የህክምና ስህተት/የተሳሳተ መረጃ፡ ኢንፎደሚክን እንዴት እንከላከል?

• ደራሲ:
• የደራሲ ስም

  ኳንተምሩን አርቆ እይታ
• November 10, 2022

የማስተዋል ማጠቃለያ

በተለይ በኮቪድ-19 ወረርሽኝ ወቅት የተከሰተው የጤና የተሳሳተ መረጃ የህብረተሰብ ጤና ለውጥ እና በህክምና ባለስልጣናት ላይ እምነት እንዲጥል አድርጓል። ይህ አካሄድ መንግስታት እና የጤና ድርጅቶች የውሸት የጤና መረጃን ስርጭትን በመቃወም በትምህርት እና ግልጽ ግንኙነት ላይ አጽንኦት እንዲሰጡ አድርጓል። እየተሻሻለ የመጣው የዲጂታል መረጃ ስርጭት ለሕዝብ ጤና ፖሊሲ እና ልምምድ አዳዲስ ፈተናዎችን እና እድሎችን ይፈጥራል፣ ይህም ንቁ እና መላመድ ምላሾችን አስፈላጊነት ያጎላል።

የህክምና ስህተት/የተሳሳተ መረጃ አውድ

የኮቪድ-19 ቀውስ የኢንፎግራፊክስ ፣ የብሎግ ልጥፎች ፣ ቪዲዮዎች እና አስተያየት በማህበራዊ ሚዲያ መድረኮች እንዲሰራጭ አድርጓል። ሆኖም፣ የዚህ መረጃ ጉልህ ክፍል በከፊል ትክክል ወይም ሙሉ በሙሉ ውሸት ነበር። የዓለም ጤና ድርጅት (WHO) ይህ ክስተት በጤና ችግር ወቅት አሳሳች ወይም የተሳሳቱ መረጃዎችን በስፋት ማሰራጨት እንደሆነ በመግለጽ እንደ ኢንፎደሚክ ገልጿል። የተሳሳተ መረጃ የግለሰቦችን የጤና ውሳኔዎች ላይ ተጽእኖ አሳድሯል፣ ወደ ላልተረጋገጠ ህክምና ወይም በሳይንስ የተደገፉ ክትባቶችን በማወዛወዝ።

እ.ኤ.አ. በ 2021 ወረርሽኙ በተከሰተበት ጊዜ የሕክምና የተሳሳተ መረጃ ስርጭት ወደ አሳሳቢ ደረጃ ከፍ ብሏል። የአሜሪካ የቀዶ ጥገና ሐኪም አጠቃላይ ቢሮ ይህንን እንደ ትልቅ የህዝብ ጤና ተግዳሮት አውቆታል። ሰዎች ብዙውን ጊዜ ባለማወቅ ይህንን መረጃ ወደ አውታረ መረቦቻቸው በማስተላለፍ ለእነዚህ ያልተረጋገጡ የይገባኛል ጥያቄዎች በፍጥነት እንዲስፋፉ አስተዋፅዖ አድርገዋል። በተጨማሪም፣ በርካታ የዩቲዩብ ቻናሎች ያልተረጋገጡ እና ጎጂ ሊሆኑ የሚችሉ "ፈውሶችን" ማስተዋወቅ ጀመሩ፣ ምንም አይነት ጠንካራ የህክምና ድጋፍ የላቸውም።

የዚህ የተሳሳተ መረጃ ተፅእኖ ወረርሽኙን ለመቆጣጠር የሚደረገውን ጥረት ከማደናቀፍ ባለፈ ህብረተሰቡ በጤና ተቋማት እና በባለሙያዎች ላይ ያለውን እምነት ሸርሽሯል። በምላሹም ብዙ ድርጅቶች እና መንግስታት ይህንን አዝማሚያ ለመዋጋት ጅምር ጀመሩ። አስተማማኝ ምንጮችን በመለየት እና በማስረጃ ላይ የተመሰረተ መድሃኒትን አስፈላጊነት በመረዳት ህብረተሰቡን በማስተማር ላይ አተኩረው ነበር. 

የሚረብሽ ተጽእኖ

እ.ኤ.አ. በ 2020 ፣ የህዝብ ጤና የተሳሳተ መረጃ መጨመር በነፃነት ንግግር ላይ ትልቅ ክርክር አስከትሏል። አንዳንድ አሜሪካውያን ሳንሱርን እና የሃሳቦችን ማፈን ለመከላከል የህክምና መረጃ አሳሳች እንደሆነ ማን እንደሚወስን በግልፅ መወሰን አስፈላጊ ነው ሲሉ ተከራክረዋል። ሌሎች ደግሞ በህይወት እና ሞት ጉዳዮች ላይ በሳይንስ የተደገፈ ይዘት ባለማቅረብ የተሳሳተ መረጃ በሚያሰራጩ ምንጮች እና ግለሰቦች ላይ ቅጣት መጣል አስፈላጊ ነው ሲሉ ተከራክረዋል።

