Շաքարախտի բուժում, որը դիաբետիկ ցողունային բջիջները վերածում է ինսուլին արտադրող բջիջների
Շաքարախտի բուժում, որը դիաբետիկ ցողունային բջիջները վերածում է ինսուլին արտադրող բջիջների
Սենթ Լուիսի և Հարվարդի Վաշինգտոնի համալսարանի բժշկական դպրոցի հետազոտողները 1-ին տիպի շաքարախտով (T1D) հիվանդներից ստացված ցողունային բջիջներից ինսուլին արտազատող բջիջներ են արտադրել՝ առաջարկելով, որ ապագայում T1D-ի բուժման պոտենցիալ նոր մոտեցումը շատ հեռու չէ: .
1-ին տիպի շաքարախտ և անհատականացված բուժման հնարավորություն
1-ին տիպի շաքարախտը (T1D) քրոնիկ վիճակ է, որի դեպքում մարմնի իմունային համակարգը ոչնչացնում է ենթաստամոքսային գեղձի ինսուլին ազատող բջիջները՝ կղզու հյուսվածքի բետա բջիջները, այդպիսով ենթաստամոքսային գեղձն ի վիճակի չէ արտադրել բավարար ինսուլին՝ արյան շաքարի նորմալ մակարդակը պահպանելու համար:
Թեև կան նախկինում գոյություն ունեցող բուժումներ, որոնք կօգնեն հիվանդներին հաղթահարել այս վիճակը, ինչպիսիք են վարժությունները և դիետայի փոփոխությունները, կանոնավոր ինսուլինի ներարկումները և արյան ճնշման մոնիտորինգը, ներկայումս բուժումներ չկան:
Այնուամենայնիվ, այս նոր բացահայտումը ցույց է տալիս, որ անհատականացված T1D բուժումները կարող են հասանելի դառնալ ոչ այնքան հեռավոր ապագայում. այն հիմնված է T1D հիվանդների սեփական ցողունային բջիջների վրա՝ արտադրելու նոր բետա բջիջներ, որոնք արտադրում են ինսուլին՝ օգնելու վերահսկել շաքարի մակարդակը, հետևաբար, ըստ էության, դառնալով հիվանդի համար ինքնաբավ բուժում և ինսուլինի կանոնավոր ներարկումների անհրաժեշտության վերացում:
Բջիջների տարբերակման հետազոտություն և հաջողություն լաբորատորիայում Vivo- ում և Արհեստական պայմաններում փորձարկում
Վաշինգտոնի համալսարանի բժշկական դպրոցի գիտնականները ցույց են տվել, որ ցողունային բջիջներից ստացված նոր բջիջները կարող են ինսուլին արտադրել, երբ նրանք հանդիպել են գլյուկոզայի շաքարի: Նոր բջիջները փորձարկվել են ի Վիվո մկների վրա և vitro մշակույթներում և երկու սցենարներում էլ հետազոտողները պարզել են, որ նրանք ինսուլին են արտազատում՝ ի պատասխան գլյուկոզայի:
Գիտնականների հետազոտությունը հրապարակվել է Nature Communications ամսագիր 10 թվականի մայիսի 2016-ին.
