekee na-eme nke ọma na ụfọdụ ụlọ ọrụ kachasị ukwuu na nke na-akpata ọgba aghara na-adabere na mba ndị na-asụ Bekee, n'ihi ya, ọ bụghị ihe ijuanya na nkwurịta okwu mba ụwa na-adabere na Bekee bụ ihe jikọrọ ọnụ.

Yabụ na ọ bụ gọọmentị, Bekee nọ ebe a ka ọ nọrọ. Mana nke ahụ apụtaghị na anyị ga-enwe ike ịmata ya otu narị afọ site ugbu a.

Asụsụ bekee bụ akụkụ dị ike nke megoro ọtụtụ mgbanwe, ma ga-aga n'ihu na-eme ya. Ka Bekee na-aghọwanye nke a na-aghọta dị ka ihe zuru ụwa ọnụ, ọ ga-enwe mgbanwe iji kwado ọrụ ya dị ka asụsụ mba ụwa. Ihe ọ pụtara maka omenala ndị ọzọ dị oke mma, mana ihe ọ pụtara maka asụsụ bekee n'onwe ya dịkwa egwu.

Gịnị Ka Oge Ochie Pụrụ Ikwu Banyere Ọdịnihu?

N’akụkọ ihe mere eme, a na-eme ka Bekee dị mfe ugboro ugboro ka ihe anyị na-ede ma na-asụ taa ghara ịdị ka nke Anglo-Saxon nke ọdịnala. Asụsụ a na-aga n'ihu na-ewere àgwà ọhụrụ nke sitere na eziokwu ahụ bụ na ọtụtụ n'ime ndị na-asụ Bekee abụghị obodo ya. N'afọ 2020, e buru amụma na naanị ya 15% nke ndị na-asụ Bekee ga-abụ ndị na-asụ bekee.

Ọ dịtụbeghị mgbe ndị ọkà mmụta asụsụ efunahụ nke a. Na 1930, onye England bụ́ ọkà mmụta asụsụ Charles K. Ogden mepụtara ihe ọ kpọrọ “Nhazi Bekee,” nke nwere okwu Bekee 860 ma hazie maka asụsụ mba ọzọ. Ọ bụ ezie na ọ naghị arapara n'oge ahụ, ọ ghọwo mmetụta siri ike maka "English Simplified," nke bụ olumba gọọmentị maka nkwukọrịta teknụzụ Bekee, dị ka akwụkwọ ntuziaka.

Enwere ọtụtụ ihe kpatara Bekee dị mfe ji dị mkpa maka nkwukọrịta teknụzụ. N'ịtụle uru nke atụmatụ ọdịnaya, mmadụ ga-echebara uru nke iji ọdịnaya eme ihe. Ejigharị ya, dị ka ọ na-apụta, na-abakwa uru na usoro ntụgharị asụsụ.

Ịtụgharị ọdịnaya abụghị obere ọnụ ahịa, mana ụlọ ọrụ nwere ike ibelata ego a site na ijikwa ya ọzọ. N'iji ya emegharị, a na-eji usoro ebe nchekwa ntụgharị asụsụ (TMS) na-achọpụta ọdịnaya ọdịnaya (ederede) nke atụgharịrị. Nkwekọrịta a na-emekọrịta ihe na-ebelata oke usoro a ma kpọọ ya dịka akụkụ nke "ọdịnaya nwere ọgụgụ isi". N'ihi nke a, ibelata asụsụ na ịmachi okwu ndị e ji mee ihe ga-edugakwa n'ichekwa ego n'oge na ọnụ ahịa ma a bịa na ntụgharị asụsụ, ọkachasị iji TMS ndị a. Nsonaazụ a na-apụghị izere ezere nke Bekee dị mfe bụ asụsụ dị larịị na nke ugboro ugboro n'ime ọdịnaya; n'agbanyeghị na-ewuli elu ikwugharị, ma na-agwụ ike dị nnọọ otu.

In Ijikwa ọdịnaya ụlọ ọrụ, Charles Cooper na Anne Rockley na-akwado maka uru nke "usoro na-agbanwe agbanwe, okwu okwu na-agbanwe agbanwe, na ụkpụrụ nduzi ederede". Ọ bụ ezie na uru ndị a bụ ihe a na-apụghị ịgbagha agbagha, ọ bụ mbelata nke asụsụ Bekee, opekata mpe n'ime ọnọdụ nkwukọrịta.

Ajụjụ na-atụ ụjọ wee bụrụ, kedu ka bekee ga-adị ka n'ọdịnihu? Nke a ọ bụ ọnwụ nke asụsụ bekee?

The Enrichment nke a New English

Ndị na-asụ asụsụ mba ọzọ na-akpụzi asụsụ Bekee ugbu a, yana mkpa anyị nwere iso ha na-ekwurịta okwu. A ọmụmụ miri emi nke asụsụ ise John McWhorter na-eduzi tụrụ aro na mgbe ọnụ ọgụgụ buru ibu nke ndị na-asụ asụsụ mba ọzọ na-amụ asụsụ ezughị oke, iwepụ mkpụrụ akwụkwọ ụtọ na-enweghị isi bụ ihe dị mkpa n'ịkpụzi asụsụ. Ya mere, a pụrụ iche na olumba ha na-asụ dị ka nsụgharị dị mfe nke asụsụ ahụ.

