Ояндаи савгандхӯрӣ

Он тавоно, универсалӣ, таҳқиромез аст ва ҳеҷ гоҳ аз байн намеравад: дашном яке аз қобилиятҳои инсонии забонест, ки мо дорем. Дар фантастикаи дистопӣ, он як чизи ҷолиби экзотикии ҷаҳони ояндаи моро ташкил медиҳад; дар A Clockwork Orange, «кал» маънои «шит» (дар асоси калимаи русии наҷосат) ва дар Ҷаҳони дунё одамон ҳангоми лаънат кардан, баракат додан ё бо ҳавас фарёд задан ба ҷои Худо "Форд"-ро мехонанд.

Албатта, қувваҳое, ки ояндаи моро оид ба дашном медиҳанд, ҳатман аз адабиёт пайдо намешаванд, аммо пас, чӣ хоҳад бедбудиҳои фардо муайян?

Эволютсияи забон як арсаи душвор ва бефоида аст. Бо вуҷуди ин, як чиз дар бораи тағирёбии забон равшан аст: наслҳои баркамол ҳамеша фикр мекунанд, ки он коҳиш меёбад ва ба назар чунин мерасад, ки дашномҳо ҳоло нисбат ба панҷоҳ соли пеш қобили қабултаранд.

Калимаи классикии "фахм"-ро ба назар гиред. Намоишгари NGram-и Google нишон медиҳад, ки истифодаи он дар адабиёт аз охири солҳои 1950-ум ба маротиб афзоиш ёфтааст. Шояд сабаби он аст, ки қасам хӯрдан қобили қабултар шуда истодааст, ё шояд он чизе ки тағир меёбад, таърифи мо дар бораи "мақбул" аст. ” аст.

Табуҳои тағирёбанда 

Барои нигоҳ кардан ба луғати пешакии мо, ҷои хубе барои оғоз кардан аз таърихи худи калимаҳои имрӯза мебошад. Дар мусоҳиба бо io9, забоншинос ва муаллифи "The F-Word", Ҷесси Шейдлоуэр, мефаҳмонад, "Меъёрҳои мо дар бораи он чизе, ки таҳқиромез аст, бо мурури замон тағир меёбанд, зеро ҳассосияти фарҳангии мо худаш тағир меёбад." Имрӯз вожаҳое мисли «лаънат» маъмулӣ ва қариб архаикӣ мебошанд, гарчанде ки қаблан онҳо авҷи куфр буданд ва ҳатто дар чоп пешгирӣ карда шудааст аз солхои 1700 то соли 1930. Шейдлоуэр тавзеҳ медиҳад, ки ин бо коҳиши дин ҳамчун як қудрати асосӣ дар ҳаёти ҳаррӯза барои аксари одамон алоқаманд аст. Ба ҳамин монанд, калимаҳои марбут ба узвҳои бадан бо афзоиши пазириши шаҳвонӣ - калимаи "пой", ҳоло истилоҳи бетараф, мамнӯъ мешаванд. пештар «дасту пой» номида мешуданд, то ки камтар нангин бошад. 

Пешниҳоди тағйироти забон ба оянда маънои муайян кардани мавзӯъҳои навро дорад, ки ҳассос ҳисобида мешаванд ва инчунин муайян кардани муносибати мо ҳатто нисбати дашном чӣ гуна хоҳад буд. Барои бисёриҳо қудрати вожаҳое ба мисли “шит”, “хар” ва “фақ” коҳиш меёбад. Онҳо торафт камтар баҳсбарангез мешаванд, зеро муҳокимаҳои бадани инсон ва вазифаҳои он бештар маъмуланд. Оё ин маънои онро дорад, ки мо мебинем, ки "мазҳакаи ҳоҷатхона" беэътибор мешавад? Мумкин ки. Мутмаин он аст, ки дар баробари қабули бадани инсон, захираи луғавии мо низ васеъ мешавад.