«Տեսականորեն, եթե մենք կարողանայինք փոխարինել այս մարդկանց վնասված բջիջները ենթաստամոքսային գեղձի նոր բետա բջիջներով, որոնց հիմնական գործառույթը ինսուլինի պահպանումն ու թողարկումն է արյան գլյուկոզան վերահսկելու համար, 1-ին տիպի դիաբետով հիվանդներն այլևս ինսուլինի ներարկումների կարիք չեն ունենա»: ասել է Ջեֆրի Ռ. Միլմանը (բ.գ.թ.), Վաշինգտոնի համալսարանի բժշկական դպրոցի բժշկության և կենսաբժշկական ճարտարագիտության առաջին հեղինակ և ասիստենտ: «Մեր արտադրած բջիջները զգում են գլյուկոզայի առկայությունը և ի պատասխան արտազատում ինսուլին: Իսկ բետա բջիջները արյան շաքարը վերահսկելու հարցում շատ ավելի լավ են անում, քան դիաբետիկ հիվանդները»:
Նմանատիպ փորձեր նախկինում անցկացվել են, սակայն օգտագործվել են միայն շաքարախտ չունեցող անհատների ցողունային բջիջները: Բեկումը տեղի ունեցավ, երբ հետազոտողները օգտագործեցին T1D-ով հիվանդների մաշկի հյուսվածքի բետա բջիջները և պարզեցին, որ իրականում հնարավոր է, որ T1D հիվանդների ցողունային բջիջները տարբերվեն ինսուլին արտադրող բջիջների:
«Հարցեր կային այն մասին, թե արդյոք մենք կարող ենք այս բջիջները ստեղծել 1-ին տիպի շաքարախտով հիվանդ մարդկանցից», - բացատրեց Միլմանը: «Որոշ գիտնականներ կարծում էին, որ քանի որ հյուսվածքը առաջանում է շաքարախտով հիվանդներից, կարող են լինել թերություններ, որոնք թույլ չեն տալիս մեզ օգնել ցողունային բջիջներին տարբերվել բետա բջիջների: Պարզվում է, որ դա այդպես չէ»:
T1D հիվանդի ցողունային բջիջներով տարբերակված բետա բջիջների ներդրում շաքարախտի բուժման համար
Թեև հետազոտությունը և հայտնագործությունը մեծ խոստումներ են տալիս մոտ ապագայում, Միլմանն ասում է, որ հետագա հետազոտություններ են անհրաժեշտ՝ ապահովելու համար, որ ուռուցքները չեն ձևավորվում T1D հիվանդից ստացված ցողունային բջիջների օգտագործման արդյունքում: Ուռուցքները երբեմն զարգանում են ցողունային բջիջների հետազոտության ընթացքում, թեև հետազոտողի փորձարկումները մկների վրա չեն ցույց տվել ուռուցքների ապացույցներ բջիջների իմպլանտացիայից մեկ տարի անց:
Միլմանն ասում է, որ ցողունային բջիջներից ստացված բետա բջիջները կարող են պատրաստ լինել մարդու փորձարկումներին մոտ երեքից հինգ տարի հետո: Նվազագույն ինվազիվ վիրաբուժական պրոցեդուրան կհանգեցնի հիվանդների մաշկի տակ գտնվող բջիջների իմպլանտացիային՝ թույլ տալով բջիջներին մուտք գործել արյան մատակարարում արյան շաքարի մակարդակը կարգավորելու համար:
«Այն, ինչ մենք պատկերացնում ենք, ամբուլատոր ընթացակարգ է, որի ժամանակ բջիջներով լցված մի տեսակ սարք կտեղադրվի հենց մաշկի տակ», - ասաց Միլմանը:
Միլմանը նաև նշում է, որ նոր տեխնիկան կարող է օգտագործվել այլ հիվանդությունների բուժման համար: Քանի որ Միլմանի և նրա գործընկերների փորձերը ապացուցել են, որ հնարավոր է տարբերակել բետա բջիջները ցողունային բջիջներից T1D անհատների մոտ, Միլմանն ասում է, որ հավանական հավանականություն կա, որ այս տեխնիկան կգործի նաև հիվանդության այլ ձևերով հիվանդների մոտ, ներառյալ (բայց ոչ սահմանափակ. մինչև) 2-րդ տիպի շաքարախտ, նորածնային շաքարախտ (շաքարախտ նորածին երեխաների մոտ) և Վոլֆրամի համախտանիշ:
Ոչ միայն հնարավոր կլինի բուժել T1D-ը մի քանի տարում, այլ նաև հնարավոր կլինի մշակել հարակից հիվանդությունների նոր բուժում և ստուգել դիաբետի դեղամիջոցների ազդեցությունը այս հիվանդների ցողունային բջիջներով տարբերակված բջիջների վրա: