မြို့ကြီးများတွင် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်လာခြင်း- ရေနစ်မြုပ်နေသော အနာဂတ်အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်း။

• Author:
• စာရေးသူနာမည်

  Quantumrun Foresight
• နိုဝင်ဘာလ 8, 2021

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ အကျိုးဆက်ဖြစ်သော ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်လာခြင်းသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ကမ်းရိုးတန်းမြို့များကို သက်ရောက်မှုရှိနေပြီဖြစ်ပြီး အနာဂတ်တွင် သိသာထင်ရှားသော လူဦးရေဆိုင်ရာ အပြောင်းအလဲများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ နယ်သာလန်၏ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အခြေခံအဆောက်အဦများ မြှင့်တင်ခြင်းမှသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဆန်းသစ်သော "ရေမြှုပ်မြို့" အစပြုမှုအထိ အမျိုးမျိုးသော မဟာဗျူဟာများဖြင့် တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး Kiribati ကဲ့သို့သော အခြားသူများက နေရာပြောင်းရွှေ့ခြင်းကို နောက်ဆုံးအပန်းဖြေစခန်းအဖြစ် ယူဆကြသည်။ ဤပြောင်းလဲမှုများသည် အခြေခံအဆောက်အအုံနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းမှ နိုင်ငံရေးမဟာမိတ်များနှင့် စိတ်ကျန်းမာရေးအထိ အရာအားလုံးကို ကျယ်ပြန့်စွာသက်ရောက်မှုရှိစေမည်ဖြစ်သည်။

မြို့ကြီးများတွင် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်ခြင်း။

2000 ခုနှစ်များအစောပိုင်းကတည်းက သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ခန့်မှန်းခြေ စုစုပေါင်း 7.6 စင်တီမီတာ တိုးလာသဖြင့် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် ဆက်တိုက်မြင့်တက်လာသည်ကို သိပ္ပံပညာရှင်များက တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ဤကိန်းဂဏန်းသည် နှစ်အလိုက် 0.3 စင်တီမီတာခန့် တိုးလာခြင်းနှင့် ညီမျှသည်၊ သေးငယ်ပုံရသော ကိန်းဂဏာန်းဖြစ်သော်လည်း ၎င်းသည် ကျွန်ုပ်တို့ဂြိုဟ်၏ အနာဂတ်အတွက် သိသာထင်ရှားသော ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုများ ရှိနေပါသည်။ အကယ်၍ ကမ္ဘာ့အပူချိန် 1.5 ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် တိုးလာပါက လက်ရှိရေစီးကြောင်းအတိုင်း ဖြစ်လာနိုင်ချေရှိသော အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်လာပါက ဤရာစုနှစ်အကုန်တွင် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်သည် 52 မှ 97.5 စင်တီမီတာကြား မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အထူးသဖြင့် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်လာမှု၏ သက်ရောက်မှုများကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ကမ်းရိုးတန်းမြို့များတွင် ခံစားနေကြရပြီဖြစ်သည်။ တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းရာသီအတွင်း ပြင်းထန်သောရေလွှမ်းမိုးမှုများဖြစ်ပေါ်ကာ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်မြင့်တက်မှုနှင့် မြေယာပြိုကျမှုတို့ ပေါင်းစပ်မှုကြောင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏မြို့တော် ဂျကာတာတွင် ၁၀ နှစ်အောက်အတွင်း ၂.၅ မီတာနစ်မြုပ်ခဲ့သည်။ ဤသည်မှာ သီးခြားဖြစ်ရပ်မဟုတ်ပါ။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ လက်ငင်းနှင့် မြင်သာထင်သာသော အကျိုးဆက်များကို မီးမောင်းထိုးပြပြီး အခြားကမ်းရိုးတန်းမြို့များတွင် အလားတူအခြေအနေများ ပေါ်ပေါက်လျက်ရှိသည်။

