လေထုအတွင်း ရေကို ရိတ်သိမ်းခြင်း- ရေအကျပ်အတည်းကို တိုက်ဖျက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့၏ ပတ်ဝန်းကျင် အခွင့်အလမ်းတစ်ခု

လေထုအတွင်း ရေကို ရိတ်သိမ်းခြင်း- ကျွန်ုပ်တို့၏ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အခွင့်အလမ်းတစ်ခု
ပုံခရက်ဒစ်-  lake-water-brightness-reflection-mirror-sky.jpg

လေထုအတွင်း ရေကို ရိတ်သိမ်းခြင်း- ရေအကျပ်အတည်းကို တိုက်ဖျက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့၏ ပတ်ဝန်းကျင် အခွင့်အလမ်းတစ်ခု

    • စာရေးသူအမည်
      Mazen Aboueleta
    • စာရေးသူ Twitter ကိုင်တွယ်ပါ။
      @MazAtta

    သတင်းအပြည့်အစုံ (Word doc မှ စာသားများကို ဘေးကင်းစွာ ကူးယူပြီး ကူးထည့်ရန် 'Passe From Word' ခလုတ်ကိုသာ အသုံးပြုပါ)

    ရေသည် အသက်၏အနှစ်သာရဖြစ်သော်လည်း ကျွန်ုပ်တို့ပြောနေသည့် ရေအမျိုးအစားပေါ်တွင်မူတည်သည်။ ကမ္ဘာမြေမျက်နှာပြင်၏ ခုနစ်ဆယ်ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် ရေတွင်နစ်မြုပ်နေပြီး ထိုရေ၏နှစ်ရာခိုင်နှုန်းအောက်သာ သောက်သုံး၍ရနိုင်သည် ။ ဝမ်းနည်းစရာမှာ၊ ပိုက်ဖွင့်ထားလိုက်၊ အိမ်သာဆေးချခြင်း၊ နာရီပေါင်းများစွာ ရေချိုးခြင်းနှင့် ရေပူဖောင်းတိုက်ခြင်းကဲ့သို့သော လုပ်ဆောင်ချက်များစွာအတွက် ဤသေးငယ်သောအပိုင်းကို ကျွန်ုပ်တို့ အလွန်အကျွံ ဖြုန်းတီးပစ်လိုက်ပါသည်။ ဒါပေမဲ့ ရေချိုကုန်တဲ့အခါ ဘာဖြစ်သွားမလဲ။ ကပ်ဆိုးတွေချည်းပဲ။ မိုးခေါင်ခြင်းသည် အသီးအနှံအများဆုံး စိုက်ခင်းများကို ရိုက်ခတ်စေပြီး လောင်မြိုက်သော သဲကန္တာရအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားမည်ဖြစ်သည်။ မငြိမ်မသက်မှုများသည် နိုင်ငံအနှံ့ ပျံ့နှံ့သွားမည်ဖြစ်ပြီး ရေသည် ရေနံထက် အဖိုးတန်ဆုံး အရင်းအမြစ် ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။ ရေသုံးစွဲမှုကို လျှော့ချရန် ကမ္ဘာကြီးအား ပြောခြင်းသည် ဤဥပမာတွင် အလွန်နောက်ကျနေပေလိမ့်မည်။ ထိုအချိန်တွင် ရေချိုကိုရှာဖွေရန် တစ်ခုတည်းသောနည်းလမ်းမှာ လေထုအတွင်းရေကို ရိတ်သိမ်းခြင်းဟုခေါ်သော လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုတွင် လေထုထဲမှ ထုတ်ယူခြင်းဖြင့် ဖြစ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

    လေထုအတွင်းရေကို ရိတ်သိမ်းခြင်းဆိုသည်မှာ အဘယ်နည်း။

    လေထုအတွင်းရေကို ရိတ်သိမ်းခြင်းသည် ကမ္ဘာမြေကို အနာဂတ်တွင် ရေချိုကုန်သွားခြင်းမှ ကယ်တင်နိုင်သည့် နည်းလမ်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤနည်းပညာအသစ်သည် အဓိကအားဖြင့် ရေချိုချို့တဲ့သောဒေသများတွင် နေထိုင်သည့်ရပ်ရွာများအတွက် ရည်ရွယ်ပါသည်။ ၎င်းသည် စိုထိုင်းဆတည်ရှိမှုအပေါ် အဓိကလုပ်ဆောင်သည်။ ၎င်းတွင် လေထုအတွင်းရှိ စိုစွတ်သောလေထု၏ အပူချိန်ကို ပြောင်းလဲပေးသည့် condensing tools များအသုံးပြုခြင်း ပါဝင်သည်။ စိုထိုင်းဆသည် ဤကိရိယာသို့ရောက်ရှိသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက်၊ ၎င်း၏အခြေအနေသည် ဓာတ်ငွေ့မှအရည်အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားပြီး လေထုကို စုစည်းစေသည့်အတိုင်းအတာအထိ အပူချိန်ကျဆင်းသွားပါသည်။ ထို့နောက် ရေချိုကို ညစ်ညမ်းသော ကွန်တိန်နာများတွင် ကောက်ယူသည်။ လုပ်ငန်းစဉ်ပြီးသောအခါ ရေကို သောက်သုံးခြင်း၊ ရေလောင်းခြင်းနှင့် သန့်ရှင်းရေးစသည့် လုပ်ငန်းအများအပြားအတွက် အသုံးပြုသည်။

