Далайн төмрийн бордоо: Далайн төмрийн агууламжийг нэмэгдүүлэх нь уур амьсгалын өөрчлөлтийг тогтвортой шийдвэрлэх арга мөн үү?

ЗУРГИЙН ЗЭЭЛ:
Зургийн кредит
iStock

Далайн төмрийн бордоо: Далайн төмрийн агууламжийг нэмэгдүүлэх нь уур амьсгалын өөрчлөлтийг тогтвортой шийдвэрлэх арга мөн үү?

Далайн төмрийн бордоо: Далайн төмрийн агууламжийг нэмэгдүүлэх нь уур амьсгалын өөрчлөлтийг тогтвортой шийдвэрлэх арга мөн үү?

Дэд гарчгийн текст
Эрдэмтэд усан доорх төмрийг ихэсгэх нь нүүрстөрөгчийг илүү шингээхэд хүргэж чадах эсэхийг туршиж байгаа боловч шүүмжлэгчид геоинженерийн аюулаас эмээж байна.
    • Зохиогчийн тухай:
    • Зохиогчийн нэр
      Quantumrun Foresight
    • Аравдугаар сар 3, 2022

    Үзэл баримтлалын хураангуй

    Уур амьсгалын өөрчлөлтөд далай тэнгисийн үүрэг оролцоог судалж байгаа эрдэмтэд далайн усанд төмөр нэмэх нь нүүрстөрөгчийн давхар ислийг шингээх организмуудыг нэмэгдүүлж чадах эсэхийг туршиж байна. Энэхүү арга нь сонирхолтой хэдий ч далайн экосистем болон өөрийгөө зохицуулах бичил биетний цогц тэнцвэрт байдлаас шалтгаалан үр дүнтэй биш байж магадгүй юм. Үүний үр дагавар нь байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөллийг нухацтай авч үзэх, нүүрстөрөгчийг шингээх бага инвазив аргыг боловсруулахыг уриалж, бодлого, үйлдвэрлэлд хамаатай.

    Далайн төмрийн бордооны нөхцөл байдал

    Эрдэмтэд нүүрстөрөгчийн давхар ислийг шингээх организмын өсөлтийг дэмжихийн тулд төмрийн агууламжийг нэмэгдүүлэх замаар далай дээр туршилт хийж байна. Судалгаанууд эхэндээ ирээдүйтэй байсан ч зарим судлаачид далайн төмрийн бордолт нь уур амьсгалын өөрчлөлтийг буцаахад бага нөлөө үзүүлэх болно гэж үзэж байна.

    Дэлхийн далай нь гол төлөв фитопланктоны үйл ажиллагаанаас болж агаар мандлын нүүрстөрөгчийн түвшинг хадгалах үүрэгтэй. Эдгээр организмууд нь агаар мандлын нүүрстөрөгчийн давхар ислийг ургамал, фотосинтезээс авдаг; иддэггүй нь нүүрстөрөгчийг хадгалж, далайн ёроолд живдэг. Фитопланктон нь далайн ёроолд хэдэн зуун, мянган жилийн турш хэвтэж чаддаг.

    Гэсэн хэдий ч фитопланктон ургахад төмөр, фосфат, нитрат хэрэгтэй. Төмөр бол дэлхий дээрх хоёр дахь хамгийн түгээмэл ашигт малтмал бөгөөд тив дэх тоос шорооноос далайд ордог. Үүний нэгэн адил төмөр нь далайн ёроолд шингэдэг тул далайн зарим хэсэгт энэ эрдэс нь бусадтай харьцуулахад бага байдаг. Жишээлбэл, Өмнөд далай нь бусад макро шим тэжээлээр баялаг ч бусад далайтай харьцуулахад төмрийн түвшин, фитопланктоны тоо хэмжээ багатай байдаг.

    Зарим эрдэмтэд усан доорх төмрийн олдоцыг дэмжих нь нүүрстөрөгчийн давхар ислийг шингээх чадвартай далайн бичил биетүүдийг нэмэгдүүлэхэд хүргэдэг гэж үздэг. 1980-аад онд далайн биогеохимич Жон Мартин лонхонд суурилсан судалгаа хийснээс хойш далайн төмрийн бордооны судалгааг хийгдэж байгаа бөгөөд энэ нь шим тэжээл ихтэй далайд төмөр нэмэх нь фитопланктоны популяцийг хурдацтай нэмэгдүүлж байгааг харуулсан. Мартины таамаглалын дагуу хийсэн 13 том хэмжээний төмрийн бордооны туршилтаас хоёр нь л далайн гүн дэх замаг ургахад алдсан нүүрстөрөгчийг зайлуулж чадсан. Үлдсэн хэсэг нь нөлөө үзүүлж чадаагүй эсвэл тодорхойгүй үр дүнд хүрсэн.

