ADHD ကုသမှု၏အနာဂတ်

ကြုံး 

 ADHD သည် အမေရိကတွင် ကြီးမားသောအရာဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် လူဦးရေ၏ 3-5% (လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်နှစ်ကျော်ကပင်) သက်ရောက်မှုရှိပြီး ကလေးများနှင့် လူကြီးများပါ သက်ရောက်မှုရှိသည်။ ဒီတော့ ဒီလိုပြဿနာမျိုး ကျယ်ကျယ် ပြန့်ပြန့်နဲ့ ကုစားဖို့ ကတိကဝတ်တွေ ရှိတယ် မဟုတ်လား။ 

အင်း မရှုပ်ပါဘူး။ ၎င်းအတွက် ကုသနည်းမရှိသေးသော်လည်း ထိန်းချုပ်ရန်နည်းလမ်းများရှိပါသည်။ ပြောရရင်၊ အမျိုးမျိုးသော ဆေးဝါးများနှင့် ဆေးဝါးများအပြင် အချို့သော ကုထုံးများမှတဆင့်။ ဤနာမည်ကြီးဆေးဝါးများနှင့် ဆေးဝါးများ၏ ဘုံဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ- ပျို့အန်ခြင်း၊ အော့အန်ခြင်း၊ အစာစားချင်စိတ်မရှိခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်းနှင့် အိပ်မပျော်ခြင်းတို့ကို မကျော်ဖြတ်မချင်း ဆိုးရွားသည်မဟုတ်ပါ။ ဤဆေးဝါးများသည် ရောဂါကို ကုသရာတွင် အထောက်အကူ ပြုသော်လည်း ၎င်းသည် ဝင်း-အနိုင် မဟုတ်သေးပါ။ 

သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ADHD ၏နောက်ကွယ်မှလုပ်ဆောင်မှုများနှင့် ၎င်းသည် လူ့ခန္ဓာကိုယ်ကို တိုက်ရိုက်အကျိုးသက်ရောက်ပုံနှင့် ပတ်သက်၍ မသေချာသေးကြောင်း၊ အဆိုပါရောဂါသည် နေ့စဉ်နှင့်အမျှ လူများကို ပို၍ပို၍ထိခိုက်စေသောကြောင့် အရေးယူဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် ADHD သုတေသနနှင့် ကုသရေးနည်းလမ်းသစ်များကို ရှာဖွေပြီး အကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိသည်။ 

ဉာဏ်ရည်ထက်မြက်သော ခန့်မှန်းချက်ပြုလုပ်ခြင်း ? 

ဖြစ်ရပ်တစ်ခုတည်းတွင် ADHD ၏အကျိုးသက်ရောက်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ သိပ္ပံပညာရှင်များ တစ်ခုတည်းကိုသာ ပူပန်မနေတော့ပါ။ အဆိုပါရောဂါသည် လူအများကြားတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ပျံ့နှံ့လာသည်နှင့်အမျှ ယခုအခါ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် လူဦးရေအပေါ် အနာဂတ်သက်ရောက်မှုများကို စူးစမ်းရှာဖွေနေပြီဖြစ်သည်။ Daily Health ၏ အဆိုအရ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ၎င်းတို့၏ သုတေသနပြုချက်တွင် အောက်ပါမေးခွန်းများကို ရှာဖွေနေကြသည်- “ရောဂါမရှိသော ညီအစ်ကို မောင်နှမများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ADHD ကလေးများသည် မည်သို့ဖြစ်တတ်သနည်း။ လူကြီးတွေရော ကိုယ့်သားသမီးတွေကို ဘယ်လိုကိုင်တွယ်ကြမလဲ” အခြားလေ့လာမှုများက လူကြီးများတွင် ADHD ကို ပိုနားလည်ရန် ကြိုးပမ်းကြသည်။ ထိုလေ့လာမှုများသည် ADHD ကလေးအား ဂရုစိုက်သောမိဘနှင့် ကောင်းမွန်စွာလုပ်ဆောင်နိုင်သော လူကြီးတစ်ဦးအဖြစ် ကြီးပြင်းလာစေရန် ကူညီပေးရာတွင် မည်သို့သော ကုသမှုအမျိုးအစားများ သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုများ ကွဲပြားစေသည်ကို ထိုးထွင်းသိမြင်စေသည်။  