Калимаҳои дигари таҳқиромез аз ҷинсият бармеоянд. Идеяи анъанавӣ дар бораи пинҳон кардани ҷинсӣ оҳиста-оҳиста ба миён меояд, зеро зарурати омӯзиши ҳамаҷонибаи ҷинсӣ ва ҳуқуқҳои ақаллиятҳо, ба монанди ЛГБТ ва занон, беҳтар карда мешавад. Аммо дар ин минтақа сӯҳбати дашномдиҳӣ боз ҳам пурбор аст; аксари ин таҳқирҳо ҷинсияти баланд доранд. Қудрати вожаи "конт"-ро дида бароед, ки ин калимаи таҳқиромезтар аз "фанд" аст, ки махсусан ба занон нигаронида шудааст. Шарҳи ин метавонад амали ҷинсӣ бошад, ки дигар ба мисли ҷисми зан мамнӯъ нест. Калимаи "конта" ҳамчун таҳқири мисогинистӣ истифода мешавад, дар ҳоле ки "фах" аз ҷинс бетараф буда, ҷолибияти иғвоангези онро дар луғати мо афзоиш медиҳад. Одамон мехоҳанд, ки тасвир ё эҳсоси ҳайратангезтарин ба истифодаи дашном алоқаманд бошад. Имрӯзҳо тасаввур кардани алоқаи ҷинсӣ ба мисли бадбахтӣ ва таҳрифе, ки дар симои узвҳои таносули зан ҳамроҳӣ мекунад, хашмгин нест.

Намоишгари NGram-и Google як абзори муфид барои баррасии мухтасари таҳаввулоти калимаҳои дашном дар китобҳост. Ҳарчанд он муаррифии мукаммал ё таърихи дашномро пешниҳод намекунад, он барои муайян кардан ва инъикос кардани тамоюлҳо, ба монанди фарқияти маъруфият байни калимаҳои муайян ё чӣ қадар зуд қобили қабул шудани калима дар нашр, ки дар бораи сатҳи мамнӯъият маълумот медиҳад, кӯмак мекунад. дар атрофи як калима.

Фарқи байни ду истилоҳи аз ҳама ҷинсистӣ дар ҷомеаи муосирро бигиред; "Кунт" то ҳол нисбат ба "қалоқ" хеле камтар истифода мешавад, аммо диаграммаи NGram дар истифодаи он аз солҳои 1960 болоравии назаррасро нишон медиҳад. Ин тамоюл аз он шаҳодат медиҳад, ки бо афзоиши шаффофияти ҷинсӣ ва тавонмандии ҷинсии занон идома дорад (ва ба андозаи камтар таҳаммул кардани бачабозӣ) , истифодабарии ин калима минбаъд хам беандоза зиёд мешавад.

Муқоиса бо вожаи “қалоқ” нишон медиҳад, ки он муддати тӯлонӣ дар истифодаи бештар буд ва маъмултар шуда истодааст, аммо суръати афзоиши он каме сусттар аст. Эҳёи ҳозираи "қалоқ" бо феминизм ба ҳам мепайвандад ва кӯшиш мекунад, ки ин калимаро на таҳқир, балки ҳамчун калимаи тавонмандии гендерӣ баргардонад. Маҷаллаи Bitch, ки дар охири солҳои 1990 таъсис ёфтааст, намунаи як расонаи муосири феминистӣ мебошад, ки ин калимаро дар кӯшиши ошкоро барои барқарор кардани он истифода мебарад. Анди Зейслер, муассиси маҷалла, мефаҳмонад,: "Вақте ки мо ин номро интихоб кардем, мо фикр мекардем, ки хуб мебуд, ки калимаи "қалоқ" -ро барои занони қавӣ ва ошкоро барқарор кунем, ҳамон тавре, ки "queer" аз ҷониби ҷомеаи ҳамҷинсгароён барқарор карда шудааст. Ин дар зеҳни мо, қувваи мусбати мелиоративии забон хеле зиёд буд." 

Тааҷҷубовар нест, ки Шейдлоуэр инчунин ба нажодпарастӣ ҳамчун манбаи навбатии мундариҷаи нороҳат ишора мекунад. Умуман, таҳқирҳое, ки таърихан алайҳи гурӯҳҳои ҳошияшуда истифода мешуданд, бадтарин шакли дашном дониста мешаванд. Вақте ки гурӯҳҳои канорашуда дар бораи тасвири худ ва истифодаи ғайри қобили қабули таҳқиромез ва забони таҳқиромез бештар садо медиҳанд, мутаассифона, баҳсҳо дар атрофи ин вожаҳои хос меафзояд ва қудрати онҳо ҳамчун суханони дашном меафзояд. 

Аммо, бояд қайд кард, ки истифодаи ин намуди калимаҳо аз рӯи контекст хеле фарқ мекунанд. Минтақаҳои либералӣ эҳтимолияти мелиоратсияро мушоҳида мекунанд, дар ҳоле ки минтақаҳои консервативӣ эҳтимоли зиёд доранд, ки онҳоро бар зидди гурӯҳҳои мавриди назар истифода кунанд. Ин дар А Таҳқиқоти Twitter аз ҷониби Adobe ба хамаи штатхои Америка аз руи суръати истилохоти тачовузкоронаи истифодашуда нигох карда. Таҳқиқот нишон дод, ки иёлатҳои консервативии бештаре ба мисли Луизиана эҳтимоли твитҳои таҳқиромезро доранд, дар ҳоле ки иёлатҳое, ки шумораи зиёди аҳолии сиёҳпӯст доранд, твитҳои бештаре доранд, ки ҳам забони бетараф ва ҳам таҳқиромези зидди сиёҳро дар бар мегиранд. Равшан аст, ки забон як инъикоси бузурги мушкилотест, ки аҳолӣ бо онҳо рӯ ба рӯ мешавад ва дар замони нооромиҳо, калимаҳои пурбор метавонанд барои ҳарду ҷониб қудрати зиёд дошта бошанд. Онҳо ҳатто метавонанд ба маркази баҳс дар бораи ҳуқуқ, талабот ва муборизаи гурӯҳҳо бирасанд.

Рекультивация: Имконияти оянда?

Вакте ки сухан дар бораи сухая меравад, сухбат дар бораи мелиорация гарму чушон аст; ин як мавзӯи васеъ ва таъсирбахш аст. Баъзе вожаҳо дар раванди баҳс нисбат ба дигарон, ба мисли “зенҷир”, ҳарчанд баҳсбарангезанд, дар ҳоле, ки баъзеи дигар ба мисли “калоқ” то ҳол ҳангоми ба таври шадид дар суруди маъмул, ҳатто аз ҷониби занон истифода шудани онҳо вокуниши шадиди ВАО ба вуҷуд меоранд ( масалан, "BBHM" аз ҷониби Рианна ва "Bow Down Bitches" аз ҷониби Бейонсе).

Таърих, мелиорация бо чанговарй рост меояд. Калимаи "queer" бори аввал барқарор карда шуд дар солҳои 1980 -ум аз ҷониби фаъолон дар эътирозҳо дар давраи бӯҳрони СПИД ва гомофобияи паҳншуда ва дар соли 1991 бори аввал дар заминаи таълимӣ истифода шудааст аз ҷониби назарияшинос Тереза ​​де Лауретис. Муборизаи дохилӣ бо калима дар байни ҷомеаи ЛГБТ+ асосан аз контекст ва синну сол вобаста аст; Вобаста аз замина, таҷрибаҳои аввалини ин одамон бо калимаҳои "queer" одатан дар заминаҳои ҳомофобӣ муқаррар карда мешаванд ва барқарорсозӣ барои баъзеҳо сабаби ангезандае барои эҳё кардани таҷрибаи дардовар ё эҳтимолан даъват кардани он таҷрибаҳо ба ҳаёти онҳо нест. Аз сӯи дигар, ҷонибдорони ислоҳот истифода аз забони таҳқиромезро як фурсат барои гирифтани қудрат аз ин вожаҳо тавассути оғӯши онҳо, табдил ба вожаҳои бетараф ё мусбат табдил медиҳанд, то онҳо зараровар набошанд. 

Интернет: Илоҳӣ ё даҳшат?

Мелиорация барои дашномҳо дар оянда чӣ маъно дорад? Ҷавоб додан ба ин бидуни нигоҳ кардан ба модари ҳама қуттиҳои таҳқиромез ғайриимкон аст: Интернет. Афзоиши Интернет ҳамчун платформаи муошират аз талафоти таъсирбахши расмият дар забон ва пас аз афзоиши суръати тағирёбии забон хабар дод. Ногузир, суръат, беномӣ ва робитаи зич, ки платформаҳои васоити ахбори иҷтимоӣ имкон медиҳанд, ҳама гуна падидаҳои ҷолиби забонро ба вуҷуд оварданд ва он чизест, ки ВАО иҷтимоӣ ба як макони пурқудрат барои савганд табдил ёфт. Бо вуҷуди ин, потенсиали Интернет барои барқарорсозӣ қавӣ аст, зеро он имкон медиҳад, ки гуфтугӯҳо аз марзҳои ҷуғрофӣ ва иҷтимоӣ убур кунанд. Ҳаракатҳое, ки ба парвариши ҷойҳо барои ақаллиятҳо нигаронида шудаанд, зуд тавассути хэштегҳо ба монанди #BlackLivesMatter ва #ReclaimTheBindi сафар мекунанд. Бо вуҷуди ин, Интернет инчунин бо одамоне зиёд аст, ки истилоҳҳои таҳқиромезро бо ниятҳои таҳқиромез истифода мебаранд. Фазои онлайни либералӣ, махсусан Twitter, бо дучор шудани зуд-зуд ба таъқиб ва таҳқир ё таҳқир, ки ба демографии ақаллиятҳо нигаронида шудаанд, маълуманд.

Бо кӯмаки Интернет ба афзоиши фазои онлайн ва такмил додани ҳубобчаи ба истилоҳ филтр, мо метавонем афзоиши тақсимоти бештареро дар истифодаи забон аз ҷониби одамон бубинем. Гарчанде ки парвандаи барқарорсозӣ дар ҷомеаҳои либералӣ ва фаъол метавонад ҷолибтар гардад, витриоли реаксионӣ бар зидди дурустии сиёсӣ метавонад истифодаи калимаро ҳамчун таҳқиромез шадидтар кунад. Аммо, дар дарозмуддат, он чизе, ки қудрати як калимаро муайян мекунад, на танҳо одамон дар Интернет, балки фарзандони онҳо низ хоҳанд буд.

Он чизе ки кӯдакон мешунаванд

Дар ниҳоят, омили ҳалкунанда дар он аст, ки наслҳои оянда чӣ гуна қасам мехӯранд, ҳамон тавре ки ҳамеша буд, волидон. Шодии шикастани як табааи ахлоқии нофаҳмо бо хандидани калимаи "шит" дар кӯдакӣ аз он аст, ки бисёриҳо аз сар гузаронидаанд. Савол ин аст: волидайн кадом калимаҳоро интихоб мекунанд, то озодтар бигӯянд ва кадоме аз онҳо бештар сензура интихоб кунанд? 

Фаҳмидани он осон аст, ки ин чӣ гуна аз рӯи хатҳои ахлоқӣ тақсим карда мешавад; имруз хам иборахои муайян ба баъзехо нисбат ба дигарон мувофиктаранд. Пеш аз он ки кӯдакон аз ҳукмронии забонии озоди Интернет баҳра баранд, онҳо бояд аввал аз мамнӯъҳои муқарраркардаи волидонашон гузаранд. Аз он ҷо ивазшавии забон байни наслҳо ногузир мегардад; манзараи сиёсии оянда низ омили фаъоли ташаккули маҳдудият ва озодиҳои забонии наслҳои оянда хоҳад буд. Наслҳои ояндаи фарҳанги онлайни огоҳӣ ва ҳассосият метавонанд ҳаёти моро пурратар фаро гиранд ва боиси аз кор рафтани калимаҳои муайян шаванд, аммо эҳтимоли воқеии он вуҷуд дорад, ки бархӯрд ба дурустии сиёсӣ ва баробарии иҷтимоӣ метавонад боиси низоъҳои бештаре гардад. ҳадди аққал пеш аз он ки вазъият беҳтар шавад. 

Тафовут дар дашном додани гуруххои алохидаи одамон, бигзор тафовути индивидуалй дар нутк падидаи нав нест. Ин фарқиятҳо одатан аломатҳои синф, ҷинс ё нажод мебошанд. Забоншиносон бар ин назаранд, ки занон нисбат ба мардон камтар савганд мехӯранд, масалан, аз сабаби интизории номуайяни "мувофиқ" ва "занмона". Дар оянда худсензурӣ метавонад як ҳосили сиёсати ҳувият бошад. Бозсозї на танњо тафриќаро дар байни истилогар ва золимон ба вуљуд меорад, балки ин дихотомия метавонад ба калимањое, ки ба худи золимон нигаронида шудаанд, ба мисли "бача" ќувваи бештаре бахшад. Ба назар гиред, ки таҳдидҳоеро, ки одамон ҳангоми истинод аз Бейонсе ба "Бекӣ бо мӯйҳои хуб" дар албоми охирини ӯ эҳсос карданд, Лимонад, ҷабрдидагонро бо роҳи истилоҳи калимаи "Бекӣ" ба занони сафедпӯст. Ин ҳарфҳо шояд таърихи сангини зулми институтсионалӣ дар паси худ надошта бошанд, аммо имкони воқеии дар оянда ба истилоҳҳои ҳассостар ва тафриқаандозии онҳо вуҷуд дорад. Ҳамин тариқ, мамнӯъ ба вуҷуд меояд ва муносибати худсензура ба истилоҳҳои муайяне, ки бо он алоқаманд аст, метавонад хеле хуб пайравӣ кунад. Тақсим дар он аст, ки кӣ метавонад бигӯяд, ки қавитарин омили муайянкунандаи таҳримҳо ва таҳқирҳо чист.