    Fog Nets အသုံးပြုခြင်း။

    လေထုထဲက ရေကို စုပ်ယူဖို့ နည်းလမ်းပေါင်းများစွာ ရှိပါတယ်။ အထိရောက်ဆုံးနည်းလမ်းတစ်ခုမှာ မြူပိုက်များကို အသုံးပြုခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ဤနည်းလမ်းသည် စိုစွတ်သောနေရာတွင် တိုင်များပေါ်တွင် ချိတ်ဆွဲထားသော ပိုက်ကွန်ကဲ့သို့ မြူခြံစည်းရိုးများ၊ ရွှဲနေသောရေများကို သယ်ဆောင်ရန် ပိုက်များနှင့် ရေချိုသိုလှောင်ရန် ကန်များဖြစ်သည်။ GaiaDiscovery ၏အဆိုအရ "မြေနေရာ၊ ရနိုင်သောနေရာနှင့် လိုအပ်သောရေပမာဏ" ပေါ်မူတည်၍ မြူခြံစည်းရိုးများ၏ အရွယ်အစားသည် ကွဲပြားလိမ့်မည်။ 

    Carleton University မှ Environmental Engineering မှ တွဲဖက်ပါမောက္ခ Onita Basu သည် မကြာသေးမီက တန်ဇန်းနီးယားနိုင်ငံသို့ မြူခိုးပိုက်များအသုံးပြု၍ လေထုအတွင်း ရေထွက်ခြင်းကို စမ်းသပ်ရန် သွားရောက်ခဲ့သည်။ မြူပိုက်များသည် စိုထိုင်းဆကို အရည်အဆင့်အဖြစ် ပြောင်းလဲရန် အပူချိန်ကျဆင်းမှုအပေါ် မူတည်ပြီး အစိုဓာတ်မှ ရေချိုကို ရိတ်သိမ်းရန်နှင့် စုဆောင်းရန်အတွက် မြူပိုက်သည် မည်သို့လုပ်ဆောင်ကြောင်းကို သူမက ရှင်းပြသည်။

    “စိုထိုင်းဆက မြူပိုက်ကို ထိတဲ့အခါ၊ မျက်နှာပြင်တစ်ခုရှိလို့ ရေဟာ အခိုးအငွေ့အဆင့်ကနေ အရည်အဆင့်အထိ ရောက်သွားပါတယ်။ အရည်အဆင့်သို့ ရောက်သည်နှင့် တပြိုင်နက်၊ ၎င်းသည် မြူပိုက်ထဲသို့ ကျဆင်းသွားတော့သည်။ ရေမြောင်းတစ်ခုရှိတယ်။ ရေက မြူပိုက်ကို လှောင်ကန်ထဲကို စိမ့်ကျသွားပြီး အဲဒီကနေ ပိုကြီးတဲ့ စုဆောင်းထားတဲ့ တုံဆီရောက်သွားတယ်” ဟု ဘာဆူက ဆိုသည်။

    မြူပိုက်များကို အသုံးပြု၍ လေထုအတွင်း ထိရောက်စွာ ရိတ်သိမ်းရန်အတွက် အချို့သော အခြေအနေများ လိုအပ်ပါသည်။ မြင့်မားသောလေတိုက်နှုန်းနှင့် လုံလောက်သော အပူချိန်ပြောင်းလဲမှုသည် လေထုထဲမှ ရေအလုံအလောက်ရရှိရန် လိုအပ်သည်။ Basu က “[Fog nets] က ရေမရှိတဲ့အခါ ရေမဖန်တီးနိုင်ဘူး” ဟုဆိုသောအခါ လုပ်ငန်းစဉ်အတွက် မြင့်မားသောစိုထိုင်းဆ၏ အရေးပါမှုကို အလေးပေးပါသည်။