ထိုကဲ့သို့ သုတေသနကိုရယူရန် ဤသိပ္ပံပညာရှင်များ စမ်းသပ်နေပုံနှင့်ပတ်သက်၍ မှတ်ချက်တစ်ခု ပြောကြားသင့်သည်။ နေ့စဉ်ကျန်းမာရေးနှင့်အညီ၊ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ဤအဆုံးသတ်များရရှိရန် လူနှင့်တိရစ္ဆာန်များကို အသုံးပြုနေပါသည်။ ဆောင်းပါးတွင် “တိရစ္ဆာန်သုတေသနပြုခြင်းသည် စမ်းသပ်ဆေးဝါးအသစ်များ၏ ဘေးကင်းမှုနှင့် ထိရောက်မှုကို လူသားတို့အား မပေးအပ်မီ အချိန်ကြာမြင့်စွာ စမ်းသပ်နိုင်စေသည်” ဟု ဖော်ပြထားသည်။  

သို့သော်၊ တိရစ္ဆာန်စမ်းသပ်ခြင်းသည် ADHD ၏ဘာသာရပ်ကဲ့သို့ပင် သိပ္ပံပညာအသိုင်းအဝိုင်းတွင် အပြင်းအထန်အချေအတင်ငြင်းခုံနေသည့်အကြောင်းအရာဖြစ်သောကြောင့် ဤအလေ့အကျင့်သည် အဆိုးမြင်မှုနှင့် အပြုသဘောဝေဖန်မှုနှစ်ခုစလုံးအတွက် သီးသန့်ဖြစ်သည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ သေချာတာတစ်ခုက ဤအလေ့အကျင့်များ အောင်မြင်ပါက စိတ်ပညာလောကသည် အတွင်းဘက်သို့ ပြောင်းလဲသွားနိုင်သည်။ 

ကြိုတင်သိထားပါ။  

ADHD သည် ဦးနှောက်အပေါ် သက်ရောက်မှုကို ကြည့်ရှုသည့်အခါ မကြာသေးမီက အလွန်ရေပန်းစားသော အလေ့အကျင့်တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ Daily Health ၏ အဆိုအရ သုတေသနအသစ်သည် ကိုယ်ဝန်ဆောင်လေ့လာမှုများနှင့် ကလေးဘဝနှင့် ကြီးပြင်းလာမှုသည် ကလေးများတွင် ADHD ပေါ်ထွန်းပုံနှင့်အတူ အခန်းကဏ္ဍတစ်ခုမှ ပါဝင်နေသည်။ 

ရောင်စုံဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများပါရှိသော အထက်ဖော်ပြပါဆေးဝါးများနှင့် ဆေးဝါးများကိုလည်း စမ်းသပ်စစ်ဆေးလျက်ရှိသည်။ ဤနေရာတွင် တိရိစ္ဆာန်များ ထပ်မံဝင်ရောက်လာပါသည်။ ဆေးဝါးအသစ်များ တီထွင်ရာတွင်၊ တိရစ္ဆာန်များသည် မကြာခဏ စမ်းသပ်ခံရပြီး လူသားများကို အတုယူရန် စောင့်ကြည့်ထားသော အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ 
ကျင့်ဝတ်မရှိသည်ဖြစ်စေ သုတေသနသည် ADHD ဟူသော ပဟေဠိများကို ပိုမိုဖော်ထုတ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ 

သီအိုရီအရ… 

Everyday Health ဟူသော စကားလုံးတွင် “NIMH နှင့် U.S. ပညာရေးဌာနတို့သည် ADHD ကုသမှု ပေါင်းစပ်မှုများသည် ကလေးများ အမျိုးအစား အမျိုးမျိုးအတွက် အကောင်းဆုံး အလုပ်ဖြစ်သည်ကို ကြည့်ရှုရန် နိုင်ငံတွင်း လေ့လာမှုကြီးတစ်ခု—ယင်း၏ ပထမဆုံး———ကို ပံ့ပိုးပေးနေသည်။ ဤ 5 နှစ်ကြာလေ့လာမှုကာလအတွင်း နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ သုတေသနဆေးခန်းများမှ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် အဆိုပါမေးခွန်းများကိုဖြေဆိုရန်အတွက် ဒေတာစုဆောင်းရာတွင် အတူတကွလုပ်ဆောင်သွားပါမည်- စိတ်ကြွဆေးနှင့် အပြုအမူပြုပြင်မွမ်းမံခြင်းတို့ကို ပေါင်းစပ်ခြင်းသည် တစ်ဦးတည်းထက် ပိုမိုထိရောက်မှုရှိပါသလား။ ယောက်ျားလေးတွေနဲ့ မိန်းကလေးတွေက ကုသမှုကို တုံ့ပြန်ပုံချင်း မတူဘူးလား။ မိသားစုစိတ်ဖိစီးမှုများ၊ ဝင်ငွေနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်သည် ADHD ၏ပြင်းထန်မှုနှင့် ရေရှည်ရလဒ်များကို မည်သို့အကျိုးသက်ရောက်သနည်း။ ဆေးဝါးလိုအပ်မှုသည် ကလေးများ၏ အရည်အချင်း၊ ချုပ်တည်းမှုနှင့် မိမိကိုယ်ကို တန်ဖိုးထားမှုတို့ကို မည်သို့အကျိုးသက်ရောက်စေသနည်း။ 