እ.ኤ.አ. በ 2022 አንድ የጥናት ጥናት የፌስቡክ አልጎሪዝም ተጠቃሚዎች በክትባት ላይ ያላቸውን አመለካከት ላይ ተጽዕኖ ሊያሳድሩ የሚችሉ ይዘቶችን አልፎ አልፎ እንደሚመከር አረጋግጧል። ይህ አልጎሪዝም ባህሪ የማህበራዊ ሚዲያ የህዝብ ጤና ግንዛቤዎችን በመቅረጽ ላይ ስላለው ሚና አሳሳቢነትን አስነስቷል። ስለሆነም አንዳንድ ተመራማሪዎች ግለሰቦችን ወደ ታማኝ ከመስመር ውጭ ምንጮች ማለትም እንደ የጤና እንክብካቤ ባለሙያዎች ወይም የአካባቢ ጤና ማዕከላት መምራት ይህንን የተሳሳተ መረጃ ስርጭት በብቃት ሊከላከል እንደሚችል ይጠቁማሉ።

በ2021፣ የማህበራዊ ሳይንስ ምርምር ካውንስል፣ ለትርፍ ያልተቋቋመ ድርጅት፣ የሜርኩሪ ፕሮጀክትን አነሳ። ይህ ፕሮጀክት በተለያዩ ዘርፎች እንደ ጤና፣ ኢኮኖሚያዊ መረጋጋት እና የህብረተሰቡ ተለዋዋጭነት ከወረርሽኙ አንፃር ኢንፎደሚክ የሚያመጣውን ሰፊ ​​ተፅእኖ በማሰስ ላይ ያተኮረ ነው። እ.ኤ.አ. በ 2024 ለማጠናቀቅ የታቀደው የሜርኩሪ ፕሮጄክት የወደፊት መረጃን ለመዋጋት ውጤታማ ፖሊሲዎችን በማዘጋጀት በዓለም ዙሪያ ላሉ መንግስታት ወሳኝ ግንዛቤዎችን እና መረጃዎችን ለማቅረብ ያለመ ነው።

ለሕክምና የተሳሳተ መረጃ አንድምታ

ለህክምና የተሳሳተ መረጃ ሰፋ ያለ እንድምታዎች የሚከተሉትን ሊያካትቱ ይችላሉ፡-

• መንግስታት በማህበራዊ ሚዲያ መድረኮች እና ሆን ብለው የተሳሳተ መረጃ በሚያሰራጩ ድርጅቶች ላይ ቅጣት ይጥላሉ።
• ይበልጥ ተጋላጭ የሆኑ ማህበረሰቦች በአጭበርባሪ ብሔር ግዛቶች እና በህክምና ስህተት/የተሳሳተ መረጃ ያላቸው አክቲቪስቶች ኢላማ ሆነዋል።
• በማህበራዊ ሚዲያ ላይ የሀሰት/የተሳሳቱ መረጃዎችን ለማሰራጨት (እንዲሁም ለመከላከል) የሰው ሰራሽ የማሰብ ዘዴዎችን መጠቀም።
• ብዙ ሰዎች ማህበራዊ ሚዲያን እንደ ዋና የዜና እና የመረጃ ምንጫቸው ሲጠቀሙ ኢንፎዴሚክስ እየተለመደ ነው።
• የጤና ድርጅቶች የታለሙ የመረጃ ዘመቻዎችን በመጠቀም ለሐሰት መረጃ በጣም ተጋላጭ በሆኑ እንደ አረጋውያን እና ሕፃናት ላይ ለማተኮር።
• የጤና አጠባበቅ አቅራቢዎች የዲጂታል ማንበብና መጻፍ ትምህርትን ለማካተት የግንኙነት ስልቶቻቸውን በማላመድ የታካሚዎችን ለህክምና የተሳሳተ መረጃ ተጋላጭነት ይቀንሳል።
• የኢንሹራንስ ኩባንያዎች በተሳሳተ መረጃ ላይ የተመሰረቱ የጤና ውሳኔዎች የሚያስከትለውን መዘዝ ለመቅረፍ የሽፋን ፖሊሲዎችን የሚቀይሩ ሲሆን ይህም በሁለቱም የአረቦን እና የሽፋን ውሎች ላይ ተጽዕኖ ያሳድራል።
• የመድኃኒት ኩባንያዎች በመድኃኒት ልማት እና ክሊኒካዊ ሙከራዎች ውስጥ ግልፅነትን ይጨምራሉ ፣ ይህም የህዝብ እምነትን ለመገንባት እና የተሳሳተ መረጃን ለመዋጋት ነው።

ሊታሰብባቸው የሚገቡ ጥያቄዎች

• በወረርሽኙ ወቅት መረጃዎን ከየት አገኙት?
• የሚቀበሉት የሕክምና መረጃ እውነት መሆኑን እንዴት ማረጋገጥ ይቻላል?
• ሌላ እንዴት ነው መንግስታት እና የጤና አጠባበቅ ተቋማት የህክምና ስህተት/የተሳሳተ መረጃን መከላከል የሚችሉት?