Μη κερδοφορία άνθρακα: Οι βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις παίρνουν τα κέρδη από τον άνθρακα

• Συγγραφέας:
• όνομα συγγραφέα

  Quantumrun Foresight
• Δεκέμβριος 3, 2021

Περίληψη Insight

Η κάποτε κυρίαρχη βιομηχανία άνθρακα αντιμετωπίζει ραγδαία πτώση λόγω της αύξησης πιο οικονομικά αποδοτικών και φιλικών προς το περιβάλλον εναλλακτικών λύσεων όπως η ανανεώσιμη ενέργεια. Αυτή η αλλαγή, που επιταχύνθηκε από τις παγκόσμιες συμφωνίες για το κλίμα και την ανάπτυξη βιομηχανιών όπως το φυσικό αέριο και το πράσινο υδρογόνο, δημιουργεί νέες ευκαιρίες εργασίας και επενδυτικές προοπτικές στον ενεργειακό σχεδιασμό, τις κατασκευές και τη χρηματοδότηση. Ωστόσο, η μετάβαση παρουσιάζει επίσης προκλήσεις όπως ο παροπλισμός μονάδων με καύση άνθρακα, πιθανές ελλείψεις ενέργειας και η ανάγκη για επανεκπαίδευση των εργαζομένων.

Πλαίσιο μη κερδοφορίας άνθρακα

Ο άνθρακας θεωρείται από καιρό η πιο οικονομική επιλογή για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, αυτή η αφήγηση αλλάζει γρήγορα καθώς πολλοί παράγοντες διαταράσσουν την κερδοφορία της ενέργειας από άνθρακα. Πιο συγκεκριμένα, η ανάπτυξη ανανεώσιμων μορφών ενέργειας που μπορεί σύντομα να είναι φθηνότερες από τις μονάδες άνθρακα.

Η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές τετραπλασιάστηκε μεταξύ 2008 και 2018, σύμφωνα με το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ. Από το 2000, η ​​αιολική και η ηλιακή ενέργεια αντιπροσωπεύουν πάνω από το 90 τοις εκατό της αύξησης της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στις ΗΠΑ. Εν τω μεταξύ, οι εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα στις ΗΠΑ κλείνουν καθώς οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας αποφεύγουν την κατασκευή νέας ενέργειας με καύση άνθρακα για λόγους κερδοφορίας και περιβαλλοντικών ανησυχιών. Μια ανάλυση ταξινόμησε ότι 94 GW της υπάρχουσας χωρητικότητας άνθρακα των ΗΠΑ κινδυνεύουν να κλείσουν σε περιοχές όπου η εγκατάσταση φρέσκιας αιολικής και ηλιακής ενέργειας μειώνει τις τιμές ενέργειας κατά τουλάχιστον 25 τοις εκατό σε σχέση με τους τρέχοντες ρυθμούς παραγωγής άνθρακα. 

Σε μακροοικονομικό επίπεδο, ο κόσμος έχει αρχίσει να αναγνωρίζει τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ως σημαντική απειλή και έχει αρχίσει να καταπολεμά τις επιβλαβείς πρακτικές που συμβάλλουν σε αυτήν. Μεταξύ των πιο αξιοσημείωτων συμφωνιών περιλαμβάνεται η Συμφωνία του Παρισιού του 2015 και η συμφωνία COP 21 όπου τα περισσότερα έθνη παρουσίασαν νέα ή τροποποιημένα σχέδια για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα και τον περιορισμό της αύξησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας σε λιγότερο από δύο βαθμούς Κελσίου. Τέτοιες συμφωνίες αποθαρρύνουν περαιτέρω τις χώρες από την κατασκευή νέων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, δίνοντας έμφαση στη χρήση καθαρής πράσινης ενέργειας όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια για την εκπλήρωση των ενεργειακών απαιτήσεων.

Αποδιοργανωτικός αντίκτυπος

Η στροφή από τους παραδοσιακούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα σε μονάδες ανανεώσιμης ενέργειας έχει επιταχυνθεί δραματικά από τη δεκαετία του 2010. Η δημιουργία σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πιθανότατα θα εξασφαλίσει ένα ασφαλέστερο περιβάλλον, θα προστατεύσει από τη σοβαρή κλιματική αλλαγή και θα παράσχει στα έθνη πιο βιώσιμες πηγές ενέργειας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιθετική επέκταση των δικτύων φυσικού αερίου σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2010, καθώς και η αναδυόμενη πράσινη βιομηχανία υδρογόνου, έχει καταπιεί περαιτέρω το μερίδιο αγοράς της βιομηχανίας άνθρακα.