ဒါက နောက်ဆုံးအချက်ကို ထပ်ခါထပ်ခါ ပြောတာမျိုးပါ။ ယခုမူ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ADHD ၏ "တစ်သမတ်တည်း" ကို မေးခွန်းထုတ်ခြင်းဖြင့် ယင်းကို နောက်ထပ်တစ်လှမ်း လှမ်းတက်လှမ်းနေပြီဖြစ်သည်။ မျိုးကွဲတွေ ကွဲပြားရင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ။ ADHD (သို့မဟုတ် ထိုကိစ္စအတွက် စိတ်ပညာ) နှင့် ရင်းနှီးသူတိုင်းသည် စိတ်ကျရောဂါကို မကြာခဏဆိုသလို စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းနှင့် စိုးရိမ်သောကများကဲ့သို့သော အခြားအခြေအနေများနှင့် အုပ်စုဖွဲ့ကြောင်း သိပါသည်။ သို့သော် ယခုအခါ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ADHD ရှိသူများ သို့မဟုတ် ဤအခြေအနေများထဲမှ ခြားနားချက်များ (သို့မဟုတ် ဆင်တူမှုများ) ရှိမရှိ စစ်ဆေးနိုင်ပြီဖြစ်သည်။ ADHD နှင့် အခြားအခြေအနေများကြား အဓိကချိတ်ဆက်မှုများကို ရှာဖွေခြင်းသည် အားလုံးအတွက် စိတ်ဝေဒနာကို ကုသရန် အပိုတွန်းအားတစ်ခုဟု ဆိုလိုပါသည်။ 

အဘယ်ကြောင့်ဒီအအရေးကြီးသနည်း  

သုတေသနအသစ်သည် လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးနှင့် သက်ဆိုင်နေပုံရသည်။ ဒါကောင်းလား၊ မကောင်းဘူးလား။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ယခု ADHD သည် လူများကို နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ပိုမိုအကျိုးသက်ရောက်နေသဖြင့် ၎င်း၏ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးနှင့် ထိန်းချုပ်မှုအတွက် အသုံးပြုနိုင်သည့် မည်သည့်အချက်အလက်ကိုမဆို လက်ခံရရှိမည်ဖြစ်သည်။ 

သိပ္ပံပညာအသိုင်းအဝိုင်းမှာ၊ အဲဒါပါပဲ။ ADHD သည် စိတ်ပညာရှင်များ၊ မိဘများ၊ ဆရာများနှင့် ၎င်းရှိသူများပင်လျှင် ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရမည့် ပြဿနာတစ်ခုအဖြစ် အမြဲရှုမြင်ထားသည်။ သို့သော် တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ဉာဏ်ကြီးရှင်များ၊ အားကစားသမားများ၊ နိုဗယ်ဆုရှင်များနှင့် အခြားသူများမှ ချီးကျူးလေ့ရှိသည့် ၎င်း၏ "ဖန်တီးမှုဆိုင်ရာ အကျိုးကျေးဇူးများ" ကြောင့် ADHD ကို လူ့အဖွဲ့အစည်းတွင် လက်ခံယုံကြည်ထားသည်။  

ထို့ကြောင့် ဤနည်းဖြင့် ကုသနည်းကို တစ်နည်းတစ်ဖုံ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့လျှင်ပင် ၎င်း၏ အကျိုးကျေးဇူးများသည် လူ့အဖွဲ့အစည်းတွင် ယခုလက်ရှိ ADHD ထက် ပိုကြီးသော ဆွေးနွေးငြင်းခုံမှုတစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာမည်ဖြစ်သည်။