Nkwekọrịta cybersecurity zuru ụwa ọnụ: Otu iwu na-achịkwa mbara igwe

• Banyere chepụtara:
• Aha onye edemede

  Quantumrun ịhụ ụzọ
• June 2, 2023

Ebinyela aka n'ọtụtụ nkwekọrịta cybersecurity zuru ụwa ọnụ kemgbe 2015 iji melite mmekorita cybersecurity n'etiti steeti. Otú ọ dị, nkwekọrịta ndị a ezutewo nguzogide, karịsịa site na Russia na ndị ha na ya jikọrọ aka.

Nkwekọrịta nkwekọrịta cybersecurity zuru ụwa ọnụ

Na 2021, otu United Nations'(UN) Open-Ended Working Group (OEWG) kwenye ndị otu ka ha kwenye na nkwekọrịta cybersecurity mba ụwa. Ka ọ dị ugbu a, mba 150 etinyela aka na usoro a, gụnyere ntinye ederede 200 na nkwupụta awa 110. Otu UN's cybersecurity Group of Governmental Experts (GGE) ebutela atụmatụ nchekwa ịntanetị zuru ụwa ọnụ, yana naanị mba ole na ole na-esonye. Agbanyeghị, na Septemba 2018, Nzukọ Ezumezu nke UN kwadoro usoro abụọ yiri ya: mbipụta nke isii nke GGE kwadoro na US na OEWG tụpụtara Russia, bụ nke ghere oghe nye mba ndị otu niile. Enwere votu 109 kwadoro atụmatụ OEWG nke Russia, na-egosi mmasị zuru ụwa ọnụ na mkparịta ụka na ịmepụta ụkpụrụ maka ịntanetị.

Akụkọ GGE na-adụ ọdụ ka a nọgide na-elekwasị anya n'ihe egwu ọhụrụ, iwu mba ụwa, iwulite ikike, na imepụta ọgbakọ oge niile iji kparịta nsogbu nchekwa cyber n'ime UN. A kwadoro nkwekọrịta GGE nke afọ 2015 dị ka ihe dị ịrịba ama n'ịmepụta ụkpụrụ cyber iji nyere mba dị iche iche aka n'ịgagharị webụ n'ụzọ ziri ezi. Maka oge mbụ, mkparịta ụka gbasara nchekwa ahụike na akụrụngwa ndị ọzọ dị oke egwu sitere na mwakpo cyber mere. Karịsịa, inye ikike n'ịkwalite ikike dị mkpa; ọbụlagodi OEWG ghọtara mkpa ọ dị na mmekorita cyber nke mba ụwa ebe ọ bụ na a na-agbanwe data mgbe niile n'ofe oke, na-eme ka amụma akụrụngwa akọwapụtara nke obodo ghara ịdị irè.

Mmetụta na-emebi emebi

Isi arụmụka dị na nkwekọrịta a bụ ma ekwesịrị ịmepụta iwu ndị ọzọ iji nabata mgbagwoju anya na-emepe emepe nke gburugburu dijitalụ ma ọ bụ ọ bụrụ na a ga-ewere iwu cybersecurity dị adị ka ntọala. Otu mba nke mbụ, gụnyere Russia, Syria, Cuba, Egypt, na Iran, nwere nkwado ụfọdụ sitere na China, rụrụ ụka maka nke mbụ. N'otu oge ahụ, US na ndị ọzọ ọdịda anyanwụ liberal ochichi onye kwuo uche na nkwekọrịta 2015 GGE kwesịrị ewukwasị na ọ bụghị dochie. Karịsịa, UK na US na-atụle nkwekọrịta mba ụwa na-adịchaghị mkpa ebe ọ bụ na iwu mba ụwa na-achịkwa cyberspace.

Arụmụka ọzọ bụ ka a ga-esi chịkwaa n'ịba ụba agha nke cyberspace. Ọtụtụ steeti, gụnyere Russia na China, akpọọla oku maka mmachibido iwu na ọrụ cyber ndị agha yana ike cyber na-akpasu iwe. Agbanyeghị, US na ndị mmekọ ya emegidela nke a. Okwu ọzọ bụ ọrụ nke ụlọ ọrụ teknụzụ na nkwekọrịta cybersecurity zuru ụwa ọnụ. Ọtụtụ ụlọ ọrụ alala azụ isonye na nkwekọrịta ndị a, na-atụ egwu na a ga-edobe iwu ka ukwuu.

Ọ dị mkpa iburu n'obi na esemokwu geopolitical a nkwekọrịta cybersecurity zuru ụwa ọnụ na-agagharị. Ọ bụ ezie na mwakpo cyber nke steeti Russia na China na-akwado na-enweta mkpuchi kachasị (dịka ọmụmaatụ, Solar Winds na Microsoft Exchange), US na ndị mmekọ ya (gụnyere UK na Israel) ebusokwala ọgụ cyber nke ha. Dịka ọmụmaatụ, US tinyere malware na akụrụngwa ọkụ eletrik Russia na 2019 dị ka ịdọ aka ná ntị nye Onye isi ala Vladimir Putin. Ndị US wakporo ndị na-emepụta ekwentị mkpanaaka ndị China wee ledo ebe nyocha kacha ukwuu nke China: Mahadum Tsinghua. Ihe omume ndị a mere na ọbụna steeti ndị ọchịchị na-ebo ebubo na ha na-ebute mwakpo cyber mgbe niile na-achọsi ike itinye ụkpụrụ siri ike na mbara igwe. Agbanyeghị, UN n'ozuzu na-ewere nkwekọrịta nchekwa ịntanetị a zuru ụwa ọnụ ka ọ ga-aga nke ọma.

Mmetụta sara mbara nke nkwekọrịta cybersecurity zuru ụwa ọnụ

Mmetụta enwere ike na nkwekọrịta cybersecurity zuru ụwa ọnụ nwere ike ịgụnye: 

• Mba na-achịkwawanye (na oge ụfọdụ, na-enye aka) ngalaba ọha na nke onwe ha iji kwalite akụrụngwa nchekwa cyber ha. 
• Mmụba ntinye ego na ngwọta cybersecurity yana mkpasu iwe (dịka, ndị agha, nledo) ike cyber, ọkachasị n'etiti otu mba na-emegide dị ka ndị agha Russia-China na gọọmentị ọdịda anyanwụ.
• Ọnụ ọgụgụ mba na-arịwanye elu nke na-ezere ịkwado Russia-China ma ọ bụ West, kama na-ahọrọ imejuputa iwu cybersecurity nke ha na-arụ ọrụ kacha mma maka ọdịmma mba ha.
• Ụlọ ọrụ teknụzụ buru ibu-karịsịa ndị na-enye ọrụ igwe ojii, SaaS, na ụlọ ọrụ microprocessor-na-ekere òkè na nkwekọrịta ndị a, dabere na mmetụta ha na-arụ ọrụ ha.
• Ihe ịma aka iji mejuputa nkwekọrịta a, ọkachasị maka mba ndị na-emepe emepe na-enweghị akụrụngwa, ụkpụrụ, ma ọ bụ akụrụngwa dị mkpa iji kwado nchekwa nchekwa cyber dị elu.

Ajụjụ ndị a ga -atụle

• Ị chere na nkwekọrịta cybersecurity zuru ụwa ọnụ bụ ezigbo echiche?
• Kedu ka mba ga-esi zụlite nkwekọrịta nchekwa cyber nke ziri ezi yana nke na-agụnye mmadụ niile?