Otú ọ dị, McWhorter na-ekwukwa na ihe dị mfe ma ọ bụ "dị iche" abụghị otu na "ka njọ". N'okwu TED na-ekpo ọkụ, Txting bụ asụsụ igbu mmadụ. JK!!!, o wepụrụ na mkparịta ụka nke ihe ndị na-abụghị ndị obodo ji asụsụ ahụ mee, iji dọba uche gaa n'ihe nkà na ụzụ merela asụsụ ahụ. Ọ na-arụ ụka, ide ederede bụ ihe akaebe na ndị ntorobịa taa "na-agbasawanye akụkọ asụsụ ha".

N'ịkọwa nke a dị ka "okwu mkpịsị aka" - ihe dị nnọọ iche na ide ihe - McWhorter na-ekwu na ihe anyị na-agba àmà site na ihe a bụ n'ezie "mgbagwoju anya" nke asụsụ Bekee. Arụmụka a na-edobe bekee dị mfe (nke enwere ike ịkọwa ederede n'ụzọ dị mfe dị ka) dị ka polar megidere ọdịda. Kama, ọ bụ ịba ọgaranya.

Maka McWhorter, olumba nke ederede na-anọchi anya ụdị asụsụ ọhụrụ nwere usoro ọhụrụ kpamkpam. Nke a ọ́ bụghịkwa ihe anyị ji Asụsụ Bekee na-agba àmà? Ihe McWhorter rụtụrụ aka bụ na e nwere ihe karịrị otu akụkụ nke ndụ ọgbara ọhụrụ nke na-agbanwe asụsụ Bekee, mana ike ya nwere ike ịbụ ihe dị mma. Ọ gara n'ihu ịkpọ izipu ozi "ọrụ ebube asụsụ".

McWhorter abụghị naanị onye na-ahụ mgbanwe a n'ụzọ dị mma. Nlaghachi na echiche nke asụsụ zuru ụwa ọnụ ma ọ bụ mba ụwa, The Economist na-arụ ụka na ọ bụ ezie na asụsụ nwere ike ime ka ọ dị mfe n'ihi na ọ na-agbasa, "ọ na-agbasa n'ihi na ọ na-egosipụta na ọ bara uru".

Mmetụta zuru ụwa ọnụ maka Ọdịnihu nke Bekee

Ntọala ntọala nke Onye Futurist magazine dere na 2011 na echiche nke otu asụsụ zuru ụwa ọnụ bụ nnukwu nke nwere ohere magburu onwe ya maka mmekọrịta azụmahịa, mana nke bụ eziokwu bụ na ọnụ ahịa ọzụzụ mbụ ga-abụ ihe efu. N'agbanyeghị nke ahụ, o yighị ka ọ dị anya na ngbanwe nke asụsụ Bekee nwere ike ịkwalite ọganihu ebumpụta ụwa n'otu asụsụ anabatara. Ọ pụkwara ịbụ Bekee nke anyị na-agaghị aghọtazi na narị afọ ndị na-abịa. Ikekwe George Orwell echiche nke Akwụkwọ akụkọ bụ n'ezie na mbara igwe.

Mana echiche bụ́ na ọ bụ naanị otu asụsụ ka a ga-asụ abụghị maka ụzọ dị iche iche ndị na-asụghị asụsụ obodo si eme ka ọ bụrụ Bekee. Dị ka ihe atụ, EU Court of Auditors agawo ruo na-ebipụta a ndu ndu iji lebara nsogbu EU-isms anya ma a bịa n'ịsụ Bekee. Ntuziaka a nwere obere ngalaba na mmeghe akpọrọ “Ọ Dị Mkpa?” nke na-ede:

Ụlọ ọrụ European nwekwara mkpa ka ha na ụwa dị n'èzí na-ekwurịta okwu na akwụkwọ anyị kwesịrị ịsụgharị-ma ọrụ abụọ a na-adịghị edozi site na iji okwu okwu nke ndị na-asụ asụsụ na-amaghị ma ọ bụ na-apụtaghị na akwụkwọ ọkọwa okwu ma ọ bụ gosi ha na a dị iche iche pụtara.

Na nzaghachi nye ntuziaka a, The Economist kwuru na iji asụsụ a na-eji eme ihe n'ụzọ na-ezighị ezi, nke a na-aghọtakwa oge ọrụ abụghịzi eji eme ihe n'ụzọ na-ezighị ezi, kama ọ bụ olumba ọhụrụ.

As The Economist rụtụrụ aka, “asụsụ anaghị ada ada” mana ha na-agbanwe. Obi abụọ adịghị ya na Bekee na-agbanwe agbanwe, n'ihikwa ọtụtụ ezi ihe kpatara ya, anyị nwere ike ịka mma ịnakwere ya kama ịlụso ya ọgụ.