    Сөрөг нөлөө

    Массачусетсийн Технологийн Их Сургуулийн судалгаагаар далайн төмрийн бордооны аргын чухал талыг онцлон тэмдэглэв: далайн бичил биетүүд болон далай дахь эрдэс бодисын агууламж хоорондын тэнцвэр. Агаар мандлаас нүүрстөрөгчийг татахад чухал ач холбогдолтой эдгээр бичил биетүүд нь өөрийгөө зохицуулах чадавхитай бөгөөд хэрэгцээгээ хангахын тулд далайн химийн бодисыг өөрчилдөг. Энэхүү олдвор нь далай дахь төмрийг зүгээр л нэмэгдүүлэх нь эдгээр бичил биетүүд илүү их нүүрстөрөгчийг шингээх чадварыг төдийлөн нэмэгдүүлэхгүй байх магадлалтайг харуулж байна, учир нь тэд аль хэдийн орчноо хамгийн их үр ашигтай байлгах үүднээс оновчтой болгодог.

    Засгийн газар болон байгаль орчны байгууллагууд төмрийн бордоо гэх мэт томоохон геоинженерийн төслүүдийг хэрэгжүүлэхийн өмнө далайн системийн нарийн төвөгтэй харилцааг анхаарч үзэх хэрэгтэй. Анхны таамаглал нь төмрийг нэмэх нь нүүрстөрөгчийн шингээлтийг эрс нэмэгдүүлэх боломжтой гэж үзсэн ч бодит байдал нь илүү нарийн юм. Энэхүү бодит байдал нь далайн экосистемээр дамжих долгионы нөлөөг харгалзан уур амьсгалын өөрчлөлтийг сааруулах илүү цогц арга барилыг шаарддаг.

    Уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх ирээдүйн технологи, арга барилыг эрэлхийлж буй компаниудын хувьд экологийн талаар сайтар ойлголттой байх нь чухал болохыг судалгаа харуулж байна. Энэ нь аж ахуйн нэгжүүдийг энгийн шийдлээс цааш харж, илүү экосистемд суурилсан арга барилд хөрөнгө оруулалт хийхийг уриалж байна. Энэхүү хэтийн төлөв нь зөвхөн үр дүнтэй төдийгүй тогтвортой уур амьсгалын шийдлүүдийг боловсруулахад инновацийг дэмжих болно.

    Далайн төмрийн бордооны үр дагавар

    Далайн төмрийн бордооны үр дагавар нь дараахь зүйлийг агуулж болно. 

    • Эрдэмтэд төмрийн бордооны туршилтууд загасны аж ахуйг сэргээх эсвэл бусад ховордсон далайн бичил биетүүд дээр ажиллаж чадах эсэхийг шалгах туршилтаа үргэлжлүүлсээр байна. 
    • Зарим компани, судалгааны байгууллагууд нүүрстөрөгчийн хуримтлалыг цуглуулахын тулд далайн төмрийн бордооны схемийг хэрэгжүүлэхийг оролдсон туршилтууд дээр үргэлжлүүлэн хамтран ажиллаж байна.
    • Далайн төмрийн бордооны туршилт (жишээ нь замаг цэцэглэх гэх мэт) байгаль орчны аюулын талаарх олон нийтийн мэдлэг, санаа зовнилыг нэмэгдүүлэх.
    • Төмрийн бордооны томоохон төслүүдийг бүрмөсөн хориглохыг шаардсан далай тэнгисийн байгаль хамгаалагчдын шахалт.
    • НҮБ-аас далайд ямар туршилт хийхийг зөвшөөрч, үргэлжлэх хугацааны талаар хатуу удирдамж гаргаж байна.
    • Далайн судалгаанд засгийн газар болон хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалт нэмэгдэж, далайд нүүрстөрөгчийг шингээх өөр, инвазив бус аргуудыг олж илрүүлэхэд хүргэж байна.
    • Олон улсын байгууллагуудын зохицуулалтын хүрээг сайжруулж, далайн бордооны үйл ажиллагаа нь дэлхийн байгаль орчныг хамгаалах стандарттай нийцэж байгаа эсэхийг баталгаажуулсан.
    • Бизнесүүд далай тэнгист туршилт хийхдээ илүү хатуу зохицуулалтыг дагаж мөрдөхийг эрмэлздэг тул байгаль орчны хяналтын технологийн зах зээлийн шинэ боломжуудыг хөгжүүлэх.

    Анхаарах асуултууд

    • Янз бүрийн далайд төмрийн бордоо хийснээр өөр ямар үр дагавар гарч болох вэ?
    • Төмрийн бордоо нь далайн амьдралд өөр хэрхэн нөлөөлж болох вэ?