နည်းပညာကြီးကြီးမားမားနှင့် စတင်တည်ထောင်ခြင်း- ဧရာမနည်းပညာကုမ္ပဏီများသည် ပြိုင်ဘက်များကို တွန်းလှန်ရန် သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို အသုံးပြုကြသည်။

• Author:
• စာရေးသူနာမည်

  Quantumrun Foresight
• ဇူလိုင်လ 15, 2022

ဝိပဿနာ အကျဉ်းချုပ်

နည်းပညာကုမ္ပဏီကြီးများ ထွန်းကားလာခြင်းသည် ၎င်းတို့၏ အစောပိုင်း startup တက်ကြွမှုမှ ၎င်းတို့၏ စျေးကွက်လွှမ်းမိုးမှုကို ကာကွယ်ရန် အာရုံစိုက်ခြင်းသို့ မကြာခဏ ယှဉ်ပြိုင်မှုမဟုတ်သော အလေ့အကျင့်များမှတဆင့် အပြောင်းအလဲကို အမှတ်အသားပြုပါသည်။ ဤအလေ့အကျင့်များတွင် ပြိုင်ဆိုင်မှုကို တားဆီးရန်နှင့် တီထွင်ဆန်းသစ်မှုနှင့် စျေးကွက်မတူကွဲပြားမှုကို ဟန့်တားနိုင်သည့် နယ်ပယ်ဆိုင်ရာစွမ်းရည်များကို အာရုံစိုက်ရန် ပြိုင်ဆိုင်မှုကို တားဆီးရန် startup များရယူခြင်း ပါဝင်သည်။ တုံ့ပြန်မှုအနေဖြင့်၊ အစိုးရများနှင့် စည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့များသည် ပြိုင်ဆိုင်မှုနှင့် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိသော နည်းပညာကဏ္ဍကို တွန်းအားပေးရန်အတွက် ယုံကြည်မှုဆန့်ကျင်ရေးလုပ်ဆောင်မှုများနှင့် ဥပဒေများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားနေပါသည်။

ကြီးမားသောနည်းပညာနှင့် startup ဆက်စပ်မှု

Facebook၊ Amazon၊ Alphabet (Google ၏ ဦးပိုင်ကုမ္ပဏီ)၊ Apple နှင့် Microsoft တို့သည် တစ်ချိန်က ဈေးကွက်သို့ အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသော ထုတ်ကုန်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို မိတ်ဆက်သည့် လုပ်ငန်းစတင်သူများဖြစ်သည်။ 2022 တွင်၊ ဤ Goliath ကုမ္ပဏီများသည် startup ကုမ္ပဏီများကို ပုံဆောင်သည့် သွက်လက်သော စွမ်းရည်ကို ဆုံးရှုံးသွားကာ ပြိုင်ဆိုင်မှုမရှိသော လုပ်ငန်းအလေ့အကျင့်များမှတဆင့် ၎င်းတို့၏ရာထူးများကို ကာကွယ်ရန် မကြာခဏ ကြိုးစားကြသည်။

လွန်ဒေါ့ကွန်းစီးပွားရေးသည် 2000 ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် Silicon Valley ၏ startup, "tech-bro" ပတ်ဝန်းကျင်မှ သိသိသာသာ ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင်၊ Facebook ကဲ့သို့ startup များသည် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ ဆက်သွယ်ပြောဆိုပုံ၊ ချိတ်ဆက်မှုများကို ထူထောင်ရန်နှင့် မီဒီယာကို စားသုံးပုံကို တော်လှန်ပြောင်းလဲစေသည့် ထုတ်ကုန်များကို ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။ အကျိုးတူအရင်းရှင်များနှင့် ရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများသည် ပေးဆောင်ထားသော ဝန်ဆောင်မှုများသည် တော်လှန်ပြီး စျေးကွက်အာရုံကို ဖမ်းစားထားသောကြောင့် ၎င်းတို့၏ အလောင်းအစားများကို မကြောက်ကြပါ။ 

ယနေ့တွင် Facebook၊ Apple၊ Google နှင့် Amazon တို့သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြီးဆုံး ကော်ပိုရေးရှင်းများထဲမှ ဖြစ်လာသည်။ ၎င်းတို့၏ စျေးကွက်တန်ဖိုးသည် နိုင်ငံ့စီးပွားရေးအချို့၏ ပြည်တွင်းအသားတင်ထုတ်ကုန်နှင့် ညီမျှသည်။ ဤကုမ္ပဏီများသည် လုပ်ငန်းခေါင်းဆောင်များဖြစ်လာသော်လည်း ၎င်းတို့၏ အရွယ်အစား၊ သြဇာအာဏာနှင့် ငွေကြေးစွမ်းအားတို့သည် ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်းအလေ့အထများကို ဆန်းစစ်မှု တိုးလာပါသည်။ Atlantic ၏ နှစ်ဘက်စလုံးမှ စည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေး အရာရှိများသည် အဆိုပါကုမ္ပဏီများကို ဖြိုခွင်းရန် ခြိမ်းခြောက်နေပြီး ယင်းကုမ္ပဏီများသည် ဖောက်သည်ဒေတာကို ကိုင်တွယ်ပုံအပေါ် လူအများက ယုံကြည်မှု ဆုံးရှုံးသွားသဖြင့် နည်းပညာကုမ္ပဏီများသည် ၎င်းတို့၏ အတိုင်းအတာကို မျှတစေပြီး ပြိုင်ဆိုင်မှုကို ချေမှုန်းရန် စွမ်းအားအတွင်း အရာအားလုံးကို လုပ်ဆောင်နေကြသည်။

2010 ခုနှစ်မှစတင်၍ နည်းပညာကုမ္ပဏီများသည် ၎င်းတို့၏စျေးကွက်ကြီးစိုးမှုကိုစိန်ခေါ်နိုင်လောက်အောင်ကြီးမားသောကြီးထွားလာမှုမပြုမီ startup များကိုရယူခြင်းဖြင့် ရိုင်းစိုင်းသောအပြုအမူကိုပြသခဲ့သည်။ (ဥပမာ၊ 2014 ခုနှစ်တွင် Facebook သည် မက်ဆေ့ချ်အက်ပ် WhatsApp ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၉ ဘီလီယံဖြင့် ဝယ်ယူခဲ့သည်။) ဤသဘောတူညီချက်များကို kill zone သို့မဟုတ် killer acquisitions ဟုခေါ်သည်၊ သုတေသီအချို့က ဆန်းသစ်တီထွင်မှုကို ဟန့်တားသည်ဟု ငြင်းခုံကြသည်။

အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေတယ်။

လုပ်ငန်းစဥ်များသည် သမားရိုးကျ လုပ်ငန်းပုံစံများကို စိန်ခေါ်သည့် ပြိုင်ဘက်ကင်းသော ထုတ်ကုန်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို မကြာခဏ မိတ်ဆက်လေ့ရှိပြီး လုပ်ငန်းအမျိုးမျိုးတွင် ပြောင်းလဲမှုအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေသည်။ ဤကုမ္ပဏီများသည် ပုံမှန်အားဖြင့် တီထွင်ဆန်းသစ်ထားသော အိုင်ဒီယာများနှင့် နည်းပညာများကို ဦးစားပေးကာ ၎င်းတို့ကို တည်ထောင်ထားသော ဈေးကွက်ကစားသမားများနှင့် ခွဲခြားနိုင်သော ထုတ်ကုန် သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှုများကို ဖန်တီးရန် တွန်းအားပေးပါသည်။ ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့်၊ နည်းပညာကုမ္ပဏီများသည် ၎င်းတို့၏ လက်ရှိထုတ်ကုန်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများအတွက် တိုးမြင့်တိုးတက်မှုများ ဖော်ဆောင်ရန် အာရုံစိုက်လေ့ရှိသည်။ အန္တရာယ်နည်းသော်လည်း ဤနည်းဗျူဟာသည် ဤကုမ္ပဏီများသည် ပိုမိုဘေးကင်းပြီး ကြိုတင်မှန်းဆနိုင်သော မြှင့်တင်မှုများကို ရွေးချယ်သောကြောင့် တီထွင်ဆန်းသစ်မှုတွင် ရပ်တန့်သွားနိုင်သည်။