Η συλλογική ανάπτυξη αυτών των εναλλακτικών λύσεων ενέργειας από άνθρακα θα αντιπροσωπεύει σημαντικές νέες ευκαιρίες απασχόλησης σε τομείς που σχετίζονται με τον ενεργειακό σχεδιασμό, την κατασκευή, τη συντήρηση και τη χρηματοδότηση. Επιπλέον, αυτή η ενεργειακή μετάβαση αντιπροσωπεύει επίσης νέες ευκαιρίες για επενδυτές που επιθυμούν να επεκτείνουν τα χαρτοφυλάκια τους στον ενεργειακό τομέα. 

Ωστόσο, μια σημαντική πρόκληση κατά τη διάρκεια αυτής της ενεργειακής μετάβασης είναι ο παροπλισμός των μονάδων με καύση άνθρακα. Το ρυθμιστικό σύστημα που απαιτείται για την αξιολόγηση και την απόσυρση αυτών των εγκαταστάσεων μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια. Για να μην αναφέρουμε το τεράστιο κεφάλαιο που θα χρειαστεί για να παροπλιστούν αυτά τα εργοστάσια με ασφάλεια. Επιπλέον, τα έθνη μπορεί να αντιμετωπίσουν βραχυπρόθεσμο πληθωρισμό των τιμών της ενέργειας και ακόμη και ελλείψεις ενέργειας, καθώς οι μονάδες άνθρακα αποσύρονται ταχύτερα από ό,τι οι εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορούν να τις αντικαταστήσουν. Για όλους αυτούς τους λόγους, οι χώρες πιθανότατα θα διαθέσουν σημαντικούς προϋπολογισμούς για τη διαχείριση αυτής της μεταβατικής διαδικασίας. 

Συνέπειες της μη κερδοφορίας του άνθρακα

Οι ευρύτερες επιπτώσεις της μη κερδοφορίας του άνθρακα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Η επιτάχυνση μιας καθοδικής πορείας στην πτώση της ανταγωνιστικότητας του άνθρακα σε σύγκριση με εναλλακτικές λύσεις που θα μειώσουν περαιτέρω τη χρηματοδότηση για νέα έρευνα σε τεχνολογία άνθρακα και νέες μονάδες άνθρακα.
• Ο άνθρακας θεωρείται όλο και περισσότερο ως μη ελκυστικό περιουσιακό στοιχείο προς διατήρηση, τροφοδοτώντας τις επιταχυνόμενες εκπτώσεις και συνταξιοδοτήσεις εργοστασίων άνθρακα.
• Βραχυπρόθεσμος πληθωρισμός των τιμών της ενέργειας σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες καθώς οι εταιρείες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και φυσικού αερίου αγωνίζονται να δημιουργήσουν αρκετά νέα ενεργειακά περιουσιακά στοιχεία αρκετά γρήγορα ώστε να ανταποκρίνονται στην παρακμή της βιομηχανίας άνθρακα που αντικαθιστούν.
• Ορισμένες προοδευτικές κυβερνήσεις εκμεταλλεύονται την ευκαιρία να εκσυγχρονίσουν τα ενεργειακά τους δίκτυα παράλληλα με την απόσυρση των γηρασμένων ενεργειακών υποδομών υψηλής έντασης άνθρακα.
• Σημαντική μείωση του αριθμού των θέσεων εργασίας στη βιομηχανία άνθρακα, που οδηγεί στην ανάγκη επανεκπαίδευσης και επανειδίκευσης των εργαζομένων για άλλες βιομηχανίες.
• Δημογραφικές αλλαγές καθώς οι άνθρωποι κινούνται προς αναζήτηση καλύτερων οικονομικών ευκαιριών, αντικατοπτρίζοντας τη μεγαλύτερη ώθηση προς την ανάπτυξη και την εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας.
• Πολιτικές συζητήσεις και αλλαγές πολιτικής σχετικά με τις πηγές ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος, που οδηγούν σε αναμόρφωση του πολιτικού τοπίου.
• Μια κοινωνική στροφή προς πιο φιλικές προς το περιβάλλον πηγές ενέργειας.

Ερωτήσεις προς εξέταση

• Πώς θα διαχειριστούν οι χώρες με σημαντικά αποθέματα/ορυχεία άνθρακα την παγκόσμια μετάβαση μακριά από τον άνθρακα; 
• Πώς μπορεί η κυβέρνηση να μετριάσει τα αρνητικά αποτελέσματα της απασχόλησης σε περιοχές όπου κλείνουν τα ανθρακωρυχεία;