    အပူချိန်ကျဆင်းမှုကို ရရှိရန် နောက်ထပ်နည်းလမ်းတစ်ခုမှာ မြေပြင်မှ လေကို မြေအောက်သို့ တွန်းပို့ခြင်းဖြင့် လေကို ပိုမိုလျင်မြန်စွာ စုပ်ယူနိုင်သော အအေးဓာတ်ရှိသော ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ 

    စုဆောင်းထားသော ရေချို၏ သန့်ရှင်းမှုသည် အောင်မြင်သော လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုအတွက် အရေးကြီးပါသည်။ ရေ၏သန့်ရှင်းမှုသည် ထိတွေ့သောမျက်နှာပြင်သည် သန့်ရှင်းမှုရှိမရှိအပေါ် မူတည်သည်။ မြူပိုက်များသည် လူ၏ထိတွေ့မှုကြောင့် ညစ်ညမ်းနိုင်သည်။ 

    "စနစ်အား တတ်နိုင်သမျှ သန့်ရှင်းအောင် ထိန်းသိမ်းရန် သင်ကြိုးစားလုပ်ဆောင်သည့်အရာမှာ လူ၏လက်များကဲ့သို့ လက်နှင့် တိုက်ရိုက်ထိတွေ့ခြင်း သို့မဟုတ် သိုလှောင်ခန်းအတွင်းရှိ အရာများကို ထိတွေ့ခြင်းမှ နည်းပါးအောင်ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်သည်" ဟု Basu က အကြံပေးသည်။

    Fog Nets ၏ အားသာချက်များနှင့် အားနည်းချက်များ

    မြူပိုက်များကို အလွန်ထိရောက်စေသည့်အရာမှာ ရွေ့လျားနေသည့် အစိတ်အပိုင်းများ မပါဝင်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ Basu က ပိုစျေးကြီးတယ်လို့ Basu ယုံကြည်ထားတဲ့ တခြားနည်းလမ်းတွေက သတ္တုမျက်နှာပြင်နဲ့ ရွေ့လျားနေတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေ လိုအပ်တယ်။ သို့သော် မြူပိုက်များသည် စျေးပေါသည်ဟု မဆိုလိုပါ။ ၎င်းတို့သည် ရေစုဆောင်းရန် လုံလောက်သော မျက်နှာပြင်ဧရိယာကိုလည်း ဖုံးအုပ်ထားသည်။

    သို့သော် မြူပိုက်များသည် အားနည်းချက်များ ရှိနေသည်။ အကြီးမားဆုံးအချက်မှာ စိုထိုင်းဆများသောနေရာများတွင်သာ လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ တန်ဇန်းနီးယားတွင် သူမသွားရောက်လည်ပတ်သည့်နေရာများထဲမှ တစ်ခုသည် ရေလိုအပ်သောနေရာဖြစ်သော်လည်း ရာသီဥတုမှာ အလွန်ခြောက်သွေ့သည်ဟု Basu က ဆိုသည်။ ထို့ကြောင့် အေးလွန်းသော သို့မဟုတ် ခြောက်သွေ့လွန်းသော နေရာများတွင် ဤနည်းလမ်းကို အသုံးပြုရန် မဖြစ်နိုင်ပါ။ နောက်ထပ် အားနည်းချက်တစ်ခုကတော့ ရှားပါးအသုံးပြုမှုကြောင့် ဈေးကြီးတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြူပိုက်များကို ငွေကြေးထောက်ပံ့ရန် ရွေးချယ်စရာ နှစ်ခုသာရှိကြောင်း Basu ကပြောသည်- “ပြည်သူတွေကို ကူညီဖို့ နည်းလမ်းတွေကို တက်တက်ကြွကြွ ရှာဖွေနေတဲ့ အစိုးရတစ်ခုရှိရမယ်၊ အစိုးရတိုင်းက ဒီလိုလုပ်တာမဟုတ်ဘူး ဒါမှမဟုတ် NGO တစ်ခုရှိရမယ် ဒါမှမဟုတ် တစ်မျိုးမျိုးရှိရမယ်။ ဒီအခြေခံအဆောက်အအုံကုန်ကျစရိတ်ကို ရှေ့တန်းမသွားဖို့ လိုလားတဲ့ တခြား ပရဟိတအဖွဲ့အစည်းတွေ ရှိတယ်။”