ထို့အပြင်၊ ကြီးမားသောနည်းပညာကုမ္ပဏီကြီးများ၏ အရည်အချင်းများကို ရယူခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းခြင်းဆီသို့ ချဉ်းကပ်ခြင်းသည် startup များအတွက် သိသာထင်ရှားသော စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ မြင့်မားသောလစာများနှင့် ပြည့်စုံသောအကျိုးခံစားခွင့်များကို ပေးဆောင်ခြင်းဖြင့်၊ ဤတည်ထောင်ထားသောကုမ္ပဏီများသည် လုပ်ငန်းနယ်ပယ်တွင် အကောင်းဆုံးစွမ်းရည်ရှိသူများကို ဆွဲဆောင်လေ့ရှိပြီး လုပ်ငန်းစတင်လုပ်ကိုင်သူများသည် ကိုက်ညီရန် ရုန်းကန်နေရပါသည်။ ဤပြင်းထန်သော စွမ်းရည်များရယူခြင်းဗျူဟာသည် လုပ်ငန်းစတင်သူများ၏ တီထွင်ဆန်းသစ်မှုနှင့် ကြီးထွားနိုင်မှုစွမ်းရည်ကို အကျိုးသက်ရောက်စေရုံသာမက ကြီးမားသောလုပ်ငန်းကြီးများတွင် ကျွမ်းကျင်မှုနှင့် အကြံဥာဏ်များ စုစည်းမှုကိုလည်း ဖြစ်စေသည်။ အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ၊ ကုမ္ပဏီအနည်းငယ်ရှိ အရည်အချင်းနှင့် အရင်းအမြစ်များ စုစည်းမှုသည် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော နည်းပညာဂေဟစနစ်၏ တက်ကြွမှုနှင့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကို လျော့နည်းသွားစေနိုင်သည်။

လုပ်ငန်းသစ်များ ဖန်တီးခြင်းနှင့် တိုးတက်မှုနှုန်း ကျဆင်းသွားပါက ယင်းလမ်းကြောင်းအတိုင်း ဆက်လက်ရှိနေပါက အစိုးရများက ဝင်ရောက်စွက်ဖက်နိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ ၎င်းတို့သည် ဤပိုကြီးသောအဖွဲ့အစည်းများကို သေးငယ်၍ ပိုမိုစီမံခန့်ခွဲနိုင်သော ကုမ္ပဏီများအဖြစ်သို့ ခွဲထုတ်ရန် ရည်ရွယ်သည့် မယုံကြည်မှုဆန့်ကျင်ရေးဥပဒေများကို မိတ်ဆက်ပေးနိုင်သည်။ အဆိုပါ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် နည်းပညာဘီလူးကြီးများ၏ လွှမ်းမိုးနေသော ဈေးကွက်စွမ်းအားကို ပျော့ပျောင်းစေကာ စက်မှုလုပ်ငန်းအတွင်း ပြိုင်ဆိုင်မှုများ ပြန်လည်အားကောင်းလာစေရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ 

နည်းပညာကုမ္ပဏီကြီးများ၏ စျေးကွက်ကို နက်ရှိုင်းစွာ လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်ခြင်း၏ သက်ရောက်မှုများ 

သေးငယ်သော startups များကြီးထွားမှုကို ဟန့်တားနေသော နည်းပညာကုမ္ပဏီများ၏ ကျယ်ပြန့်သောသက်ရောက်မှုများ ပါဝင်နိုင်သည်-

• တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ နိုင်ငံရေးသမားများနှင့် အားပြိုင်သူများသည် ပိုမိုတင်းကျပ်သော ယုံကြည်မှုဆန့်ကျင်ရေး စည်းမျဉ်းများနှင့် ကြီးကြပ်မှုများကို ကျင့်သုံးခြင်းဖြင့် အခွန်တိုးမြင့်လာကာ နည်းပညာကုမ္ပဏီကြီးများ၏ အခွန်ရှောင်ခြင်းဆိုင်ရာ ဗျူဟာများကို ဖယ်ရှားပစ်ရန် ဦးတည်စေသည်။
• အချို့သောအခြေအနေများတွင်၊ ကြီးမားသောနည်းပညာကော်ပိုရေးရှင်းများသည် သေးငယ်သောကုမ္ပဏီများအဖြစ်သို့ခွဲ၍ ပိုမိုယှဉ်ပြိုင်နိုင်ပြီး ကွဲပြားသောနည်းပညာစျေးကွက်အခင်းအကျင်းကို ဖော်ဆောင်ပေးပါသည်။
• နည်းပညာလုပ်ငန်းကြီးများသည် နည်းပညာစက်မှုလုပ်ငန်းကို အုပ်ချုပ်သည့် ဥပဒေများဖန်တီးမှုကို လွှမ်းမိုးရန် ၎င်းတို့၏ စည်းရုံးရေးကြိုးပမ်းမှုများကို အရှိန်အဟုန်ပြင်းပြင်းဖြင့် အရှိန်မြှင့်ကာ စည်းမျဉ်းများကို ပုံဖော်နိုင်သည်။
• နည်းပညာအသစ်များနှင့် ဆော့ဖ်ဝဲလ်ဖြေရှင်းချက်များအား လှုံ့ဆော်ပေးခြင်းဖြင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းစတင်ရန်၊ လုပ်ဆောင်ခြင်းနှင့် ချဲ့ထွင်ခြင်းဆိုင်ရာ ကုန်ကျစရိတ်များကို လျှော့ချခြင်းဖြင့် ၎င်းတို့အား ကြီးမားသောကော်ပိုရေးရှင်းများနှင့် ပိုမိုထိရောက်စွာယှဉ်ပြိုင်နိုင်စေမည်ဖြစ်သည်။
• ပိုမိုပွင့်လင်းပြီး တာဝန်ခံမှုရှိသော နည်းပညာကဏ္ဍကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ဒေတာကိုယ်ရေးကိုယ်တာဆိုင်ရာ စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို အများပြည်သူသိရှိနားလည်မှု တိုးမြင့်လာစေရန် တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် စားသုံးသူအကာအကွယ်ပေးရေးဥပဒေများကို မြှင့်တင်ထားသည်။
• သေးငယ်၍ ပိုမိုသွက်လက်သော ကုမ္ပဏီများအတွက် အလုပ်ရွေးချယ်ရာတွင် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ ပိုမိုများပြားလာခြင်းဖြင့် လုပ်သားဈေးကွက်တွင် အပြောင်းအလဲတစ်ခုဖြစ်ပြီး အရည်အချင်းနှင့် ကျွမ်းကျင်မှုဆိုင်ရာ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုလျှော့ချခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။
• ကုမ္ပဏီငယ်များနှင့် လုပ်ငန်းစတင်သူများသည် မျှဝေရင်းမြစ်များနှင့် အသိပညာများကို မကြာခဏ မှီခိုနေရသောကြောင့် နည်းပညာကဏ္ဍတွင် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုဆိုင်ရာ ပိုမိုပူးပေါင်းပါဝင်ပြီး open-source ချဉ်းကပ်မှုအတွက် အလားအလာကောင်းများဖြစ်သည်။
• အစိုးရများသည် နည်းပညာကဏ္ဍရှိ အသေးစားနှင့် အလတ်စားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို ပံ့ပိုးရန် ရန်ပုံငွေအစီအစဉ်များနှင့် မက်လုံးအသစ်များကို ထူထောင်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

စဉ်းစားရန်မေးခွန်းများ

• စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းနဲ့ အများသူငှာ ဖိအားတွေကြားမှာ ကြီးမားတဲ့ နည်းပညာကုမ္ပဏီကြီးတွေ ဘယ်လိုပြောင်းလဲလာမယ်လို့ ထင်လဲ။
• နည်းပညာကုမ္ပဏီကြီးတစ်ခု၏ ရေရှည်မဟာဗျူဟာဖြင့် စတင်တည်ထောင်သူများ ပိုမိုများပြားလာသည်ဟု သင်ထင်ပါသလား။