Kwantumrun

BEELDKREDIET:

iStock

Mondiale minimumbelasting: belastingparadijzen minder aantrekkelijk maken

Implementatie van een mondiale minimumbelasting om grote bedrijven te ontmoedigen hun activiteiten over te dragen naar jurisdicties met lage belastingen.

Auteur:
auteursnaam
Quantumrun-prognose
29 november 2023

Samenvatting inzicht

Het GloBE-initiatief van de OESO stelt een mondiale minimumvennootschapsbelasting van 15% vast om belastingontwijking door multinationals tegen te gaan. Dit heeft gevolgen voor bedrijven met een omzet van meer dan 761 miljoen dollar en zou potentieel 150 miljard dollar per jaar kunnen opleveren. Zowel jurisdicties met hoge als met lage belastingen, waaronder Ierland en Hongarije, hebben de hervorming onderschreven, die ook een herstructurering inhoudt waar belastingen worden betaald op basis van de locatie van de klant. Deze stap, gesteund door president Biden, heeft tot doel het verschuiven van winsten naar belastingparadijzen – een veel voorkomende tactiek van technologiegiganten – te ontmoedigen en zou kunnen leiden tot meer activiteiten van de afdeling vennootschapsbelasting, lobbyen tegen de hervorming en verschuivingen in de mondiale bedrijfsactiviteiten.

Mondiale minimale belastingcontext

In april 2022 bracht de intergouvernementele groep Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) een mondiaal beleid inzake minimale vennootschapsbelasting uit, oftewel Global Anti-Base Erosion (GloBE). De nieuwe maatregel is bedoeld om belastingontwijking door grote multinationale ondernemingen (MNO's) tegen te gaan. De belasting zal van toepassing zijn op multinationals die meer dan 761 miljoen dollar verdienen en zal naar schatting ongeveer 150 miljard dollar aan extra jaarlijkse mondiale belastinginkomsten opleveren. Dit beleid schetst een specifiek raamwerk om de belastingproblemen aan te pakken die voortvloeien uit de digitalisering en mondialisering van de economie, waarover in oktober 137 overeenstemming werd bereikt door 20 landen en rechtsgebieden onder de OESO/G2021.

Er zijn twee “pijlers” van de hervorming: Pijler 1 verandert de plaats waar grote bedrijven belasting betalen (wat een impact heeft op winsten ter waarde van ongeveer 125 miljard dollar), en Pijler 2 is de wereldwijde minimumbelasting. Onder GloBE zouden grote bedrijven meer belastingen betalen in landen waar ze klanten hebben, en iets minder in de rechtsgebieden waar hun hoofdkantoor, werknemers en activiteiten zich bevinden. Bovendien regelt de overeenkomst de goedkeuring van een wereldwijde minimumbelasting van 15 procent die van toepassing zou zijn op bedrijven met inkomsten in landen met lage belastingen. De GloBE-regels zullen een “aanvullende belasting” opleggen op het “laagbelaste inkomen” van een multinational, dat wil zeggen de winst die wordt gegenereerd in rechtsgebieden met effectieve belastingtarieven onder de 15 procent. Overheden ontwikkelen nu implementatieplannen via hun lokale regelgeving.

Disruptieve impact

In juli 2021 leidde de Amerikaanse president Joe Biden de oproep om de wereldwijde minimumbelasting van 15 procent in te voeren. Het leggen van een bodem onder de belastingverplichtingen van multinationals in andere landen zou de president helpen zijn doel te bereiken: het lokale bedrijfstarief verhogen naar 28 procent, door de prikkel voor bedrijven te verminderen om honderden miljarden dollars aan inkomsten naar locaties met lage belastingen te blijven verplaatsen. Het daaropvolgende voorstel van de OESO om deze mondiale minimumbelasting in te voeren is een mijlpaal, aangezien zelfs jurisdicties met lage belastingen, zoals Ierland, Hongarije en Estland, ermee hebben ingestemd zich bij de overeenkomst aan te sluiten.

Jarenlang hebben bedrijven allerlei inventieve boekhoudmethoden gebruikt om op illegale wijze belastingverplichtingen te vermijden door geld naar locaties met lage belastingen te verschuiven. Volgens een onderzoek uit 2018, gepubliceerd door Gabriel Zucman, hoogleraar economie aan de Universiteit van Californië in Berkeley, wordt ongeveer 40 procent van de wereldwijde winsten van multinationale ondernemingen “kunstmatig verschoven” naar belastingparadijzen. Grote technologiebedrijven als Google, Amazon en Facebook staan erom bekend misbruik te maken van deze praktijk, waarbij de OESO deze bedrijven omschrijft als ‘de winnaars van de mondialisering’. Sommige Europese landen die digitale belastingen op grote technologie hebben opgelegd, zullen deze vervangen door GloBE zodra de overeenkomst wet wordt. Er wordt verwacht dat diplomaten uit de deelnemende landen een formele overeenkomst zullen sluiten om de nieuwe regels tegen 2023 te implementeren.

Bredere implicaties van de mondiale minimumbelasting

Mogelijke gevolgen van een mondiale minimumbelasting kunnen zijn:

Multinationale vennootschapsbelastingafdelingen kunnen hun personeelsbestand zien groeien omdat dit belastingregime mogelijk een grotere mondiale coördinatie vereist om de juiste toepassing van belastingen in elk rechtsgebied te garanderen.
Grote bedrijven dringen zich terug en lobbyen tegen de mondiale minimumbelasting.
Bedrijven die besluiten om in hun thuisland te opereren in plaats van in het buitenland. Dit kan leiden tot werkloosheid en inkomensverlies voor ontwikkelingseconomieën en landen met lage belastingen; deze ontwikkelingslanden kunnen gestimuleerd worden om zich aan te sluiten bij niet-westerse machten om tegen deze wetgeving te protesteren.
De OESO en de G20 werken verder samen om aanvullende belastinghervormingen door te voeren om ervoor te zorgen dat grote bedrijven correct worden belast.
De belasting- en boekhoudsector ervaart een bloei nu bedrijven meer van hun consultants inhuren om door de complexe regels van de nieuwe belastinghervormingen te navigeren.