    လေထုအတွင်း ရေသန့်စက်များ အသုံးပြုခြင်း။

    လေထုထဲကရေကို ရိတ်သိမ်းဖို့ လက်စွဲနည်းလမ်းတွေ အလုပ်မလုပ်တော့တဲ့အခါ၊ လေထုထဲက ရေဂျင်နရေတာ (AWG) လိုမျိုး ခေတ်မီနည်းလမ်းတွေကို အသုံးပြုရပါမယ်။ မြူပိုက်များနှင့် မတူဘဲ၊ AWG သည် ဤတာဝန်များကို ပြီးမြောက်ရန် လျှပ်စစ်ကို အသုံးပြုသည်။ ဂျင်နရေတာသည် လေထုအတွင်း အပူချိန်ကျဆင်းစေရန် အအေးခံစနစ်နှင့် ဖွဲ့စည်းထားပြီး ရေကို သန့်စင်စေသည့် သန့်စင်သည့်စနစ်ဖြစ်သည်။ ပွင့်လင်းသောပတ်ဝန်းကျင်တွင် လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ကို နေရောင်ခြည်၊ လေနှင့် လှိုင်းများကဲ့သို့သော သဘာဝစွမ်းအင်အရင်းအမြစ်များမှ ရရှိနိုင်သည်။ 

    ရိုးရိုးရှင်းရှင်းပြောရလျှင် AWG သည် သောက်သုံးနိုင်သောရေကိုထုတ်လုပ်ပေးသည်မှလွဲ၍ AWG သည် air dehumidifier အဖြစ်လုပ်ဆောင်သည်။ GaiaDiscovery မှသတ်မှတ်ထားသည့်အတိုင်း စိုထိုင်းဆများ ဂျင်နရေတာအတွင်းသို့ စိုထိုင်းဆများဝင်ရောက်လာသောအခါ အအေးခံစနစ်သည် "နှင်းရည်ကျသောလေကို ၎င်း၏နှင်းရည်မှတ်အောက်လေကို အအေးပေးခြင်းဖြင့် လေကိုအအေးခံခြင်း၊ လေကို စုပ်ထုတ်ခြင်း သို့မဟုတ် လေဖိအားပေးစေခြင်း" ဖြင့် GaiaDiscovery မှ သတ်မှတ်ပေးပါသည်။ စိုထိုင်းဆသည် အရည်အခြေအနေသို့ရောက်ရှိသောအခါ၊ ၎င်းသည် ဘက်တီးရီးယားဆန့်ကျင်သည့်လေစစ်ထုတ်စက်ဖြင့် အသုံးပြုထားသော သန့်စင်သည့်လုပ်ငန်းစဉ်ကိုဖြတ်သန်းသည်။ Filter သည် ရေထဲမှ ဘက်တီးရီးယားများ၊ ဓာတုပစ္စည်းများ နှင့် ညစ်ညမ်းမှုများကို ဖယ်ရှားပေးကာ လိုအပ်သူများ သောက်သုံးရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေသော ကြည်လင်ပြတ်သားသောရေကို ရရှိစေပါသည်။

    လေထုအတွင်း ရေသန့်စက်များ၏ အားသာချက်များနှင့် အားနည်းချက်များ

    AWG သည် လေထုထဲမှ ရေကို ရိတ်သိမ်းရန် အလွန်ထိရောက်သော နည်းပညာတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့် လိုအပ်သည့်အရာအားလုံးမှာ လေနှင့်လျှပ်စစ်ဖြစ်ပြီး၊ သဘာဝစွမ်းအင်ရင်းမြစ်များမှရရှိနိုင်ပါသည်။ သန့်စင်သည့်စနစ် တပ်ဆင်ထားသောအခါတွင်၊ မီးစက်မှထွက်လာသောရေသည် လေထုအတွင်းမှ ရိတ်သိမ်းသည့်နည်းလမ်းအများစုဖြင့် ထုတ်လုပ်သည့်ရေထက် ပိုမိုသန့်ရှင်းမည်ဖြစ်သည်။ ရေချိုထုတ်လုပ်ရန်အတွက် AWG သည် စိုထိုင်းဆလိုအပ်သော်လည်း မည်သည့်နေရာတွင်မဆို ထားရှိနိုင်ပါသည်။ ၎င်း၏သယ်ဆောင်ရလွယ်ကူမှုသည် ဆေးရုံများ၊ ရဲစခန်းများ၊ သို့မဟုတ် ပျက်စီးသောမုန်တိုင်းဒဏ်မှ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများအတွက် အမိုးအကာများကဲ့သို့သော အရေးပေါ်နေရာများစွာတွင် အသုံးပြုနိုင်စေသည်။ ရေရှားပါးမှုကြောင့် အသက်ကို မထောက်ပံ့နိုင်သော နေရာများအတွက် တန်ဖိုးရှိပါသည်။ ကံမကောင်းစွာဖြင့်၊ AWGs များသည် အခြားသော အခြေခံလေထုရေထု ရိတ်သိမ်းခြင်းနည်းပညာများထက် စျေးပိုကြီးသည်ဟု သိရှိရပါသည်။

    Tags:
    အမျိုးအစား
    အကြောင်းအရာအကွက်