Ọrịa Arctic: nje na nje bacteria na-echere ka ice na-ata

• Banyere chepụtara:
• Aha onye edemede

  Quantumrun ịhụ ụzọ
• January 9, 2022

Nchịkọta nghọta

Ka ụwa na-alụ ọgụ na mmalite nke ọrịa COVID-19, oke ọkụ na-adịghị ahụkebe na Siberia na-eme ka permafrost gbazee, na-ahapụ nje virus na nje bacteria oge ochie tọrọ n'ime. Ihe omume a, yana mmụba nke ọrụ mmadụ na Arctic na mgbanwe mgbanwe anụ ọhịa n'ihi mgbanwe ihu igwe, welitere nchegbu banyere enwere ike ibute ọrịa ọhụrụ. Mmetụta nke ọrịa Arctic ndị a na-erute oke, na-emetụta ụgwọ nlekọta ahụike, mmepe teknụzụ, ahịa ọrụ, nyocha gburugburu ebe obibi, ndọrọ ndọrọ ọchịchị na omume ọha mmadụ.

Ọnọdụ ọrịa Arctic

N'isi mmalite nke Machị 2020, ka ụwa na-akwado maka mkpọchi mkpọchi zuru ebe niile n'ihi ọrịa COVID-19, ihe omume ihu igwe dị iche na-apụta na ugwu ọwụwa anyanwụ Siberia. Mpaghara a dịpụrụ adịpụ nọ na-enwe oke okpomọkụ pụrụ iche, na-enwe okpomọkụ na-arị elu ruo ogo Celsius 45 nke a na-anụbeghị. Otu ìgwè ndị ọkà mmụta sayensị, bụ́ ndị na-ekiri ọnọdụ ihu igwe a na-adịghị ahụkebe, jikọtara ihe omume ahụ na okwu ka ukwuu nke mgbanwe ihu igwe. Ha haziri nzukọ ọmụmụ iji kparịta ihe egwu ndị nwere ike ime na mgbaze nke permafrost, ihe na-arị elu nke ukwuu na mpaghara ndị a.

Permafrost bụ ihe organic ọ bụla, ma ọ bụ ájá, mineral, nkume, ma ọ bụ ala, nke nọgidere na-ajụ oyi na ma ọ bụ n'okpuru 0 degrees Celsius maka opekempe afọ abụọ. oyi akwa oyi kpọnwụrụ akpọnwụ, nke na-adịkarị ọtụtụ mita n'ime ya, na-arụ ọrụ dị ka ngalaba nchekwa eke, na-echekwa ihe niile dị n'ime ya n'ọnọdụ animation kwụsịtụrụ. Otú ọ dị, ka okpomọkụ zuru ụwa ọnụ na-arị elu, permafrost a na-eji nwayọọ nwayọọ na-agbaze site n'elu gbadaa. Usoro mgbaze a, nke na-eme kemgbe iri afọ abụọ gara aga, nwere ike ịhapụ ihe ndị ahụ tọrọ atọ nke permafrost na gburugburu ebe obibi.

Otu n'ime ihe ndị dị na permafrost bụ nje na nje bacteria oge ochie, bụ́ ndị a tụrụ mkpọrọ na ice ruo ọtụtụ puku afọ, ma ọ bụrụ na ọ bụghị ọtụtụ nde afọ. Ihe microorganisms ndị a, ozugbo ewepụtara n'ikuku, nwere ike ịchọta onye ọbịa wee mee ka ọ dị ndụ. Ndị ọkachamara n'ihe banyere ọrịa na-efe efe, bụ́ ndị na-amụ banyere nje ndị a n'oge ochie, ekwenyela na ọ ga-ekwe omume. Ntọhapụ nke nje virus na nje bacteria oge ochie ndị a nwere ike inwe mmetụta dị ukwuu na ahụike zuru ụwa ọnụ, nke nwere ike ibute mpụta ọrịa ndị ọgwụ ọgbara ọhụrụ ahụtụbeghị mbụ. 

Mmetụta na-emebi emebi

Mbilite n'ọnwụ nke nje DNA dị afọ 30,000 sitere na permafrost nke ndị ọkachamara n'ihe banyere nje si na Mahadum Aix-Marseille dị na France welitere nchegbu banyere ohere ọrịa na-efe efe sitere na Arctic n'ọdịnihu. Ọ bụ ezie na nje na-achọ ndị ọbịa dị ndụ ka ha dịrị ndụ na Arctic bi na ya dị ntakịrị, mpaghara ahụ na-ahụ mmụba nke ọrụ mmadụ. Ndị bi n'obodo ukwu na-abata na mpaghara ahụ, bụ isi maka ịwepụta mmanụ na gas. 

