Wejście naszych wspaniałych władców robotów

W którymś momencie swojego życia być może słyszałeś o nieszczęściach osób, które niedawno straciły pracę, które wahają się od powszechnego „to nie moja wina” lub popularnego „pożałują”. Jednak w dzisiejszym świecie te odwieczne narzekania stopniowo zamieniają się w coś w stylu „ten robot zabrał mi pracę” lub „najwyraźniej program komputerowy może z łatwością zastąpić mój tytuł licencjata”. Jasne, może to brzmieć jak przesada (przynajmniej w dzisiejszych czasach), ale taka troska jest właściwie zrozumiała. Maszyny naprawdę stają się lepsze od ludzi w wykonywaniu pewnych zadań, w wyniku czego zaczynają zastępować wielu pracowników fizycznych na całym świecie.

Ta zmiana najwyraźniej zasiała wśród wielu ziarno niepokoju. Uważają, że to tylko kwestia czasu, zanim świat pracy zostanie zdominowany przez maszyny – od autonomicznych samochodów eliminujących taksówki po futurystyczne automaty sprzedające, które zastąpią pracowników fast foodów. Te osoby mogą być rzeczywiście usprawiedliwione w swoim terrorze, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę statystyki bezrobocia podawane w mediach.

Według najnowszych doniesienia z The Economistna przykład „w ciągu ostatnich trzech dekad udział pracy w produkcji skurczył się na całym świecie z 64% do 59%. W tym kontekście prace związane z pracą to prace związane z produkcją i montażem. Chociaż dane na pierwszy rzut oka nie wydają się aż tak dużym spadkiem, pesymiści ze świata pracy uważają, że to dopiero początek większego spadku.

Inny przykład pochodzi z statystyki opublikowane przez rząd Kanady, co pokazuje, że stopa bezrobocia w kraju wynosi 6.8% w lutym 2015 r., co w przybliżeniu odpowiada 6,600 osobom bez pracy. Jak na cały kraj z populacją szacowaną na około 35 milionów, nie wydaje się to takie złe, ale niepokojące jest to, że znaczna część tych liczb może potencjalnie wynikać z wprowadzenia maszyn do siły roboczej. Jak wyjaśnił urzędnik Stats Canada, „nie ma wątpliwości, że ludzie tracą pracę na rzecz maszyn, ale w tej chwili [po prostu] Kanadyjczycy nie znają dokładnych liczb”.

Jeśli powyższe raporty nie przekonały Cię wystarczająco, środowisko akademickie opublikowało również wiele prognoz, aby jeszcze bardziej potwierdzić obawy. Jeden z nich pochodzi z Oxford Martin School (oddziału badawczego Uniwersytetu Oksfordzkiego), który poinformowało, że „45% miejsc pracy w Ameryce jest bardzo zagrożonych zajęciem przez komputery w ciągu najbliższych dwóch dekad”. Znalezisko było określone za pomocą metody modelowania statystycznego obejmujący ponad 700 ofert pracy w O'Net, internetowej sieci karier. Na domiar wszystkiego Bill Gates powiedział nawet: „Technologia z czasem zmniejszy popyt na miejsca pracy, szczególnie na niższym poziomie umiejętności”.

Wreszcie dziesiątki publikacji nadal wyrażają tę kwestię. W ciągu ostatnich kilku lat możemy zauważyć, że książki wyjaśniające, dlaczego bezrobocie spowodowane przez maszyny jest tak powszechne, stają się coraz bardziej widoczne. Niektóre książki, np Anatomia utraty pracy: jak, dlaczego i gdzie spada zatrudnienie określają nawet obszary zatrudnienia, których należy unikać ze względu na nieuchronność maszyn, które przejmą wszystkie zadania.

Biorąc pod uwagę cały ten kontekst, można zadać następujące pytania: czy naprawdę istnieje problem z maszynami, które przejmują pracę pracowników fizycznych? A może to tylko dużo strachu o nic? Jeśli raport i przewidywania mogą być poprawne, dlaczego nie ma więcej osób buntujących się na ulicach? Dlaczego nie ma większego zamieszania i popytu na trwałe miejsca pracy? Ren Macpherson może być w stanie odpowiedzieć na niektóre z tych pytań.

Ren Macpherson spędził 10 lat swojego życia pracując dla firmy samochodowej. Jako robotnik, jego praca polegała na kontrolowaniu ramienia robota, które mocowało zbiorniki gazu do pojazdów. Dla niektórych może to brzmieć nudno, ale to życie i krew północnoamerykańskiego przemysłu siły roboczej, a co ważniejsze, to właśnie te rodzaje pracy są najbardziej dotknięte przez maszyny.