ရှေ့ကို မျှော်ကြည့်တော့၊ ပင်လယ်ပြင်မှာရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေအတွက် ပိုလို့တောင် စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်လာပါတယ်။ ဤကျွန်းနိုင်ငံများသည် အထူးသဖြင့် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်လာမှု၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို ခံနိုင်ရည်ရှိကြပြီး အချို့က လက်ရှိရေစီးကြောင်းအတိုင်း ဆက်လက်ရှင်သန်နေပါက ၎င်းတို့၏ ရှင်သန်မှုမှာ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဝန်ခံကြသည်။ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်သော ဒုက္ခသည်များသည် နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေး မတည်မငြိမ်ဖြစ်စေသည့် ဤကျွန်းနိုင်ငံများဖြင့် ကြီးမားစွာ ပါ၀င်လာဖွယ်ရှိသည်။

အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေတယ်။

ဤဆိုးရွားလာသော အခြေအနေများကို လျော့ပါးစေရန် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ကမ်းရိုးတန်းမြို့ကြီးများက ကြိုတင်ကာကွယ်မှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အောက် ကုန်းမြေ၏ အရေးပါသော အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သော နယ်သာလန်သည် ဤပြဿနာအတွက် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ချဉ်းကပ်မှုတစ်ခုကို ကျင့်သုံးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် ရေကာတာများနှင့် ပင်လယ်တံတိုင်းများကို အားဖြည့်ကာ၊ ပိုလျှံနေသော ရေများကို စီမံခန့်ခွဲရန် ရေလှောင်ကန်များ ဖန်တီးကာ ၎င်းတို့၏ ရပ်ရွာများ၏ ရာသီဥတုဒဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိရေး ပိုမိုကောင်းမွန်လာစေရန် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားသည်။ ဘက်ပေါင်းစုံမှ ဤချဉ်းကပ်နည်းသည် အခြားနိုင်ငံများအတွက် စံနမူနာတစ်ခုအဖြစ် လုပ်ဆောင်ပြီး အခြေခံအဆောက်အအုံနှင့် ရပ်ရွာကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုတို့ မည်ကဲ့သို့ လက်တွဲလုပ်ဆောင်နိုင်သည်ကို သရုပ်ပြပါသည်။

တစ်ချိန်တည်းတွင်၊ တရုတ်သည် ၎င်း၏ "ရေမြှုပ်မြို့" အစပျိုးမှုဖြင့် ဤပြဿနာအတွက် ထူးခြားသောချဉ်းကပ်မှုတစ်ခုကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ မြို့ပြဧရိယာ၏ 80 ရာခိုင်နှုန်းသည် ရေလွှမ်းမိုးမှု 70 ရာခိုင်နှုန်းကို စုပ်ယူပြီး ပြန်လည်အသုံးပြုနိုင်ရန် ဤအစီအစဉ်ကို ပြဌာန်းထားသည်။ အစိုးရက ဤနည်းလမ်းကို 600 ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် မြို့ပေါင်း 2030 တွင်အကောင်အထည်ဖော်ရန်စီစဉ်ထားသည်။ ဤနည်းဗျူဟာသည် ရေကြီးရေလျှံမှု၏ လက်ငင်းခြိမ်းခြောက်မှုကို ဖြေရှင်းပေးရုံသာမက မြို့ပြစီမံကိန်းနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် များစွာအကျိုးရှိစေမည့် ရေရှည်တည်တံ့သော ရေစီမံခန့်ခွဲမှုကို မြှင့်တင်ပေးပါသည်။

သို့သော်လည်း အချို့နိုင်ငံများအတွက်မူ လျော့ပါးရေး ဗျူဟာများသည် မလုံလောက်ပေ။ ပစိဖိတ်ဒေသရှိ မြေနိမ့်ပိုင်းကျွန်းနိုင်ငံဖြစ်သည့် ကီရီဘာတီသည် နောက်ဆုံးအပန်းဖြေစခန်းနေရာချထားရေးဗျူဟာကို စဉ်းစားနေသည်။ အစိုးရသည် အရန်အစီအစဉ်အဖြစ် ဖီဂျီထံမှ မြေကွက်တစ်ကွက်ဝယ်ရန် ညှိနှိုင်းလျက်ရှိသည်။ ဤဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းများကို ပြန်လည်ပုံဖော်ရန်အတွက် ရာသီဥတုကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ခြင်းအတွက် အလားအလာများကို မီးမောင်းထိုးပြပြီး နိုင်ငံတကာမူဝါဒများနှင့် သဘောတူညီချက်အသစ်များ လိုအပ်ပါသည်။

ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်မှု၏ ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုမှာ မြို့ကြီးများ၊

ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်လာခြင်း၏ ကျယ်ပြန့်သောသက်ရောက်မှုများ ပါဝင်နိုင်သည်-

• ရေကြီးမှုနှင့် မုန်တိုင်းများအတွင်း ၎င်းတို့၏စနစ်များကို ခံနိုင်ရည်ရှိအောင် ထိန်းသိမ်းထားနိုင်သည့် နည်းပညာများတွင် စွမ်းအင်နှင့် ရေကဲ့သို့သော မရှိမဖြစ်အခြေခံအဆောက်အအုံများ မြှုပ်နှံထားသည်။
• လမ်းများ၊ ဥမင်များနှင့် ရထားသံလမ်းများကဲ့သို့သော အများသူငှာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ်များကို ပြန်လည်ဒီဇိုင်းထုတ်ရန် သို့မဟုတ် မြှင့်တင်ရန် လိုအပ်သည်။
• မြေနိမ့်ပိုင်း ကမ်းရိုးတန်းဒေသများမှ ကုန်းတွင်းပိုင်းဒေသများသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ကြသော လူဦးရေသည် ဤဒေသများတွင် အရင်းအမြစ်များ များပြားပြီး တင်းကျပ်မှုများ ဖြစ်စေသည်။
• ငါးဖမ်းခြင်းနှင့် ခရီးသွားကဏ္ဍများသည် အလားအလာ ကျဆင်းခြင်း သို့မဟုတ် အသွင်ပြောင်းခြင်းကို ရင်ဆိုင်နေရသည်။
• နိုင်ငံများမှ မျှဝေထားသော အရင်းအမြစ်များ၊ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှု မူဝါဒများနှင့် ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်များကို ညှိနှိုင်းကြသောအခါ နိုင်ငံရေးမဟာမိတ်များနှင့် ပဋိပက္ခအသစ်များ။
• သဘာဝဘေးအန္တရာယ် တုံ့ပြန်မှုနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံ လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေရန် ကုန်ကျစရိတ်များ တိုးလာခြင်း၊ ကမ်းရိုးတန်းဒေသများရှိ ပိုင်ဆိုင်မှုတန်ဖိုးများ ကျဆင်းလာခြင်း၊ အာမခံနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့်များ အပြောင်းအလဲများ။
• ကမ်းရိုးတန်းဂေဟစနစ်များ ဆုံးရှုံးခြင်း၊ ကမ်းရိုးတန်းတိုက်စားမှု တိုးလာခြင်းနှင့် ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများနှင့် ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းအပေါ် သက်ရောက်မှုများနှင့်အတူ သမုဒ္ဒရာ ဆားငန်ပမာဏ ပြောင်းလဲမှု၊
• အိုးမဲ့အိမ်မဲ့များ၊ ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းလုပ်ငန်းများ ဆုံးရှုံးခြင်းနှင့် ဆက်စပ်သော စိတ်ဖိစီးမှုနှင့် စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာများ တိုးလာခြင်းကြောင့် လူမှုဝန်ဆောင်မှုနှင့် ပံ့ပိုးမှုစနစ်များအတွက် ပိုမိုလိုအပ်လာပါသည်။

စဉ်းစားရန်မေးခွန်းများ

• အကယ်၍ သင်သည် ကမ်းရိုးတန်းမြို့၌ နေထိုင်ပါက၊ ကုန်းတွင်းပိုင်းသို့ ထပ်မံပြောင်းရွှေ့ရန် ဆန္ဒရှိပါသလား။ ဘာကြောင့်လဲ၊
• သင့်မြို့သည် ပြင်းထန်သောရာသီဥတုအခြေအနေအတွက် မည်သို့ပြင်ဆင်နေသနည်း။