Mgbanwe ihu igwe abụghị nanị na-emetụta ọnụ ọgụgụ mmadụ kamakwa ọ na-agbanwekwa ụdị nnụnụ na azụ̀ na-akwagharị. Ka ụdị ndị a na-abanye n'ókèala ọhụrụ, ha nwere ike ịbanye na nje nje ndị a napụtara na permafrost. Usoro a na-abawanye ohere nke ọrịa zoonotic, nke enwere ike ibunye site na anụmanụ gaa na mmadụ. Otu n'ime ọrịa ndị dị otú ahụ gosipụtara na ọ nwere ike imerụ ahụ bụ Anthrax, nke nje bacteria na-esi na ya pụta n'ala. Ihe ntiwapụ na 2016 butere ọnwụ nke anụ ọhịa Siberia ma bute mmadụ iri na abụọ.

Ọ bụ ezie na ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere ugbu a na ntiwapụ nke Anthrax ọzọ agaghị ekwe omume, mmụba na-aga n'ihu na okpomọkụ zuru ụwa ọnụ nwere ike ịbawanye ohere nke ntiwapụ n'ọdịnihu. Maka ụlọ ọrụ ndị na-etinye aka na mpụta mmanụ na gas Arctic, nke a nwere ike ịpụta itinye ụkpụrụ ahụike na nchekwa siri ike. Maka gọọmentị, ọ nwere ike ịgụnye itinye ego na nyocha iji ghọta nke ọma nje nje oge ochie a yana imepụta atụmatụ iji belata mmetụta ha nwere. 

Mmetụta nke ọrịa arctic

Mmetụta dị ukwuu nke ọrịa Arctic nwere ike ịgụnye:

• Ihe ize ndụ na-abawanye nke nnyefe nje na anụmanụ na mmadụ na-esite na anụ ọhịa na-ejupụta mpaghara Arctic. A maghị ikike nje ndị a nwere ịghọ ọrịa na-efe efe zuru ụwa ọnụ.
• Mmụba ntinye ego na ọmụmụ ọgwụ mgbochi yana nyocha sayensị na-akwado gọọmentị na gburugburu arctic.
• Mpụta nke ọrịa Arctic nwere ike iduga n'ịbawanye ụgwọ nlekọta ahụike, imebi mmefu ego mba yana nwere ike ibute ụtụ isi dị elu ma ọ bụ belata mmefu ego na mpaghara ndị ọzọ.
• Ike nke ọrịa na-efe efe ọhụrụ nwere ike ịkpalite mmepe nke teknụzụ ọhụrụ maka nchọpụta na njikwa ọrịa, na-eduga na uto nke ụlọ ọrụ biotech.
• Ọrịa na-efe efe na mpaghara ndị metụtara mmanụ na gas na-ebute ụkọ ọrụ na ụlọ ọrụ ndị a, na-emetụta mmepụta ume na ọnụ ahịa.
• Mmụba itinye ego na nyocha gburugburu ebe obibi na mbọ nchekwa ka ịghọta na ibelata ihe egwu ndị a na-aghọ ihe kacha mkpa.
• Esemokwu ndọrọ ndọrọ ọchịchị ka mba na-arụrịta ụka maka ibu ọrụ maka ilebara ihe egwu ndị a na ụgwọ ndị metụtara ha.
• Ndị mmadụ na-akpachara anya maka njem ma ọ bụ ihe omume a na-eme n'èzí na Arctic, na-emetụta ụlọ ọrụ dịka njem nlegharị anya na ntụrụndụ.
• Mmụbawanye ọha na eze na nchegbu gbasara ọrịa ndị na-ebute mgbanwe ihu igwe, na-ebuli ọchịchọ maka omume ga-adigide n'akụkụ niile nke ọha mmadụ.

Ajụjụ ndị a ga -atụle

• Kedu ka ị chere na gọọmentị kwesịrị ịkwado maka ọrịa na-efe efe n'ọdịnihu?
• Kedu ka ihe iyi egwu nke nje na-agbanarị permafrost nwere ike isi metụta mgbalị mberede ihu igwe zuru ụwa ọnụ?