Według niego utrata pracy zawsze była spowodowana maszynami, ale firmy często sprawiają, że cała sytuacja staje się znacznie bardziej skomplikowana, niż wielu mogłoby sądzić. Na przykład firma, w której pracuje, zamyka swój magazyn na okres od dwóch tygodni do miesiąca za każdym razem, gdy pojawia się nowy pojazd. „Wtedy maszyny są przezbrajane lub wprowadzane nowe”, powiedział, „[w tym okresie] wszyscy jesteśmy przenoszeni do nowych zadań, często te, które pierwotnie zajmowały kilku z nas, teraz mogą potrzebować tylko jednego”.

Kontynuował wyjaśnianie, że firmy starają się zatrzymać jak najwięcej pracowników, ale z pewnością nie każdy ma tyle szczęścia, by zrobić cięcie. „Jeśli twoja praca już nie istnieje dzięki nowym robotom, które zainstalowali, [zdecydowanie] masz kłopoty” – powiedział. Dodał dalej, że staż pracy również odgrywa ogromną rolę w ratowaniu pracy. „Jeśli jesteś tam od dłuższego czasu, twój szef umieszcza cię gdzie indziej. Jeśli jesteś niskim człowiekiem na słupie totemowym, zostajesz zwolniony, więc nic nie dzieje się bezpośrednio i dlatego nikt nie ma na tyle świadomego nastroju, aby połączyć to i zaprotestować”. Uważał, że może to odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ludzie nie protestują przeciwko utracie pracy przez maszyny. „Oni po prostu nie zdają sobie z tego sprawy”.

Wreszcie Macpherson uważał, że przemysł motoryzacyjny nadal będzie podlegał wpływowi maszyn, ale uznał, że nie byłoby to takie straszne. Dla niego ważniejsze jest to, że możemy potrzebować realnej zmiany myślenia, aby zakończyć zagrożenie bezrobociem spowodowanym przez maszyny. „Wyeliminowanie zbędnych miejsc pracy w społeczeństwie musi nastąpić, aby poprawić sytuację”. Dodaje, że „oznacza to, że musimy pomyśleć o tym, czego maszyny nie eliminują i dlaczego”.

Na szczęście nie wszystkie branże przeżywają kryzys i Rory Rudd może to potwierdzić. Rudd spędził ostatnie trzy lata pracując jako kontroler bagażu przed lotem na międzynarodowym lotnisku Toronto Pearson i międzynarodowym porcie lotniczym im. Johna C. Munro Hamiltona w Mount Hope w Ontario. Jego praca obejmuje głównie klepanie, odczytywanie zdjęć rentgenowskich bagażu i sprawdzanie wizualne osób, które chcą wejść na pokład komercyjnych linii lotniczych.

Biorąc pod uwagę sposób, w jaki zmierza nasz nowy, postępowy świat, łatwo sobie wyobrazić, że jego pracę zastąpią maszyny. Na przykład wprowadzenie aparatu rentgenowskiego lub zaawansowanych technologicznie skanerów umożliwiło ochronie lotniska dokładne skanowanie zawartości bagażu pasażerów i wykrywanie metalowych przedmiotów, takich jak broń. Jednak w dziwacznym zwrocie uwagi maszyny w rzeczywistości nie stanowiły większego zagrożenia dla pozycji Rudda na lotnisku Mount Hope. Zwrócił uwagę, że to, co zapewniło mu pracę, to ludzka intuicja.

„Problem z maszyną polega na tym, że każdy jest zagrożeniem” – powiedział Rudd.

„Nowe maszyny nie tylko spowalniają wszystko z powodu braku intuicji i podstawowego rozumowania, ale powodują tak wiele problemów, że nigdy nie zastąpią nas”.

Rudd natknął się również na inne kwestie, aby dać nadzieję pesymistom, którzy wierzą, że maszyny zastąpią nas wszystkich. „To zabawne, że dziewięć na dziesięć [ludzi] wolałoby mieć do czynienia z osobą niż z maszyną… nikt nie chce używać skanera, który całkowicie narusza ich prywatność”.

Dalej wyjaśnił, że osoba podczas pierwszego lotu może być zdenerwowana, roztrzęsiona i może zostawić w torbie coś, czego nie powinna, tylko dlatego, że nie wie. „Gdybym to wszystko zobaczył, porozmawiałbym z tą osobą i dowiedział się, czy to jej pierwszy raz. Maszyna podniosłaby alarm, pogarszając wszystko” – argumentował Rudd. „Wiem, że tak długo, jak ludzie chcą mieć do czynienia z ludźmi za pośrednictwem zimnych, pozbawionych emocji maszyn, zawsze będzie pewne bezpieczeństwo pracy”.